Od velike važnosti je način na koji će mandatar za sastav manjinske vlade Dritan Abazović koncipirati rad izvršne vlasti, odnosno kako će postaviti strategiju kadrovske infrastrukture unutar nje, ocjenjuje predsjednik Kluba poslanika DPS Danijel Živković, ističući da je osnovni cilj rezultat rada vlade, ali i programski prioriteti kojim će se baviti.
Gostujući u emisiji “Znam da znaš” Gradske RTV, Živković ističe da bez šireg političkog konsenzusa nema napretka u Crnoj Gori, “pa makar to bilo i nakon narednih parlamentarnih izbora”.
Manjinska vlada drugo najmanje štetno rješenje
Živković kaže da je neophodno da određeni resori budu izdvojeni iz postojećih.
Podsjeća da u prethodnoj Vladi nijesmo imali resor koji se bavio pitanjem turizma.
“Ministarstvo prosvjete, nauke, kulture i sporta bilo je sklopljeno od različitih ministarstava, po principu ‘lego programa’ u jednom ministarstvu”, dodaje Živković.
Ističe da je manjinska vlada bila jedna od mogućnosti za izlazak iz duboke društvene, institucionalne, političke, socijalne, ekonomske, obrazovne i bezbjednosne krize u Crnoj Gori.
“U odnosu na izmijenjenu međunarodnu bezbjednosnu sliku, najpoželjnije rješenje bila bi politička vlada sa participacijom svih političkih subjekata koji su prevashodno građanski, suverenistički i potpuno evropski orijentisani”, ocjenjuje Živković i dodaje da oko političke vlade nije postojao konsenzus.
“Manjinska vlada je drugo najmanje štetno rješenje koje se nametnulo. Alternativa manjinskoj vladi bili bi izbori sa Vladom Zdravka Krivokapića u tehničkom mandatu. Nisam siguran da bi ta Vlada mogla da ih pripremi, znajući kakvu je štetu proizvela u sistemu prethodnih godinu i po dana. Drugo rješenje mogla bi da bude prelazna ili tehnička vlada koja bi bila upitnog legitimiteta”, pojašnjava Živković.
S obzirom da će manjinska vlada biti ograničenog trajanja, dodaje, može se baviti samo ključnim prioritetima.
“Zbog izmijenjene bezbjednosne situacije na međunarodnom nivou i agresije Rusije na Ukrajinu, jedan od prioriteta mora biti sanacija stanja u bezbjednosnom sektoru koja je proizvedena djelovanjem rada ljudi koji su bili nesposobni, nekompetentni i nedobronamjerni prema nacionalnom interesu Crne Gore”, navodi Živković.
Deblokada pregovaračkog procesa
Drugi prioritet bi, dodaje, morao biti deblokada pregovaračkog procesa sa EU.
“Izvještaj Evropske komisije je verifikovao da je Vlada Zdravka Krivokapića zaustavila proces evropskih integracija. To je najlošiji izvještaj koji je Crna Gora dobila od dana kada je započela pregovaračke procese. Pitanje ekonomije je jedno od osnovnih pitanja kojim bi se ta vlada trebala baviti, a to podrazumijeva sanaciju svih loših odluka ove Vlade i bavljenje problematikom koja se odnosi na životni standard građana, prevashodno negativnim uticajima sa međunarodnog nivoa koji se istovremeno prelamaju i na Crnu Goru i druge države, uz donošenje zakonskih rješenja koja će sanirati tu štetu. I, naravno, bavljenje pitanjima zdravstvene zaštite, jer još uvijek nismo prevazišli epidemiju koronavirusa i nikada ne možemo znati kada će ona ponovo dobiti šire razmjere”, ocjenjuje Živković.
On smatra da se nova vlada mora baviti konkretnim prioritetima.
“Ne može obuhvatiti širi obim koji zahtijeva crnogorsko društvo i zato vlada bi trebala, u skladu sa preporukama posmatračke misije ODIHR/OEBS, da pripremi buduće izbore i da na tim parlamentarnim izborima dobijemo sud građana o tome kako su ti politički subjekti radili u prethodnom periodu”, kaže Živković.
Parlamentarni izbori, kaže, trebalo bi da se održe naredne godine. U međuvremenu, kaže Živković, subjekti manjinske vlade bi razgovarali o izbornom zakonodavstvu i pripremili vanredne izbore.
“Vrijeme će pokazati da li je manjinska vlada ispunila očekivanja u odnosu na izazove pred kojim se Crna Gora nalazi. Bez obzira na model vlade, bez šireg političkog konsenzusa i dijaloga ne možemo imati napredak. Moramo odblokirati određene procese, prvenstveno deblokirati institucije. Vidjeli smo jedan model vlasti koji smo imali prethodnih godinu i po. Mi smo na takav model vlasti upozorili nakon 30. avgusta i rekli da će nas uvesti u ozbiljnu krizu, ali tada nije bilo sluha od strane određenih političkih subjekata koji su participirali u Vladi i vlasti i doveli, pored ostalog, svojim djelovanjem i nečinjenjem Crnu Goru u krizu u kojoj se danas nalazi”, navodi Živković.
