Voćka čudnovata

Za aktuelno.me

Slobodan L. Jovanović

Kao da se iz godine u godinu sve intezivnije duva u žar koji je ostao iza ratnih požara devedesetih prošlog stoljeća. Zvanični i nezvanični Beograd, nakon što je tih godina ratovao skoro sa svim narodima bivše Jugoslavije, sve učestalije koristi ratnu retoriku u odnosima sa drugim državama, nastalim na pepelu bivše zajedničke zemlje. Čas su meta jedni, čas drugi, sa istim ubjeđenjem da su svi drugi krivci, kao pomenutih ratnih godina kad se propagiralo da se čitav svijet zavjerio protiv Srba. Potonjih nekoliko dana uzavrele su strasti u Beogradu oko prisustva Borisa Miloševića, potpreśednika vlade Hrvatske iz redova srpske nacionalnosti, na proslavi godišnjice „Oluje“, vojno-policijske akcije kojom je Hrvatska uspostavila suverenitet nad cijelom teritorijom polovinom devedestih prošlog stoljeća.

Bez ikakve sumnje je da je tu akciju hrvatskih snaga zamrljalo nasilje, ubistva i egzodus hrvatskih Srba nakon same akcije, ali je začuđujuća količina teških riječi upućenih iz Beograda na račun proslavljanja tog događaja, kada se zna da su hrvatski Srbi  vojno držali trećinu hrvatske teritorije, preśekavši je po sredini i onemogućivši komunikaciju śevera Hrvatske sa primorjem. Teško da bi Srbija svake godine držala komemoraciju albanskim žrtvama i njihovom progonu da je uspio plan Miloševića da se tokom rata na Kosovu 1999. proćera milion Albanaca sa Kosova u Albaniju, kada su im na granici sa Albanijom oduzimana dokumenta. Na kraju krajeva, nikome ne pada na pamet da se makar śeti đece, žena i staraca pokopanih u masovnu grobnicu u Batajnici, nakon što su tu doveženi sa raznih stratišta.

Ono što su uradili Boris Milošević i Milorad Pupovac, predśednik Srpskog nacionalnog vijeća, iz čijih redova je i sam Milošević, jeste da su se drznuli da, mimo volje Beograda, sami brinu o svojoj sudbini i sudbini naroda u Hrvatskoj kojem pripadaju, sa željom da ne budu antagonizovani u državi u kojoj žive. I tu dolazimo do osnovnog problema kada je u pitanju odnos Beograda prema Srbima koji su se zadesili izvan granica Srbije, u bivšim republikama ondašnje Jugoslavije. Uostalom, Beograd je prije tri decenije njihov položaj pokušao riješiti tako što ih je naoružavao i podsticao da vojno odvoje teritorije na kojima su većinski živjeli i postanu dio nekakve treće Jugoslavije, koja bi tobože ispravila grešku kod stvaranja prve Jugoslavije u teritorijalnom smislu. U toj filozofiji podbunjivanja srpskog naroda van Srbije obavezan je bio narativ o predviđanju i propagandnom spinovanju njihovog budućeg egzodusa koji im se sprema, pa kad se, nakon što dođe do ratnog sukoba, takvo nešto stvarno dogodi, onda se trijumfalno saopštava kako su bili u pravu i kao su „znali“ što će se dogoditi.

Niti je Hrvatska, niti bilo koja druga država proistekla iz bivše zajednice na nekom trećem kontinentu, već u srcu Evrope, u kojoj nije moguće u miru vršiti zločine, te je poistovjećivanje sa godinama Hitlerove invazije na Evropu puka besmislica i bezočna prevara. Stara je istina da je u miru svako ubistvo zločin, dok je u ratu samo statistički broj. Postavlja se pitanje zašto Beograd nikada nije instruirao pripadnike srpske nacionalnosti van teritorije Srbije da prihvate novostvorene države kao svoje, da se pomire sa opštom voljom u tim državama i na civilizovan način, uz pomoć svih domaćih i međunarodnih instituta, obezbjede sebi sigurnost, nacionalna prava i ekonomsku budućnost, ne ugrožavajući druge i ne namećući drugima svoje?

