Podaci turističkih organizacija pokazuju daje broj turista na nivou od prošle godine, ali se ugostitelji širom Primorja žale na niže pazare.
Ekipa Pobjede je u petak boravila u Budvi, kada se uvjerila da gostiju ima, te da česti komentari koji su se prethodnih dana mogli čuti, da ,,nema nigdje nikoga”, padaju u vodu. Primjetno je da nema gužve koja je karakteristična za ovaj period godine, ali se ne može govoriti o propaloj sezoni. Najviše ljudi je na dijelu plaža bez mobilijara. Malo gostiju se nalazi u ugostiteljskim objektima i na šetalištu, a nema velike gužve ni u saobraćaju kao ni na parkinzima. Po svemu sudeći, ,,špic sezone još nije stigao.
Prema procjeni brojnog stanja gostiju, u Budvi boravi oko 57.000 gostiju, što je na nivou prošle godine. Iz Turističke organizacije Budva ove godine bilježe konstantan porast broja registrovanih turista. Podaci Vlade takođe govore da je ova sezona dobra, pa i po mnogo čemu bolja od prethodne, veći broj dolazaka turista je zabilježen na aerodromima, kao i na graničnim prelazima, a hotelski kapaciteti su više popunjeni u odnosu na isti period lani. Međutim, prema riječima ljudi koji borave i rade u Budvi, ova sezona za sad je primjetno slabija od prethodne, ali se nadaju boljem.
STRUKTURA GOSTIJU
Predsjednik Crnogorskog turističkog udruženja i vlasnik Montenegro stars grupe Žarko Radulović objasnio je šta mogu biti razlozi za kontradiktornosti o ovoj sezoni.
-Već je bilo jasno prije dvije godine da ,,špic sezone neće više biti kao što je nekad bio jer smo ispunili dugogodišnji cilj o produženju sezone za sada od marta do novembra. Drugi razlogje što se struktura gostiju promijenila. Prošlo je vrijeme onih koji sjednu u auto sa djecom, napune gepek stvarima i hranom i dođu u Budvu da traže privatni smještaj. Sada gosti uglavnom ciljno idu jer su prije toga rezervisali smještaj i sve su isplanirali unaprijed objašnjava Radulović.
Prema podacima TO Budva, u hotelima boravi oko 14.500, a u privatnom smještaju oko 41.500 gostiju.
-Prema procjenama koje pravimo sa turističkom privredom grada, kao i javnim preduzećima, trenutni broj gostiju na budvanskoj rivijeri je na prošlogodišnjem nivou u svim vidovima smještaja. Prema zvaničnim podacima Monstata, tokom prvih pet mjeseci ove godine zabilježena je čak dvocifrena stopa rasta, što govori o tome da je period predsezone bio vrlo uspješan saopštili su iz TOB-a.
Radulović ističe da su hoteli Montenegro stars grupe koju vodi, popunjeni na nivou planiranog, odnosno, kako kaže, i preko 100 odsto. On dodaje da je moguće da svi ne posluju tako dobro i da, kako kaže, ima oscilacija.
PRIVATNI SMJEŠTAJ
-S obzirom na to da sam u komunikaciji sa državnim sekretarom za turizam, njihovi podaci govore o rastu posjete turista, a ne o padu. Kad su u pitanju dolasci na aerodrome, više gostiju je došlo ove nego prošle godine, ista je situacija sa graničnim prelazom, a što se tiče hotelskog smještaja, on je popunjem na nivou prošle godine, pa čak i više, njihovi su podaci. Jedini logičan zaključak koji se nameće jeste da u sivoj zoni ekonomije koju niko precizno ne može da ograniči- fali gostiju kaže Radulović. Prema njegovim riječima, privatni smještaj koji je prijavljen, dobro je popunjen.
-Na početku su stavili visoke cijene i zbog toga su imali pad od 40 odsto. Prije dvije sedmice kada su snizili cijene, to je bilo u petak, do ponedjeljka su popravili popunjenost i imali su samo deset odsto manje popunjenosti u odnosu na isti period prošle godine. Znači da je 30 odsto tog smještaja bilo iznajmljen za vikend i taj rast i dalje traje navodi Radulović. Sto se tiče neregistrovanog smještaja, Radulović je mišljenja da je bilo jasno još prije četiri godine da stanodavci koji izdaju sobe i etažno kupatilo neće imati goste.
