Reseljaksirana godina

Za aktuelno.me

Piše: Slobodan L. Jovanović

Koliko god bježali od stereotipa, nekako se nužno nameće potreba sumiranja protekle godine uvijek kada ulazimo u novu. Iako bi najradije zaboravili sve što je obilježilo godinu koju ostavljamo za nama. Ako bi govorili o opštoj slici kad je u pitanju Crna Gora, ističu se prevashodno dvije: u kulturološkom smislu Crna Gora se srozala na nivo neke zadnje beranske pripizdine, dokazujući da su potrebne godine i godine u urbanizaciji i evropeizaciji građana, a da je preko noći moguće ih resetovati na polazni nivo. Moj vječni prijatelj Tihomir, žrtva velikosrpskog orgijanja devedesetih po drugim državama, znao je da kaže „dozvoli mi da se padobranom spustim na tvoj nivo“. E, otprilike tako su nas uvukli u ideološki i civilizacijski brlog za koji, očigledno, ne postoji adekvatan odgovor onih koji ne žele da ih vrijeme prilagodi takvoj životnoj sredini.

Druga slika je takođe nadrealna: iako je Crna Gora otvorila sva poglavlja u pregovorima sa EU, prilagodila svoje zakonodavstvo  evropskim kriterijumima, poštovala mišljenja Venecijanske komisije, nevladinog sektora, provodila javne rasprave prilikom donošenja zakona, imala stalno koalicione vlade u kojima niko nije imao većinu da sam formira vladu, u kojoj je najjača medijska kuća, sa nacionalnom TV frekvencijom, bila otvoreni neprijatelj vladujućih stranaka, … sadašnja vlast se ponaša kao da je spasila zemlju od dugogodišne diktature, represije, jednoumlja, medijske cenzure, nalik na nekadašnje zemlje rigidnog socijalizma. Pritom je nova vlast sama uvela komesarsko ponašanje, nezakonito počela da tumači Ustav i zakone i na osnovu toga donosi odluke, obesmislila i marginazovala NVO sektor, dijelom ga usisavajući u sistem, ukinula javnu raspravu, zloupotrijebila sve institucije, uvela ogoljeni nepotizam i partijsko zapošljavanje, bez mininmuma kompetentnosti, netransparentno upravljajući sa državnim resursima, zamjenjujući ga tribalnom propagandom vučićevskog tipa. Ili njegovog ministra finansija Siniše Malog, zvanog dr. Feelgood zbog sumanutog optimizma koji prodaje građanima.

Javni servis je bio stalna meta kritika iz opozicionih redova dok ga nijesu preuzeli Dritan Abazović & co. Sada kažu da je profesionalan, oslobođen, iako je više nego lako dokazati brojem nastupa i minutažom u kojoj mjeri su na Javnom servisu bili prisudni najviši predstavnici prethodne vlasti, a u kojoj mjeri Dritan, Premijerej & co. Ne skidaju se sa Javnog servisa, ponašaju se kao da su njegovi vlasnici i dovode novinare u poziciju da izbjegavaju svaku neprijatnu temu. Pod uslovom da su oni koji su istureni u prvi plan uopšte kompetentni za takve teme, pošto je Javni servis uveo princip podobnosti sadašnjoj vlasti kao osnovni kriterijum za napredovanje, marginalizujući svakoga ko je stručan, nezavisan i otporan na političke pritiske.

Teško je u jednom ograničenom formatu nabrojati sve gafove sadašnje vlasti, sve primjere bahatosti, skorojevićevstva, razmetljivosti, laži, nedostatka opšte kulture i obrazovanja, provincijalizma koji su ih krasili protekle godine. Od lupanja skupocjenih državnih automobila do zaplitanja jezikom i nesposobnosti da se pravilno izgovore riječi koje se uče u osnovnoj školi. Ali nema tog dna koji može obespokojiti one čijom voljom su izabrani da im i dalje daju podršku, dijelom što su sami sličnog kulturološkog i obrazovnog bekgraunda, dijelom što su taoci više nego uspješne kampanje kriminalizacije prethodne vlasti, optužene da im je krađama uskratila luksemburški standard. Ono što je nejestivo svakom racionalnom čovjeku, uspjelo je da zadoji ozbiljan broj ljudi po Crnoj Gori. Zato ne postoji komentar, bilo sadašnje vlasti, bilo njihove baze da se u svakoj drugoj rečenice ne pominje krađa, mafija, uništena preduzeća i slične žvake za neobrazovani puk.

Iako je više nego vidljivo odsustvo kompetentnosti aktuelne vlasti u upravljanju državom, zahvaljujući njihovom uspješnom urušavanju svih crnogorskih institucija, obračunu sa crnogorskim identitetom i srbizaciji Crne Gore, mnogi su skloni da u njihovom djelovanju vide dobro osmišljen sistem. Međutim, prije bi se reklo da se radi o ukorenjenom radikalizmu, faktički ontološkoj mržnji prema svakoj autentičnosti crnogorske nacije i države, ili, što bi rekao laureat nagrade Mirosavljevo jevanđelje, „kad Crnogorci isprazne iz sebe svoj duhovni sadržaj koji drži nacionalno – kulturna matrica srpstvo, postaju – niko, ili nula – ljudi“! Elaborirajući dalje jesmo li ništarije, tanjevina ili nesoji. Reklo bi se da smo kao nesoji jedini zaslužni što je jedna ljudska spodoba nagrađena za mržnju.