Iako bi, da se slijedio taj put i da nije bilo rata, odavno došlo do pacifikacije i normalnog života u Hrvatskoj. Danas bi svi hrvatski Srbi živjeli u Hrvatskoj i bili dio Evropske unije. Kao što je bilo, uostalom, u Estoniji, đe su Rusi, kao brojna populacija, sa žestokim otporom i sukobima sa Estoncima dočekali nezavisnost Estonije, da bi danas uživali sve blagodeti tog čina, bili dio EU i demokratskog svijeta, za razliku od svojih sunarodnika u Rusiji, koji žive u jednom autokratskom režimu neslobode, represije i samovolje.

Crna Gora je, otkad je obnovila svoju nezavisnost, predmet slične politike, u kojoj se ne prihvata nezavisna Crna Gora, ustavni koncept građanske države, već se želi produkovati, na bazi istrgnutih istorijskih činjenica, država koja bi imala nacionalno, vjersko i kulturno obilježje u skladu sa viđenjem Beograda i onih koji se izjašnjavaju kao Srbi u Crnoj Gori. Ili to, ili se u novije vrijeme insistira na izanđaloj konstrukciji iz komunističkih vremena, u kojima se pitanje nacionalnih sloboda i prava nije rješavalo na demokratski način, već formalnim davanjima prava narodima na – konstitutivnost. Naravno, tada je o svemu odlučivala partija, a ne predstavnici naroda. Zato je moglo da funkcioniše u socijalizmu, dok je u demokratsom sistemu to izvor povlašćenih prava, diskriminacije i nefunkcionalnosti države. Ta ideja da nešto više od četvrtine građana Crne Gore, zato što su, kao nacionalni Srbi, naklonjeni istočnjačkim despotijama, može zaustaviti Crnu Goru da bude dio NATO i potpuno se integriše u zapadni svijet, dovoljno pokazuje u BIH svoju nakaradnost.

Dosljedno svojoj politici Beograd u Crnoj Gori ne podstiče one koji se izjašnjavaju kao Srbi da prihvate status građana Crne Gore i sve njene institucije i simbole kao svoje, da budu ravnopravni sa svim ostalim građanima i svoja prava na nacionalnu posebnost i kulturu ispoljavaju kroz kolektivno organizovanje, bez nametanja drugima, pogotovu ne nametanja na opštem nivou, već ih instruira i podstiče na pobunu, neposlušnost, na antagonizovanje svemu što Crnu Goru čini posebnom i autentičnim državnim prostorom. Iz Beograda se produkuje i izvrće da su Crnogorci produkt komunističke ujdurme protiv Srba, da je Crna Gora istorijski srpska država i da je svaki trag koji to ne aminuje – antisrpska rabota. To se uče đeca od osnovne škole, tako da je to postalo opšte mjesto, što ne obećava da će ta nacionalistička, velikodržavna agresija na Crnu Goru skoro utihnuti.

Nesumnjivo je da je stub takve politike u Crnoj Gori SPC. Ako, za trenutak, pomislimo da je SPC poštovala 17. kanon IV Vaseljenskog sabora i 38, pravilo Tulskog, na osnovu kojih je sama uspostavila organizacijski vladavinu nad cijelim prostorom uspostavom bivše Jugoslavije, odnosno KSHS, i da se u nezavisnoj Crnoj Gori od eparhija SPC formirala jedinstvena pravoslavna crkva koja bi poštovala integritet i državu Crnu Goru, onako kako to crkveni zakoni nalažu, da li bi imali danas u Crnoj Gori nacionalnu nepomirljivost kakvu imamo? I tu leži razlog zašto Beogradska patrijašija drži u nerazumnom položaju i Makedonsku crkvu i crkveno pitanje u Crnoj Gori. Makedonsku zbog toga što bi njenim priznanjem priznala kanonsko pravilo nezavisna država – nezavisna crkva! A to bi značilo da ono važi i za Crnu Goru.

