Jedna od primarnih prijetnji Evropi, prema zaključcima našeg dugoročnog plana odbrane, biće rizik od sukoba između Rusije i jedne od evropskih država, naravno samo pod pretpostavkom da dođe do bilo kakve otvorene agresije. Zato ne potcjenjujemo ruske aktivnosti, bilo da su one u domenu dezinformacija ili sajber napada, rekao je u intervjuu za Pobjedu češki ministar odbrane Lubomir Metnar.
Kaže da prostor za saradnju u oblasti odbrane između naših zemalja vidi u razvoju vojnih sposobnosti, na primjer u vojnoj geografiji, standardizaciji i organizaciji oružanih snaga.
“Ne treba zaboraviti logistiku, niti veliki potencijal za saradnju naših vojnih policijskih snaga. Štaviše, ovaj spisak ne bi bio potpun bez pominjanja mogućnosti saradnje u oblasti vojne industrije. Češka vojna industrija nudi mnoge konkurentne i visokokvalitetne proizvode”, navodi Metnar.
Svjesni su, ističe, sigurnosnih izazova i prijetnji s kojima se suočavaju zemlje u regionu, a mnoge pojave sa negativnim uticajem na bezbjednost spajaju se na Zapadnom Balkanu: migraciona kriza, lokalna nestabilnost i uticaj Rusije.
“U posljednje vrijeme, u mješavinu su dodati i sajber prijetnje i kampanje dezinformacija. U skladu sa Strategijom Evropske unije za Zapadni Balkan, izdatom u februaru 2018. godine, mi podržavamo veću uključenost EU i njenih država članica u regionu u pogledu bezbjednosti, migracije i afirmacije evropske perspektive svih zemalja Zapadnog Balkana. Nadamo se da će Rumunija posvetiti jednaku pažnju Zapadnom Balkanu tokom svog trenutnog predsjedavanja EU, kao što su to radile Bugarska i Austrija. Poželjno je stalno pratiti stanje na Zapadnom Balkanu i dijeliti stečene informacije na način koji će nam pomoći da izbjegnemo iznenađenje u slučaju pogoršanja sigurnosne situacije u regionu ili ukoliko dođe do drugog vala migracije”, ocjenjuje češki ministar.
Podsjeća da se Crna Gora pridružila NATO-u u junu 2017. godine, te da su se velike promjene u sigurnosnoj situaciji dešavale do 2014, kada je sigurnosna situacija bila manje-više stabilna, mada lošija nego ranije.
“Osnovna bezbjednosna promjena koja se desila sredinom 2017. godine bila je raskid INF ugovora između Rusije i Sjedinjenih Država. Iako je to bio bilateralni sporazum, to je najviše pogodilo Evropu i prvenstveno je Evropa profitirala od sporazuma. Zato pretpostavljam da će u NATO biti detaljnih konsultacija. U kontekstu Balkana, s druge strane, vidim pozitivan razvoj koji je ilustrovan upravo pristupanjem Crne Gore NATO-u i pokretanju pregovora o pristupanju sa Sjevernom Makedonijom”, dodao je.
Nedavno je kazao i da Rusija predstavlja jednu od pet najvećih prijetnji po NATO i bezbjednost.
“Mi ne potcjenjujemo ruske aktivnosti, bilo da su one u domenu dezinformacija ili sajber napad, ili čak njihove specifične korake, poput onih u Ukrajini. Jedna od primarnih prijetnji Evropi, prema zaključcima dugoročnog plana odbrane, biće rizik od sukoba između Rusije i jedne od evropskih država, naravno samo pod pretpostavkom ako dođe do bilo kakve otvorene agresije. Smatram da zavisnost pojedinih jedinica čeških oružanih snaga od vojne opreme sovjetskog i ruskog porijekla nije idealna, ali nije prijetnja. Modernizacija opreme, uglavnom kopnenih snaga, jedan je od mojih prioriteta kao ministra odbrane. Na primjer, najveći projekat naoružanja u istoriji čeških oružanih snaga je nabavka 210 borbenih vozila pješadije vrijednih oko dvije milijarde eura”, naglašava Metnar.
Osvrnuo se i na stavove da bi proširenje EU na Zapadni Balkan moglo biti zaustavljeno, a da je širenje NATO-a u regionu neka vrsta kompenzacije.
“EU i NATO su dvije nezavisne organizacije i jedna nije zamjena za drugu. Obje organizacije imaju kriterijume za članstvo postavljene na opštem nivou i od zemalja kandidata zavisi koliko će biti u stanju i koliko će biti voljni ispuniti takve kriterijume. Ipak, prirodno je da konsolidacija sigurnosti i samim tim pristupanje NATO -u prethodi drugim integracijskim aktivnostima, kao što je njihovo prisvtupanje EU. To je slučaj sa Češkom”, zaključio je Metnar.