Crnogorska kinematografija je ove godine u fokusu jednog od najznačajnijih filmskih festivala posvećenih istočnoevropskom filmu, Filmskom festivalu u Kotbusu (Njemačka).
Program čine filmovi “Posljednje poglavlje” Nemanje Bečanovića, „Igla ispod praga” Ivana Marinovića, “Ispod mosta, među stijenama” Pavla Simonovića, “Ti imaš noć” Ivana Salatića, “Između dana i noći” Andra Martinovića i “Grudi” Marije Perović.
Uz navedene filmove, posebna pažnja je posvećena dvojici autora: Živku Nikoliću, u sklopu čije retrospektive će biti prikazani kratkometražni filmovi: “Bauk”, “Ine”, “Graditelj”, “Biljeg”, “Ždrijelo” i dugometražni film “Ljepota poroka”; i Momiru Matoviću koji će biti predstavljen filmovima: “Metri života”, “Žica života”, “(Po)rađanje jedne nacije”, “Posljednja bioskopska predstava” i “Tam 4500”.
Selektor programa je Bernd Buder, koji u uvodnom tekstu pod nazivom “Crnogorski film – Oblikovan kontrastima”, između ostalog, ističe:
“Smještena između spektakularnih planinskih vijenaca i glamurozne jadranske obale, Crna Gora, koja je stekla nezavisnost 2006. godine, oduvijek je nastojala razviti sopstveni identitet koji nadilazi njenu reputaciju “rajskog odmarališta”. Jedan od rezultata kontinuiranih napora je i domaća filmska industrija. Filmski centar Crne Gore je otvoren 2017. godine čime su postavljeni temelji za transparentnu i održivu promociju filma, kao odgovor na velike uspjehe koje su crnogorski filmovi postigli na međunarodnim festivalima u prethodnim godinama.
To nas dovodi do ovogodišnjeg programa Spotlight: Montenegro, koji kombinuje otkrića iz filmske istorije sa perspektivama za budućnost. Tako djela režisera dokumentarnih filmova Momira Matovića, koja istražuju fascinantne pejzaže Crne Gore i njenih ljudi, ove godine stižu na platna u Kotbusu. Matovićev rad prati tradiciju kultnog reditelja Živka Nikolića, koji se u 1970-im i 1980-ima fokusirao na kulturne razlike između ruralnih planinskih regiona i urbanog juga. “Ljepota poroka” je 1986. godine je odao sarkastičnu počast kontrastu između tradicionalnih planinskih sela i libertarijanskih nudističkih kampova na obali.
Danas, mladi reditelji nastavljaju tradiciju oduševljenja kontrastima, koji se, iako prisutni i na drugim mjestima, u Crnoj Gori ističu posebnim intenzitetom. Crna komedija “Igla ispod praga” Ivana Marinovića, na primjer, opisuje odnos između mizantropskog, pravoslavnog sveštenika koji se vratio u svoje rodno selo sa jedne, i mještana, onih koji nikada nijesu otišli, sa druge strane. Uprkos svim patosima snage prirode koja u njoj živi, Crna Gora je odavno našla svoj put u gradsku normalnost: u nizijama glavnog grada Podgorice, i oko nje, trileri poput “Ispod mosta, među stijenama” Pavla Simonovića ili drama “Grudi” Marije Perović, oštro odražavaju interpersonalne konfliktne situacije koje se događaju širom svijeta, a opet na način koji je jedinstven za Crnu Goru.”
Program Spotlight: Montenegro održava se pod pokroviteljstvom Ministarstva pravde, Evrope i zaštite potrošača pokrajine Brandenburg. Partner filmskog festivala u Kotbusu je Filmski centar Crne Gore, a podršku realizaciji programa “Spotlight: Montenegro” pružila je Crnogorska kinoteka.
Rediteljka Marija Perović je članica međunarodnog žirija glavnog programa filmskog festivala u Kotbusu. Sa njom u žiriju su: reditelj Sergej Dvorcevoj, glumica Luli Bitri, teoretičar Peter Musatič i direktor fotografije Peter Badel.
Za industrijsku sekciju festivala “Connecting Cottbus” izabran je novi projekat reditelja i scenariste Ivana Marinovića pod nazivom “Živi i zdravi” (int. “Forever Hold Your Peace”) koji je predstavljen na pitching sesiji i marketu.
“Connecting Cottbus” je prepoznat po velikom broju producenata, agenata prodaje, distributera i institucija koje redovno okuplja, a svake godine se organizuju prestižne panel diskusije.
Na panel diskusiji koju je moderirao čuveni Sajmon Peri, direktor Filmskog centra, Sehad Čekić predstavio je novine u finansiranju i podsticajnim mjerama u Crnoj Gori, zajedno sa predstavnicima Berlinale World Cinema Fund, Poljskim filmskim institutom i Hrvatskim audiovizuelnim centrom.