Rezolucija crnogorskih rodoljuba iz egzila u Italiji 20. aprila 1920.

za aktuelno.me

Piše: Novak ADŽIĆ

Ovom prilikom ćemo javnost upoznati sa tekstom Rezolucije crnogorskih patriota, izbjeglica u Italiji, donijetoj 20. aprila 1920. godine u Rimu, a podnesenoj na Konferenciji mira koja je održavana tada u San Remu, u kojoj se govori o teroru nad crnogorskih narodom i zločinima okupacionih srpskih vlasti, te, u kojoj se, uz ostalo, zahtijeva od Mirovne konferencije da Crna Gora opstane kao država i da se ne odobri njena nasina aneksija Srbiji. Ta rezolucija objavljena je u »Glasu Crnogorca«, br. 84, Nej na Seni kod Pariza, 26. jul / 8. avgust 1920. godine na strani 2,  i u njoj se veli ovo:

 »U ime više hiljada crnogorskih izbjeglica u Italiji i Albaniji, kao i u ime Crnogorskog naroda, zbor 2.500 Crnogoraca održan u Gaeti (Italija) dvadesetog aprila 1920. godine izglasao je sljedeću rezoluciju, a koju imamo čast da Vam saopštimo:

Crnogorci izbjegli u Italiju zbog terora Srbije, konstatuju s najvećim bolom:

 Da se Mirovna Konferencija do sada nagađala sa principima najosnovnijim međunarodnog prava i morala u pogledu Crne Gore, ne vodeći računa da je Crna Gora stala uz Saveznike 1914. godine i da je izgubila 50 % svoje vojske i trećinu stanovništva;

 Da je Mirovna Konferencija ostala ravnodušna sve do sada na sve naše proteste protiv zločina koje je u Crnoj Gori počinila srpska vojska koja pali kuće, uništava sela, pljačka i plijeni imovinu, baca u tamnice, ubija i masakrira najuglednije ljude u zemlji itd. itd.;

Da velike sile još nijesu održale obećanja svečano data, od kojih su neka lično potpisali njihovi najovlašćeniji predstavnici, za restauraciju Crne Gore i za poštovanje njenog suvereniteta;

I da bi Mirovna konferencija, s obzirom na naprijed rečeno, a i kako nam se čini, bila spremna da odobri najveću nepravdu ovoga rata, to jest prinudnu aneksiju Crne Gore Srbiji, i to ne pitajući prethodno za mišljenje crnogorski narod.

S obzirom na naprijed rečeno, skup Crnogoraca u Gaeti energično protestvuje protiv načina na koji se do sada tretiralo pitanje Crne Gore na Mirovnoj konferenciji, i apeluje na smisao na jednakopravnost i humanitarnost vlada velikih sila, njihovih Parlamenata i javnog mjenja njihovih  naroda, moleći ih da se u ime pravde i prava založe da:

Mirovna konferencija ne odobri prisilnu aneksiju Crne Gore Srbiji, i da crnogorskom narodu obezbijedi sve potrebne uslove da se slobodno opredijeli, a posebno da se iz Crne Gore evakuišu srpske trupe i vlasti i da tamo dođu međunarodne trupe;

Da Mirovna konferencija naredi srpskoj Vladi da iz zatvora oslobodi stotine viđenih Crnogoraca koji su tamo bačeni prije 17 mjeseci samo zato što su se istrajno opirali prisilnoj aneksiji  Crne Gore Srbiji. Među tim zatvorenicima su i ministri i poslanici koji su 1914. g. dali svoj glas, spontano i bezuslovno, za objavu rata Centralnim silama i to da bi se priteklo u pomoć Srbiji; ima među njima i generala koji su krajem 1915. godine zahvaljujući herojskomm poduhvatu crnogorske vojske uspjeli da spasu srpsku vojsku u povlačenu od potpune propasti«, kaže se u toj Rezoluciji.

U ime skupa, odnosno, u ime više hiljada crnogorskih emigranata tu rezoluciju su potpisali: Lazar Mijušković, bivši Predsjednik Crnogorske Vlade, general Andrija Raičević, general Đuro Jovović, Evgenije Popović, bivši crnogorski ministar i Predsjednik Vlade, poslanici u Skupštini: Vuko Martinović, Labud Petrović, Đuro Vučinić i Vuko J. Krivokapić.

(Autor je dipl. pravnik, istoričar i doktorand istorijskih nauka)

*Zabranjeno je kopiranje i korišćenje objavljenog sadržaja bez saglasnosti redakcije portala Aktuelno.me i autora teksta