-Da sobu u kojoj je krevet i lavabo na koji je prikačeno crijevo sa tušom, to neće moći da izdaju. To je ta siva zona u kojoj stradaju, i to će im se dešavati i svake iduće godine dok ne poprave nivo svoje ponude i ne registruju se kategoričan je Radulović.
On smatra da su i vremenske prilike ostavile traga na ovu sezonu.
Najkišovitiji maj u posljednjih 70 godina, kiša tokom prve trećine juna, pa i ona od prije nekoliko dana nanijela je veliku materijalnu štetu ugostiteljima, naročito u Ulcinju gdje je na pojedinim mjestima kompletan mobilijar uništen, osim što je ispraznila terase restorana i umanjila im promet. Vremenska prognoza za avgust je dobra, bez iznenađenja, i ako tako bude, sigurno ćemo biti na nivou prošle godine, pa čak i nešto bolji objašnjava Radulović.
RUSI NAJBROJNIJI
Na barskoj rivijeri, prema posljednjem presjeku lokalne Turističke organizacije, boravi 17.716 registrovanih turista, što je za pet procenata više u odnosu na uporedni period prošle godine. U hotelima se odmara 3.602 turista, odnosno četiri odsto više, dok je privatni smještaj odabralo 13.537 gostiju ili deset odsto više. Pad broja dolazaka je registrovan u odmaralištima. Kao i prethodne godine najveći broj turista dolazi iz Rusije, Srbije, BiH, Poljske, Ukrajine… Brojni su posjetioci i iz drugih zemalja iz okruženja, ali i centralne i istočne Evrope. Struktura turista je na jezerskoj obali nešto drugačija tamo su brojniji gosti iz Zapadne Evrope.
Smatramo da je još uvijekrano davati ocjene o ljetnjoj turističkoj sezoni, ali opet, ne možemo se sasvim ograditi i reći da se ništa ne može komentarisati. Prema zvaničnim podacima, za prva četiri mjeseca bilježimo blagi rast broja dolazaka, ali isto tako, evidentirani su i nešto lošiji rezultati kada je u pitanju maj nesumnjivo zbog loših t vremenskih uslova. Kada govorimo o ljetnoj sezoni svakako treba pomenuti i konsolidaciju političkih i drugih okolnosti na ostalim destinacijama, kao i činjenicu da je konkurencija danas izuzetno jaka objašnjava Emil Kukalj, direktor Turističke organizacije Bar. On potcrtava da ,,iako je rano za prognoze, među barskim poslenicima turizma vlada umjereni optimizam kada je u pitanju ova ljetnja turistička sezona”.
-Optimizam baziramo na unaprijeđenoj ponudi, cijenama koje su ostale na prošlogodišnjem nivou, unaprijeđenoj infrastrukturi, ali isto tako i na učinku kojeg daje intenzivnija promocija TO Bar na ključnim emitivnim tržištima. Upravo je u toku realizacija kampanje ,,Bar grad na dvije čarobne obale na tržištima Srbije i Bosne i Hercegovine koja obuhvata brojne segmenteod vanjskog oglašavanja (bilbordi), oglašavanja u štampanim i elektronskim medijima, preko gostovanja na najgledanijim TV i radio stanicama, pa do intenzivne digitalne kampanje. Ova kampanja ima za cilj dodatno pozicioniranje Bara kao poželjne turističke destinacijeobjašnjava čelni čovjek TO Bar.
Kukalj pri tome naglašava i da je turizam u svijetu u ekspanziji uprkos nekim kratkoročnim izazovima, kao i da su prognoze za budućnost takođe optimistične.
-Kada je u pitanju Bar, ali i Crna Gora, veoma je važno raditi na daljem produženju turističke sezone, prije svega kroz razvoj avanturističkog turizma orjentisanog na prirodu, te seoskog i agro turizma. Isto tako potrebno je uticati i na povećanje udjela i doprinosa kojeg ima hotelski smještaj, što bi dovelo do povećanja multiplikatora u turizmu koji bi imali efekte i na sektore van ove grane, čime bi se dodatno diversifikovala ekonomija, a samim tim postali manje zavisni od turizma procjenjuje direktor TO Bar. ‘
MANJE SRPSKIH TURISTA
Premda smo ušliu drugu polovinu jula, u hercegnovskoj opštini sezona nije u punom jeku, ocjena je novskih hotelijera i privrednika. I statistika gradske Turističke organizacije pokazuje da je tokom juna i prvoj polovini jula Herceg Novi posjetilo 2% manje gostiju. Međutim, tvrde da je broj noćenja za 7,9% veći nego u prethodnoj godini.
