Unutrašnji sukobi i teret prljave prošlosti razdiru SPC, litije zaboravljene

Unutrašnji sukobi i prljava propaganda koju među sobom vode najviši zvaničnici Srpske pravoslavne crkve u Srbiji i Crnoj Gori posljednjih sedmica doživljava kulminaciju. Kako saznaje portal Aktuelno iz više kredibilnih izvora bliskih SPC, sukob patrijarha Irineja i mitropolita Amfilohija, koji su predvodnici najjačih interesnih lobija unutar Srpske crkve, dostigao je tačku usijanja.

Patrijarh Irinej i njegov njabliži saradnik Irinej Bulović, inače čovjek zadužen za gotovo sve finansijske transkacije SPC, posljednjih dana vode otvorenu kampanju protiv lidera Mitropolije crnogorsko-primorske Amfilohija Radovića i njegovog najbližeg saradnika Jaoanikija Mićovića napadajući ih na najeksplicitniji način preko sajta “Vidovdan” koji važi za PR službu patrijaršije SPC.

Taj portal, veoma blizak patrijarhu Irineju, posljednjih desetak dana objavljivao je tekstove u kojima se navodi da je “Zakon o slobodi vjeroispovijesti donijet po dogovoru između mitropolita Amfilohija i Mila Đukanovića ne bi li se stvorile tenzije u Crnoj Gori”. Takođe navode da je “privremeno odlaganje molebana ‘zbog ozbiljnosti opšte zdravstvene situacije u zemlji’ glogov kolac za litije i garant pobjede Đukanovića na novim izborima”, a usput ističu da su Đukanović i Amfilohije “intimusi” koji zajedno dogovaraju političke korake.

Moć i novac

Na pitanje portala Aktuelno da li su motivi sukoba unutar SPC ideološke prirode, naši dobro upućeni izvori navode da se vladike SPC nikad ne sukobljavaju oko ideologije i teoloških hrišćanskiih principa “jer je to za njih (uz časne izuzetke) besmislica koju serviraju narodonim masama za političku manipulaciju, sticanje finansijskog profita i prikrivanje afera i teških krivičnih djela”.

“Sukobi među vladikama najčešeće nastaju oko raspodjele moći, privilegija, finansijske dobiti, ali i zbog tereta prljavih skandala iz prošlosti. Zna se da najveću moć i kontrolu nad finansijama ima patrijarh, stoga je Amfilohije Radović po svaku cijenu želio da dođe na čelno mjesto u SPC, čak je pokušao da smijeni Irineja preko pedofilske afere o čemu ste vi već pisali. Kada mu to nije uspjelo u stalnom je sukobu sa patrijaršijom”, navode naši izvori.

Takođe navode da je Irinej Bulović, najbliži saradnik patrijarha, “trn u oku” Amfilohiju i njegovim saradnicima jer kontroliše finansije Srpske crkve.

“Po crkvenom ustrojstvu to znači da kontroliše i protok novca u ograncima Srpske crkve u Crnoj Gori. To se Amfilohiju i Joanikju nikako ne sviđa, jer svi znamo da samo manastir Ostrog donosi desetine miliona eura godišnjeg prihoda na koji se ne plaća porez”, navode naši izvori.

Grigorije prekoren jer je “izigravao hrišćanina”

Koliko su finansijska likvidnost i nesmetan protok novca bitni  za SPC najbolje ukazuje primjer episkopa diseldorfskog i cijele Njemačke vladike Grigorija.

Nakon što je nedavno Vlada Srbije donijela odluku da za Srpsku pravoslavnu crkvu iz budžetske rezerve izdvoji milijardu dinara (oko 8,5 miliona eura)  za izgradnju Hrama Svetog Save na Vračaru, srpska javnost se našla, blago rečeno, u čudu i krajnjem stanju revoltiranosti. Kritičari su navodili da je davati crkvi milione eura u trenutku kada je zdravstveni sistem pred kolapsom i kada bolnicama nedostaje gotovo sve od opreme i materijala, krajnja bahatost.

Vladika Grigorije reagovao je tada izjavom “da ne treba graditi toliko crkava i da sredstva treba preusmjeriti na bolnice u kojima nema peškira, papira, gdje je sve zapušteno”. Prema riječima naših sagovornika, takva izjava Grigorija izazvala je bijes u vrhu SPC jer im je episkop diseldorfski dirnuo u “najveći svetinju” – novac.

Nakon toga, kako nam je rečeno, lično Irinej Bulović, napisao je izuzetno oštro saopštenje u kojem Grigorija  naziva “perjanicom antisrpskih i anticrkvenih krugova u Srbiji”, čime mu je dao do znanja da “ne talasa” i ne izigrava “hiršćanskog milosrdnika” da u javnost ne bi iznosili prljavštinu koju imaju o njemu”.

“Odavno crkva ne propagira Hrista nego je mjesto ličnog bogaćenja i udomljenja naložnika i vanbračne djece. Osim o finansijama vladike često spočitavaju jedni drugima ko je bolje udomio svog vanbračnog sina ili ćerku, ali to je izuzetno kompleksna tema o kojoj posebno treba govoriti”, navode naši sagovornici.

Litije zaboravljene

Kako ističu naši izvori, ovi žestoki unutrašnji sukobi, ali i tekstovi portala Aktuelno u kojima smo kroz svjedočenje monaha Serafima (Bojana Jovanovića) razotkrili prikrivanje pedofilije u koju su bili umješani Amfilohije i Joanikije,  uzrokovali su prekid litija i molebana.

Na pitanje portala Aktuelno, da li su litije prekinute zbog brige vrha SPC u Crnoj Gori za epidemiološku situaciju, naši izvori su izričiti da to nije slučaj.

“Ako mislite da je čelnicima SPC stalo do zdravlja naroda grdno se varate. Njima je stalo samo do političkih ciljeva, zadržavanja finansijske moći i prikrivanja prljavih skandala”, rekli su naši sagovornici.

Napominju, međutim, da bi litije ponovo mogle da počnu da se organizuju jer je pritisak na lidere SPC u Crnoj Gori prevelik.

“Amfilohija i Joanikija pritiskaju ne samo iz Beograda, već i prosrpske političke partije u Crnoj Gori koje litije i molebane vide kao jedino političko oružje pred predstojeće izbore. A šta će biti ostaje da se vidi”, navode naši sagovornici.

Jedan od istaknutih funkcionera SPC u Crnoj Gori Gojko Perović, prije nekoliko dana je najavio da bi “u vrlo dogledno vrijeme mogli nastaviti svoj građanski protest i molitveni sabor, ne kršeći zdravstvene mjere”.

Naši sagovornici su saglasni da i ako dođe do ponovnog održavanja litija one neće imati ni približnu podršku kao na početku kampanje SPC, zbog unutrašnjih sukoba u SPC, političke kompromitacije i zbog mnogih skandala koji potresaju Srpsku crkvu.

Balša Knežević