Evropska unija intenzivno traži pogodnu ličnost za novu funkciju specijalnog izaslanika za Zapadni Balkan. Prema saznanjima Novosti, najozbiljniji kandidat da preuzme ovaj zadatak je sadašnji slovački ministar spoljnih poslova Miroslav Lajčak. Cilj je da se tako prije svega ublaži uticaj SAD u regionu.
Kao dobar poznavalac prilika i iskusni političar koji je već obavljao više važnih funkcija na ovim prostorima, Lajčak, praktično ispunjava sve postavljene uslove.
Dobro obaviješteni izvori Novosti ističu da je Lajčak početkom ove nedjelje u Briselu, daleko od očiju javnosti, obavio s tim u vezi važan sastanak sa budućim šefom evropske diplomatije Špancem Đozepom Boreljom, s kojim je razgovarao čak dva sata.
“SAD imaju dva predstavnika za Zapadni Balkan, a mi nijednog. Zato nam i ide ovako”, navodno je tom prilikom rekao rezignirani Lajčak Borelju, misleći na sporost procesa proširenja i sve veće udaljavanje regiona od EU.
U korist opcije da Lajčak može biti angažovan u novoj briselskoj administraciji govori i podatak da će u Slovačkoj u februaru biti održani izbori, a Lajčak je već stavio do znanja da se neće ograničiti na nacionalnu funkciju. Uvijek je imao ambicije da bude prisutan na međunarodnoj sceni. Trenutno samo po kružnom principu obavlja funkciju predsjedavajućeg OEBS koja mu prestaje posljednjeg dana ove godine.
Slovački ministar spoljnih poslova je veliki protivnik Makronovog plana za izmenu strategije o proširenju koja bi trebalo da bude stepenovana, a u nekim situacijama, čak, i usmjerena u drugom pravcu kao reverzibilni, odnosno povratni proces.
Bratislava spada u grupu onih prijestonica koje se zalažu za brži put Zapadnog Balkana ka EU, a Lajčak je, izgleda, tu pronašao zajednički jezik s Boreljom. Slovački ministar se zalaže da Zapadni Balkan bude primljen što prije, čim se ispune postavljeni zahtjevi, smatrajući to preduslovom za bezbjednost čitave Evrope, ali i potvrdom kredibilteta EU.
Uvođenjem nove funkcije izaslanika za Zapadni Balkan, koji bi se u punom mandatu bavio našim regionom, Brisel želi da postane aktivniji igrač na ovom prostoru i ne ostavi prazan prostor za slobodno djelovanje Vašingtonu, ali ni Moskvi i Pekingu.
Novosti saznaju da “kasting” traje već neko vrijeme, još otkako je određen sastav nove Evropske komisije, tako da bi izaslanik bio istovremeno spreman s novom ekipom. Još se razmišlja o tome da li će predstavljati samo EK ili cijelu EU.