Dosljedno svojoj pomenutoj naopakoj taktici, iako to Zakon o slobodi vjeroispovjesti ni ne nagovještava, produkuje se opasnost da će SPC biti istjerana iz crkvenih objekata i da će se ti objekti predati na upravljanje CPC. Od CPC, njenog Vladike i njenih poštovalaca, umjesto međusobnog, hrišćanskog poštovanja, stvoreni su među vjernicima SPC monstrumi, satanisti, CPC se naziva sektom, iako u svemu dijeli dogme istočnopravoslavnih crkva, evharistiju i eshatologiju, u skladu sa svetim knjigama. Vladika Mihailo jeste nekanonski raščinjen, bez Crkvenog suda, samovoljom Vaseljenskog patrijarha, ali isključivo zbog pristupanja CPC. Ne zato što je prekršio svetu tajnu na koju se zavjetovao. Umjesto objektivnog sagledavanja neodržive situacije kad je u pitanju crkveno pitanje, istrajava se u ekstremnom i pokušava izvojevati nonsens da institucija druge države polaže pravo na ogromnu teritoriju države Crne Gore. Bez obzira što MCP „zavodi za Goleš planinu“, Ustavom SPC je predviđeno da je Beogradska patrijašija nosilac svih vlasništvih prava na objekte i imanja koji su u vlasništvu SPC i njenih eparhija.

Vučiću, kao Šešeljevom čedu i velikosrpskom nacionalisti, ide na ruku što su populizam i desnica zavladali Evropom i Amerikom i što je odnos prema velikosrpskom espanzionizmu kudikamo tolerantniji u odnosu na vrijeme Miloševića. Izokretanje situacije u Crnoj Gori ide dotle da se u zapadnim medijima govori o progonu hrišćana, kao da se radi o nekoj islamiziranoj zemlji, dok omunjeni Medojević iz DF, od kojeg su, između ostalih, valjda čuli takve beslovjesnosti, priziva krstaški rat protiv Crnogoraca i ostalih nesrba „satanista“. To sve, sa druge strane, govori o nesposobnosti Crne Gore da sebe odbrani od propagande koja se vodi protiv nje iz Srbije i sa drugih mjesta, kao djelu specijalnog rata, putem kontrapropagandnih aktivnosti posebno organizovanih pojedinaca i grupa, štampanjem brošura na vodećim stranim jezicima i diplomatskim kanalima. Kao dodatna podrška, mogu se koristiti i institucije prijateljskih zemalja iz suśedstva i šire, a i aktivni pojedinci iz rasijanja.

Crna Gora je pod udarom mnogo širim i jačim nego što je to bilo 2006. Ogroman novac i logistika spolja su se upregli sa domaćim političkim faktorima, od kojih su se neki, poput DF-a, otvoreno stavili na stranu stranih interesa u rušenje ustavnog poretka i nezavisnosti Crne Gore sa pozicija velikosrpskog nacionalizma i ruskih interesa, dok su drugi, poput Demokrata, koji svoj prosrpski karakter maskiraju naivnim i glupavim parolama o nacionalnom pomirenju, koje treba nekoga da zavaraju, dok u sredinama đe su dio vlasti protežiraju pripadnike srpske nacije i prosrpske manifestacije, ili URA-e koja svojim osvojenim mandatima svuda daje podršku velikosrpskim nacionalistima, čime svaki glas dat njoj čini glas za DF i politiku koju protežira.

Nikada nije dobra situacija kad građani nemaju više opcija, već joj se nameću samo dva izbora – za Crnu Goru i protiv nje. Zato su predstojeći izbori još jedan referendum kojim se brani Crna Gora od pokušaja da bude prirepak istrošenih ideologija iz prošlih stoljeća, velikodržavnih projekata, klerofašizma, ruskih geostrateških interesa, … To je istovremeno posljednja šansa da Crna Gora jednom za sva vremena porazi te i takve ideologije. Glas koji će patriotski građani Crne Gore dati ne smije biti uludo potrošen kao svih prethodnih godina, u kojima se oportunizmom, trulim kompromisima, kapitulanstvom dozvolilo da dođemo u situaciju da ugrozimo najveće vrijednosti crnogorskog društva, uključujući i njenu nezavisnost i njen put u integracije u zapadnu civilizaciju. Bez tog puta i stizanja do cilja Crna Gora će biti karikatura od države, jednako kao što je to srpski entitet u BIH. Zato, Crna Gora pobijediti mora! Tvrd je orah voćka čudnovata!

*Zabranjeno je kopiranje i korišćenje objavljenog sadržaja bez saglasnosti redakcije portala aktuelno.me i autora teksta