Patrijarha Srbije će koštati rušenje kanona i poretka Crkve

Priredio: Vladimir Jovanović

„Φως Φαναρίου” (fosfanariou.gr), nezvanično glasilo Vaseljenske patrijaršije, napada patrijarha Srbije (SPC) Porfirija-Prla Perića i najavljuje posljedice zbog rušenja sveštenih kanona i drevnoga poretka Istočno-pravoslavne Crkve, jer se 5. juna o.g. usudio da izda takozvani „tomos” Ohridskoj arhiepiskopiji (MPC-OA).

U članku „Isključiva odgovornost patrijarha Srbije Porfirija” se navodi saopštenje Moskovske patrijaršije od 25. avgusta da priznaje SPC „tomos o autokefaliji za MPC-OA”.

„Od kada pomjesne pravoslavne crkve administriraju autokefalije?” — pita se „Φως Φαναρίου”.

„Jedina odgovornost za sadašnju teško shvatljivu situaciju je na patrijarhu Srbije (πατριάρχης Σερβίας), koji je, naravno, u potpunosti identifikovan s Moskvom. Zbog toga se Porfirije i ne usuđuje da obavi kanonsku pośetu Vaseljenskoj patrijaršiji”.

„Međutim, Ohridska arhiepiskopija još nije autokefalna crkva. Odobravanje autokefalijâ je ekskluzivna privilegija Vaseljenske patrijaršije”.

„U svakom slučaju, nastojanje patrijarha Srbije Porfirija da dodijeli takozvanu ‘autokefaliju’ (sic), čini ga odgovornim pred istorijom. Ovaj čin je već žigosao njegovo patrijaršenje, no treba reći da će ga to i koštati”, zaključuje „Φως Φαναρίου”.

Napominjemo, očigledno koordinisano, srpsko-rusko „priznanje autokefalije MPC-OA” — koju su prethodno decenijama neosnovano nazivali „raskolnicima” — dio je širih globalnih nastojanja Kremlja da delegitimiše Vaseljensku patrijaršiju i poništi joj drevne kanonske prerogative.

Vaseljenska patrijaršija je 9. maja o.g. uvažila apelaciju iz jerarhije Śeverne Makedonije i saopštila da ih, poništavajući odluku SPC iz 1967, vraća u kanonsko i liturgijsko jedinstvo — ali isključivo pod drevnim nazivom OHRIDSKA ARHIEPISKOPIJA, bez odrednice „Makedonska” i-ili derivata, tj. nikako pod nazivom MPC-OA, kako sada „velikodušno” prema Makedoncima forsiraju crkve Srbije i Rusije.

Ohridska arhiepiskopija (MPC-OA) se 6. juna i zvanično oglasila, navodeći, „biranim riječima”, da navodni „tomos”, koji je njezinim predstavnicima dan ranije u Beogradu ispred Crkve Srbije uručio Porfirije Perić, NE SMATRA VALIDNIM, te da pravi, kanonski tomos o autokefaliji za Crkvu Makedonije očekuje od Vaseljenske patrijaršije.

Isto je saopšteno i nakon „priznanja autokefalije MPC-OA” od strane Moskovske patrijaršije 25. avgusta. „U bliskoj budućnosti očekujemo izdavanje tomosa za autokefalnost naše Crkve od Vaseljenske patrijaršije”, rekao je Timotej Jovanovski, mitropolit debarsko-kičevski i portparol Svetoga Sinoda Ohridske arhiepiskopije (MPC-OA).

Potezi crkava Srbije i Rusije su PRESEDAN za kanonski poredak i sveštenu praksu Istočno-pravoslavne Crkve. Vaseljenska patrijaršija, kao Majka-Crkva, počevši od 1850. godine, jedina je mjerodavna za izdavanje tomose o autokefaliji.

Vaseljenska patrijaršija je tomose o autokefalijama odobravala postojećim crkvama: Grčke (1850), Srbije (1879, 1922), Rumunije (1885), Poljske (1924), Albanije (1937), Bugarske (1945), Gruzije (1990), Češko-Slovačke (1998), Ukrajine (2019)…

Patrijarh Vartolomej je ohridskom arhiepiskopu Stefanu Veljanovskom 11. juna o.g. na svečanome toržestvu u jednoj od stavropigija u Carigradu, uručio patrijaršijsku i sinodsku odluku Vaseljenske patrijaršije od 9. maja o primanju u liturgijsko i kanonsko jedinstvo Ohridske arhiepiskopije (bivše MPC-OA).

„Tomos” Crkve Srbije za MPC-OA je za Vaseljensku patrijaršiju nevažeći akt.