“Crkva, Srbija, Crna Gora – Novi srednji vek” naziv je tribine foruma pisaca i građanskog demokratskog foruma koja je održana u Beogradu. Sa tribine je poručeno da je politika zvaničnog Beograda prema Crnoj Gori i dalje dominantno nacionalistička ali i da okupljanja vjernika Srpske pravoslavne crkve (SPC) u Crnoj Gori ne vide kao vjersko već političko djelovanje.
Kako je crnogorski Zakon o slobodi vjeroispovijesti uspio da ogolipolitiku zvaničnog Beograda ali i dijela opozicije. Kako se nakon 30 godina, opet, kako kažu dešava narod i koliko je i da li je moguća odvojenost crkve od države kao ustavna kategorija. Na ova pitanja pokušali su odgovoriti učesnici tribine “Crkva, Srbija, Crna Gora – Novi srednji vek”.
Već je i sama rasprava a onda i Zakon o slobodi vjeroispovijesti otvorio mnoga pitanja, za neke sasvim nenadano za druge očekivano u odnosima zmeđu Srbije i Crne Gore ali i u odnosima unutar dvije zemlje, misli Aleksandar Olenik advokat i predsjednik Građanskog demkratskog foruma.
“Odjedanput smo imali i imamo i dalje poplavu velikosrpskog nacionalizma koji kao da je bio negdje sakriven, čučao i čekao pravi trenutak ili pogodan momenat da se pojavi i da ponovo krene sa ‘događanjem naroda’ takozvanim koje smo imali krrajem 80-ih a evo nismo ni znali da možemo da imamo to ponovo”, kazao je Olenik.
I predsjednik Foruma za etničke odnose Dušan Janjić saglasan je aktuelni trenutak podsjeća na vrijeme prije 30 godina po scenografiji i važnim igračima, kaže on.
“Ovo je dovršavanje jedne ere. To je moja poenta. Ovo je kraj postmiloševićeve Srbije, ovo je agonija”, kazao je Janjić.
Učesnici tribine litije i proteste Srpske pravoslavne crkve u Crnoj Gori ali i u regionu ne vide kao vjersko već političko djelovanje. Advokat Vlatko Sekulović smatra da je osnovno pitanje koje treba postaviti SPC pitanje – Da li ona priznaje crnogorsku naciju.
“Zato što se onda postavlja naredno pitanje – Da li je SPC u Crnoj Gori a i šire otvorena za sve naciej ili ne? Jer oni stalno igraju sa dva elementa, čas su pomesna odnosno teritorijalna organizacija a čas su nacionalna”, kazao je Sekulović.
I državnost Crne Gore se u Srbiji kažu i ako tako ne djeluje tretira kao greška i objašnjavaju:
“Zvanični Beograd formalno kaže mi poštujemo suverenitet i samostalnost Crne Gore ali onda neformalnim akanalima, pogotovo medijima koji su pod direktnom kontrolom zvaničnog Beograda i koje svi gledaju i kupuju u Crnoj Gori ta državnost se podriva na svakom koraju i posle se šalje poruka da je ta državnost nešto privremeno”, kazao je Olenik.
Vrijeme je da Srbija prekine sa miloševićevskom matricom i da zbilja počne voditi neutralnu politiku, poručuju učesnici tribine. Da poštuje komšije i da suštinski prizna da granice postoje.