Evropska unija EU poziva na ubrzanje procesa pristupanja zemalja Zapadnog Balkana i pruža punu podršku perspektivi njihovog punoporavnog članstva u Uniji, stoji u nacrtu deklaracije samita EU – Zapadni Balkan u Tirani, u koji je uvid imao RTS. U deklaraciji je izražena puna podrška posredovanju Žozepa Borelja i Miroslava Lajčaka u dijalogu Beograda i Prištine i traženju rješenja za druga regionalna pitanja.
U deklaraciji samita koji će 6. decembra prvi put biti održan u jednoj od zemalja regiona, lideri EU podržavaju ideju postepene integracije regiona već u fazi pristupanja, najavljuju finansijsku pomoć od milijardu eura za ublažavanje posljedica energetske krize i naglašavaju značaj partnerstva EU i Zapadnog Balkana u svijetlu rata u Ukrajini.
Usaglašena zajednička deklaracija poziva i na pojačanu integraciju regiona sa zajedničkim tržištem EU i najavljuje ukidanja rominga između zemalja EU i Zapadnog Balkana.
U isto vrijeme, EU poziva zemlje regiona da se drže “osnovnih evropskih vrijednosti i principa, u skladu sa međunarodnim pravom”, “principa demokratije i vladavine prava” i da jasnije istupaju u javnosti o prednostima partnerstva sa EU.
Diplomatski izvori RTS-a navode da je ovoga puta izostalo neslaganje između zemalja članica o tome da li u tekst unijeti punopravno članstvo kao krajni cilj, što je obilježilo pripreme za prošlogodišnji samit EU – Zapadni Balkan na Brdu kod Kranja.
“U svijetlu nove geopolitičke situacije u Evropi, zemlje članice razumiju da je potrebna jasna poruka regionu, posebno nakon dodjele statusa kandidata za Ukrajinu i Moldaviju”, navode izvori.
U početnom stavu deklaracije navodi se da “eskalirajuća ruska agresija na Ukrajinu dovodi u pitanje mir, evropsku i globalnu bezbijednost i naglašava važnost strateškog partnerstva EU i Zapadnog Balkana”.
Lideri EU “snažno pozivaju partnere na Zapadnom Balkanu” da učine napredak u pravcu punog usklađivanja sa spoljnom politikom EU, uključujući i restriktivne mjere.
“Stajati rame uz rame sa EU u vrijeme ruske agresije na Ukrajinu je više nego ikada prije jasan znak strateške orijentacije partnera”, navode EU lideri i pozdravljaju napore zemalja koji su se već u potpunosti uskladile.