I to se sve događa uz amanet resorno nadležne ministarke iz vlade čiji Dritan Abazović potpredśednik, a nakon što su predstavnici manjinski stranaka naivno navučeni u paučinu tog istog Dritana Abazovića, kako bi mu pribavili imidž čovjeka pomirenja, pobjeda a ne podjela i sličnih propagandnih smicalica. Nažalost, Dritanove prizemne manipulacije piju vodu kod mnogih stranih predstavnika, ali je začujuće od vodećih političara manjinskih stranaka, sa dugogodišnjim stažom u bavljenju politikom, da su mu dali alibi kao da ne znaju sa kakvom manipulativnom ličnošću imaju posla?! Što bi to trebalo još da se desi pa da  shvate da je bilo kakvo sporazumjevanje sa sadašnjom vlašću protivprirodan blud, jer bi to značilo da im je prihvatljiv život u „Srpskom svetu“.

Kao što su naśeli na šarenu lažu o „Evropa sad“, vjerujući da je možda izvodljiva, kao da u ekonomiji postoji perpetuum mobile i da se od ničega može stvoriti vrijednost. Potrošnja se povećava kroz povećanje plata samo kad se uvećava društveni proizvod, to je istina koja je vjekovima poznata i evaluirana. Inače bi sve zemlje svijeta voluntarski povećavale plate. Nije jedini problem  Crne Gore puniti budžet porezima , akcizama i drugim prihodima koji se mogu beskrajno naduvavati, ogroman problem je njena slaba pokrivenost potroišnje domaćim proizvodima, zavisnost od uvoza i konstanti odliv eura. Umjesto da se stimuliše privatni sektor, kao jedini pravi zamajac, on se ideološki proganja, njemu se zateže omča rigoroznih uslova za punjenje budžeta, rašćeruju se svjetski poznate kompanije kao investitori i prodaje se prizemna demagogija o oslobađanju obale za one sa gajbama pamidora. Nezakonitim zaduženjem od 750 miliona eura su obezbjedili likvidnost i budžetsku potrošnju u uslovima privremenog finansiranja, pa su umislili da su nekakvi genijalci. Kao da je problem iz zaduženja finansirati budžetsku potrošnju?

Poprilično su se mnogi uzbudili pojedinim potezima lokalnih funkcionera i članova opozicionog DPS-a. Vjerovatno nije dobar trenutak za neke poteze DPS-a, poput izjave predśednika opštine Pljevlja i podrške odbornika u žabljačkom parlamentu izgradnji crkve Crkve Srbije na jednoj od najatraktivnijih lokacija na Žabljaku, ali nije nimalo neočekivano. DPS jeste partija koja je pridobijala na različite načine ljude iz svih nacija i ideološki raznolike, stvarajući tako masu potrebnu za zaokret koji je izvela krajem prošlog stoljeća. Nije to prva crkva Crkve Srbije koja je dobila atraktivne lokacije od lokalnih funkcionera i DPS-a i nekih drugih koalicionih partnera. Inače ne bi ona rugoba na ulazu u moj rodni grad, Bar, dizala kosu na glavi svakom čovjeku sa elementarnom dozom ukusa. DPS je neizbježan partner za bilo koju vlast koja će smijeniti ruglo od sadašnje vlasti, to mora svakome biti jasno. On nije nikada bio ono što neki od njega očekuju, da jeste vjerovatno bi mnogo toga bilo drukčije. Ne samo u pozitivnom smislu, već uključujući i opciju da ne bi uspio da obezbjedi potrebnu podršku za navedeni zaokret.

Ako ništa drugo, DPS je kao takav meta svih onih koji hoće od Crne Gore da naprave srpsku provinciju, bilo da su sadašnja vlast, ili da su u Beogradu, Banja Luci ili u Moskvi, upravo zato što vjeruju da je on najorganizovanija i najbrojnija snaga koja im stoji na putu. Kao što im je glavna meta Milo Đukanović zato što su ubjeđeni da on održava koheziju u DPS-u i da bi njegovim odlaskom došlo do njegovog osipanja. Ne znam kako vi, ali ja vjerujem u procjene neprijatelja Crne Gore kad su u pitanju njihovi destruktivni potencijali?!

Čini se da je nužno pomirenje sa činjenicom da skoro sve partije stavljaju partijski interes iznad interesa države. Prenemaganje oko formiranje vlasti na Cetinju govori da niko od tzv. procrnogorskih partija nije svjestan da ovo vrijeme traži od svih da zanemare svoje „bubice“ i ambicije, da nije vrijeme da se „iskoristi trenutak“, tim prije što svako od njih mora da zna da je manevarski prostor za bilo kakvo unaprijeđenje života na Cetinju u sadašnjim okolnostima skoro nepostojeći. Kao da u Crnoj Gori postoji ogromna većina koja je ubijeđena da Crna Gora leži na parama i da je samo pitanje nečije volje hoće li da ih da Cetinju ili nekom drugom!

Sve to govori u prilog neophodnosti da se formira neinteresni blok ozbiljnih grupa i pojedinaca, bez bolesnih ambicija, čiji je jedini cilj dobrobit Crne Gore i koji će sličnu poziciju koju ima neotesani, neiživljeni, provincijalni džiberčić iz Ulcinja u sadašnjoj vlasti, u nekoj budućoj vlasti koristiti za vraćanja Crne Gore svojim izvornim vrijednostima. Svom multikulturalizmu, multikonfesionalnosti, antifašizmu i svom mediteranskom biću, kao dijelu evropske civilizacije!

*Zabranjeno je kopiranje i korišćenje objavljenog sadržaja bez saglasnosti redakcije portala Aktuelno.me i autora teksta