Živković kaže da će sjutra, na Glavnom odboru, donijeti i odluku o podršci manjinskoj vladi.
“Učešće i participacija svih politika koje su građanske provinijencije i koje su otvorile evropsku perspektivu Crne Gore potrebne su u toj vladi. Ovo je platforma u kojoj su dobrodošli svi oni koji prihvataju programske vrijednosti koje smo mi sa našim tradicionalnim koalicionim partnerima trasirali još 2006. nakon referenduma, i otvorili euroatlantsku perspektivu Crne Gore”, ističe Živković.
Konstituenti manjinske vlade bi, kaže Živković, združenim i kvalitetnim akcijama trebalo da rade u interesu države, odnosno onome što je nacionalni interes crnogorskog društva.
“Od 30. avgusta svjedočimo svojevrsnom primjeru stavljanja ili pretpostavljanja institucionalnog kapaciteta institucija Crne Gore partijskom interesu. Prvi put se to desilo dok je Aleksa Bečić bio predsjednik Skupštine i kada skoro pola godine nijesmo imali zakazivanje sjednica Skupštine zbog navodnog odsustva dogovora između političkih subjekata koji su činili većinu i imali veliki broj zakona koji su čekali u skupštinskoj proceduri”, podsjeća Živković.
Onemogućavanje poslanika da obavljaju dužnost
Sada je isto takva situacija, dodaje, kada je rukovođenje Skupštinom preuzeo potpredsjednik iz reda DF-a, Strahinja Bulajić, koji odbija da zakaže sjednicu i onemogućava poslanike da obavljaju dužnosti kako je to propisano Ustavom i Poslovnikom Skupštine.
“To je primjer politikčkih subjekata koji, kada to ne odgovara njihovom partijskom, odnosno političkom interesu, pribjegavaju blokadi institucija, a kada im ni to ne polazi za rukom pribjegavaju institucionalnoj blokadi. U ovih godinu i po se potvrdilo da u Crnoj Gori postoje politički subjekti koji vode računa o državnom interesu i oni koji ne vode računa o državnom i javnom, nego isključivo o partijskom interesu. Promijenili su se politički odnosi u političkom prostoru Crne Gore. Svi se nalazimo u istom košu – i oni koji bi željeli da rade, a ne mogu zbog blokade institucija i oni koji blokiraju tu instituciju”, ocjenjuje Živković.
Moramo, ističe Živković, jasno adresirati odgovornost na račun Bulajića koji ne želi da zakaže sjednicu.
“U skupštinskoj proceduri čeka veliki broj zakona koji se odnose na sanaciju stanja u oblasti ekonomije, ili se direktno tiču životnog standarda građana, kao što je snižavanje visine akciza na mineralna ulja ili ograničavanje cijena osnovnih životnih namirnica. Vjerujem da ne postoji nijedan čovjek u institucionalnom sistemu Crne Gore kome je predodređena odgovornost da može sebi dati za pravo da blokira rad određene institucije”, navodi Živković.
Upitan o mogućim modalitetima da se zakaže sjednica parlamenta, Živković odgovara da o tome razgovaraju.
“Ako bismo situaciju razumjeli kao Bulajić, onda bismo čekali dvije i po godine do isteka mandata Skupštini, jer ne postoji navodni dogovor između neke imaginarno zamišljene skupštinske većine. Ovo je jedan od najvećih udara na životni standard građana, posebno u kontekstu povećanja cijena goriva kao posljedica povećanja energenata na međunarodnom nivou. Svaka država se bavi tim pitanjima kroz sanacione mjere pokušava da snizi akcize ili interventno djeluje u određenim sferama života kroz ograničavanje rasta cijena životnih namirnica i ublaži probleme ugroženims socijalnim kategorijama stanovništva”, ističe Živković.
Naglašava da se mora spriječiti rast inflacije koja svakog dana raste.
“Ako nam to nije interes, onda sam siguran da će građani na narednim izborima procijeniti kome će uputiti povjerenje”, dodaje on.
Komentarišući optužbe povodom građanskog protesta na Cetinju 4. i 5. septembra, Živković kaže da su dešavanja na Cetinju pokazala bruku i sramotu rada izvršne vlasti i bezbjednosnog sektora Crne Gore.
“Zbog toga što smo i tada sugerisali da na Cetinju nije bio niko ko je suprotstavljen interesima Crne Gore, nego svi oni ljudi koji su se zalagali za očuvanje građanskog koncepta društva i suprotstavljanju naleta kleronacionalizma”, pojašnjava Živković i dodaje da je riječ o građanima koji su naslonjeni na građanski koncept i koji žele evropsku Crnu Goru.
