Bregzit i lekcije za Balkan: Demokratski deficit populizma

Mislim na referendum o Bregzitu. Izbor koji nudi samo dvije mogućnosti javnosti bio je jednostavan unutra ili izvan EU, bez uslova i bez ozbiljnog razmatranja posljedica; nije ni čudo što je kampanja na obje strane završila jednostavno kao puka borba političkih ličnosti To je postalo očigledno skoro , od samog početka procesa: ko god je bio u stanju da izmami populistički osjećaj, mogao je da odskoči i pobijedi.

EU imperativ

I dok raspoznajem da je EU veoma daleko od savršenog i da joj je potrebna reforma i demokratizacija, takođe sam svjestan da u sadašnoj realpolitici evropskih i globalnih okolnosti, EU je istovremeno i bitna i poželjna za održavanje mira, ekonomskog prosperiteta i socijalne kohezije evropskog kontinenta…

Da, veoma sam zabrinut zbog mnogih grešaka i nepravdi unutar njenih struktura, ali čvrsto vjerujem da je EU najbolje, ali i jedino sredstvo kojim se mogu ostvariti promjene koje su nam potrebne da kontinent napravimo demokratičnim kao cjelinu.

To je upravo razlog zašto zemlje kao ova u kojoj živim (Crna Gora) žele da se priključe Evropskoj uniji.

Ali, izgleda da predstavljam manjinu, jer mnogi argumenti izloženi u kampanji nijesu uopšte izazvali interes i pozornost na uticaj koji će Bregzit imati na kontinent kao cjelinu. Obje strane u kampanji su se obraćale svojim masama, politički i ekonomski obespravljenima, onima koji se osjećaju najugroženijim za svoja radna mjesta i takođe onima koji su se osjećali najviše ugroženi imigracijom.

U stvari, uslovi propagande imali su velike sličnosti sa onima koja je korištena tridesetih godina prošlog vijeka u Njemačkoj. U to vrijeme njemački propagandisti koristili su Jevreje kao žrtvenog jarca za sve bolesti koje su zagospodarile poslije Prvog svjetskog rata u Njemačkoj, dok sada u procesu Bregzita u fokusu mržnje su migranti, i posebno SLOBODNI pokreti EU građana koji su dobili ,,status žrtvenog jarca, krivca za bolesti neoliberalne UK ekonomije.

Populizam i fašizam

Svaka borba protiv “establišmenta” u demokratskim zemljama, kada se ne zasniva ni na jednoj ili nekoliko ekonomskosocijalnih politika, nego na podsticanje “najnižeg zajedničkog imenitelja”, uvijek je predvođena onima koji imaju određenu specifičnu agendu da izazovu haos, da ometaju bilo koju moguću društvenu koheziju i na taj način ojačavaju svoj položaj među masama.

Ovo je metod i postupak koji upotrebljavaju oni koji vode Bregzit, kao i onih koji su bili iza strategije koja je omogućila da Tramp postane predsjednik Sjedinjenih Država. Takođe se vidi u Francuskoj kao strategija koja stoji iza pokreta ,,Žutih prsluka” i koja se promijenila u odnosu na početnu.

Može se takođe vidjeti slična, ako ne čak i replicirana strategija, koja se koristi drugdje, na primjer ovdje u Crnoj Gori. Nekoliko sedmica, opozicija svake subote ovdje u Crnoj Gori organizuje masovne demonstracije protiv Vlade. Nikada, međutim, nijesu ponuđeni alternativni ekonomsko-socijalni programi od strane onih koji vode proteste, slično onima koji u UK zagovaraju ,,tvrdi Bregzit”.

Kada se političari u bilo kojoj zemlji “poigravaju sa gomilom”, ne nudeći potkrijepljenu alternativu osim vjerovanja u ,,jednoroga ili neku apstraktnu obećanu zemlju ukrcali su se na stazu demokratskog deficita, hrle ka oltaru populizma! Ova je matrica ekstremne kampanje 1930. dovela čak i dobre Njemce da ponude i izaberu Hitlera.

Protagonisti

Populizam je fašizam 21. vijeka i njegovo rasprostiranje širom svijeta, posebno u Evropi, koordinisano i vođeno od strane nekoliko protagonista čije se raznolike agende ipak podudaraju.

Tri najsnažnija i najuticajnija protagonista populizma u međunarodnoj areni su: Stiv Benon (Steve Bannon) sa svojom organizacijom ,,Pokret (Movement), Džejms Doson (James Dowson) sa svojom organizacijom ,,Najts templar internešenel (Knigts Templars International) i Vladimir Putin sa svim uticajem i snagom koje posjeduje.

U Sjedinjenim Državama znamo da je Benon taj koji je bio Trampov strateg i da je Putin, takođe, taj koji je pomogao Trampu snagom ,,tajne države (Secret State) Rusije”.

Takođe znamo da u procesu Bregzita u UK, igrači kao Ris Mog (Rees Mogg), Najdžel Faraž (Nigel Farage), Boris Džonson (Boris Johnson) i drugi su izuzetno bliski Benonu. Znamo i da je u Francuskoj Benonov “Pokret postao veoma uključen u demonstracije “Žutih prsluka i da su takođe pokušali (u nekim slučajevima veoma uspješno) da namame, privuku, političke partije da se priključe i postanu članovi “Pokreta” U Crnoj Gori, na primjer, jedan od istaknutih političkih protagonista je svoju partiju učlanio u Benonov “Pokret”.

Destabilizacija demokratija

U Mađarskoj, Viktor Orban je veoma tijesno povezan sa “Najts Templar internešenal”, kvazihrišćanskim nacionalističkim pokretom. Džim Doson, osnivač N.T.I. je bio toliko aktivan u Srbiji da je starješina MI-6 išao lično da upozori Vučića o Dosonu, sugerišući da bi trebao biti izbačen iz Srbije. Pošto je Doson izbačen iz Srbije, pojavio se na Kosovu!

Kada pogledamo Crnu Goru, znamo da su u Crnoj Gori boravila tri GRU agenta iz Rusije, čija je identifikacija potvrđena od Belingket organizacije, da su učestvovali, koristeći srpske nacionaliste, u pokušaju terorističkog napada i atentata na tadašnjeg premijera Mila Đukanovića.

Sami za sebe, svi ovi primjeri izgledaju nepovezano, ali kada se povežu tačke izranja slika. Proces destabilizacije demokratija, podupiranje ideala populističkih osjećanja i manipulacija medijskom “kritikom”, sve u nadi da će izazvati haos. I podrivanje intelektualnih analiza na način da fikcija upravlja činjenicama, u namjeri da činjenice postanu beznačajne. Ovo su razlozi zbog kojih vjerujem da populizam vodi ka deficitu demokratije.

Autor teksta Džejson Gold (Jason Gold) je član Labour International i Momentum International, oba udruženja pripadaju britanskoj Laburističkoj partiji. Živi u Crnoj Gori.