“Pokušaj bezbjednosnih službi ili organa da inputiraju odgovornost na račun DPS-a, potpuno je besmislen. Vidimo kako se ponašaju određeni čelni ljudi bezbjednosnog sektora koji su omogućili da se stanje u bezbjednosnom sektoru dovede na najniži mogući nivo i da diskredituju institucije sistema koji se bave bezbjednošću države. To potvrđuju i međunarodne organizacije i zvanični predstavnici drugih država koji kažu da se sa Crnom Gorom ne mogu razmjenjivati informacije visokog stepena povjerljivosti i zbog toga što se u institucijama bezbjednosnog sektora nalaze ljudi koji su ustupili usluge bezbjednosnog sektora drugim susjednim državama i zbog toga danas vidimo kakvo je stanje u tom sektoru. Opšte rasulo”, navodi Živković.
Građani se ne mogu osjećati bezbjedno
Smatra da će policija vjerovatno ponovo ostati bez automobila. “Izvještaji pokazuju da su u bezbjednosnom sektoru jasno postojali oni ljudi koji ličnim profilima i profesionanošću nisu odgovarali zadatku. Događaji na Cetinju su pokušaj da se iskonstruišu određene afere ne bi li se inputiralo političkim subjektima. DPS će uvijek biti na braniku građanskih i evropskih vrijednosti i države koja štiti bezbjednosni prostor, da ga ne ustupa nikome i da se isključivo bavi pitanjima nacionalnog i državnog interesa”, naglašava Živković.
Na pitanje da li se građani u Crnoj Gori mogu osjećati bezbjednim, Živković odgovara da je jasno da se običan građanin ne može osjećati bezbjedno u stanju koje imamo u bezbjednosnom sektoru, ukazujući da se pokušava ugušiti slobodna misao.
“Napadaju se mediji ili političke organizacije koje misle drugačije od onih koji su činili vlast. Uzrok tog problema je što smo nakon završenih parlamentarnih izbora imali Vladu Zdravka Krivokapića koja nije vodila računa o državnom interesu. Došli su pod izgovorom da su eksperti koji bi trebalo da podignu Crnu Goru iz pepela uništene i spržene zemlje, a godinu dana kasnije vidimo da nas je njihov amaterizam doveo iznad ponora svih civilizacijskih vrijednosti”, ocjenjuje Živković.
Vlada je imenovala određeni broj čelnih ljudi tog sektora koji su, kako kaže, ne samo nekompetentni, nego i nedobronamjerni prema državnom i nacionalnom interesu Crne Gore.
Živković kaže da je situacija očekivana kada imate ljude koji su spremni da pozivaju bezbjednosne organe drugih država, kao što se to desilo u susret događajima na Cetinju. “Pripadnici Obavještajno-bezbjednosne agencije Srbije boravili su na prostoru Crne Gore”, podsjeća Živković i ukazuje na narativ u javnom prostoru i sve ono što se dešavalo građanskom aktivisti Aleksandru Saši Zekoviću i nekim drugim aktivistima.
“Buduća vlada se mora pozabaviti pitanjem konsolidacije stanja u bezbjednosnom sektoru koji je odgovoran za odbranu ustavnog poretka i bezbjednost svakog građanina”, kaže sagovornik Gradske RTV.
Objediniti građanski orjentisane partije
Kada je riječ o nastupajućim lokalnim izborima, Živković smatra da bi trebalo objediniti one političke subjekte koji su građanski orjentisani, odnosno oni koji su spremni da štite nacionalne interese i koji su to radili i iz pozicije opozicije.
“Očigledno je da bez tih subjekata nema stabilnosti u lokalnim sredinama, prvenstveno DPS-a kao najjačeg političkog subjekta. Pogledajte kako izgleda vlast u Budvi, Kotoru, Tivtu. Sve je to konglomerat različitih političkih interesa koji, kada se sabere sa lošim međuljudskim odnosima, proizvodi neozbiljan i neodgovoran odnos tih političkih subjekata prema interesu lokalnih sredina”, kaže Živković i dodaje da bez DPS-a i tradicionalnih koalicionih partnera nema stabilnosti u lokalnim sredinama.
“Uporedite opštine đe se na vlasti nalazi DPS i opštine đe se na vlasti nalaze drugi politički subjekti, poput DF-a, Demokrata i PzP koji ne mogu da sastave dan a da se međusobno ne posvađaju. Najviše trpe građani, jer nema realizacije budžeta i ključnih projekata od interesa za te lokalne sredine. Stalno funkcionišu po principu ucjenjivanja, nadgornjavanja, svađa, i ulaze u probleme nefunkcionalnosti lokalnih parlamenata. Predsjednik opštine Budva Marko Carević pokušava se predstaviti kao vlasnik Opštine zanemarijući interes građana”, navodi Živković.
Kada građani vide ko je alternativa DPS-u i drugim političkim subjektima, dodaje, racionalna odluka bi bila da to mišljenje promijene na sljedećim izborima.
Isto takvo stanje će nas dočekati i u Beranama jer se, zaključuje, tamo prelamaju različiti partijski interesi između ljudi koji ne mogu da se dogovore.