Najveću negativnu razliku imamo u broju gostiju iz regiona. Iz Srbije iz koje nam dolazi najveći broj turista svake godine, ove bilježimo pad od 2.120 gostiju ili 9,89% i 2.566 (1,40%) manje noćenja. Iz Bosne i Hercegovine, koje je naše drugo najveće tržište, dolazi 1.575 (8,3%) manje gostiju u odnosu na isti period prošle godine, a i broj noćenja u odnosu na isti period 2018. je manji za 1,8% kazao je direktor TO Pavle Obradović.
Smanjenje broja gostiju objašnjavaju znatno lošijim vremenskim prilikama i nižim temperaturama za ovaj period godine, kao i nekim drugim geopolitičkim faktorima na koje, kako kažu, nijesu mogli da utiču. To je imalo uticaj na zvanične brojke. Ipak, u TO su zadovoljni, jer najveći rast bilježe na tržištu Istočne Evrope na kojem su i većim dijelom bazirali promotivnu aktivnost, koju su, kako Obradović kaže, krunisali potpisivanjem protokola o saradnji sa Sankt Peterburgom.
Tu smo i organizovali prezentaciju grada pred brojnim zvanicama i uspostavili saradnju sa velikim brojem turoperatora koji su nam i uzvratili posjetu tokom foruma turizma u martu. Dodatno smo učvrstili našu kooperaciju koja je rezultirala znatno većim brojem i dolazaka i noćenja iz tog regiona Evrope u odnosu na prošlu godinu napominje Obradović.
Iz Rusije je u ovom periodu u gradu bilo 11.222 gosta ,koji su ostvarili 166.316 noćenja što je uvećanje za 27%. Takođe, rast pokazuje i tržište Ukrajine, odakle u Herceg Novi dolazi 29% više gostiju koji su ostvarili 28,4% više noćenja.
Sličan pozitivan trend u TO očekuju i u budućnosti, s obzirom na odlične veze koje imaju sa turoperatorima i agencijama iz tog regiona.
Obradović navodi da je naplata boravišne takse u dosadašnjem periodu bolja za 25,1% u odnosu na isti period prošle godine.
Napominje da je ovo statistika individualnog smještaja za jun i prvu polovinu jula, dok se za period “špica” sezone očekuje veći procenat rasta.
S druge strane, hotelijeri i ugostitelji tvrde da je posjeta slabija nego lani i da je tzv. “špic sezone zakasnio.
-Svi smo očekivali da će ,,špic sezone početi sredinom jula, ali na žalost trenutni podaci, bez obzira na datum ne ukazuju na to. Mislim da je sezona slabija nego što je bila prethodnih godina te da je sam ,,špic sezone zakasnio kaže Jovan Vukalović, direktor hotela “Lajthaus, koji “prkosi statistici jer je stoprocentno popunjen.
-Hotel ,,Lajthaus ima standardan nivo rada. Možda je u periodu maja i juna bila slabija popunjenost nego prethodnih, vjerovatno zbog loših vremenskih uslova. Struktura je slična kao i lani, najviše gostiju je iz regiona, Srbije i BiH, ali ih ima i iz skoro svih krajeva svijeta. Možemo reći da je manje gostiju sa ruskog a više sa skandinavskog tržišta. Imamo sportiste na pripremama, zahvaljujući saradnji sa PVK “Jadran tu su ekipe Slovačke, Austrije navodi Vukalović.
U okviru kompanije “Lajthaus of Montenegro rade i dva ugostiteljska objekta: Gradska kafana u centru grada i “Jadran na Škveru. Vukalović smatra da je iz godine u godinu vidljiv pad standarda gostiju koji dolaze u Herceg Novi.
-Jedan od razloga je apartmanizacija našeg grada, gdje ne možemo očekivati goste koji će novac trošiti u restoranima, kafićima. Moramo izaći iz pica parčeta i jeftinih roštilja i stvarati uslugu koja će biti prepoznatljiva kako bi na taj način privlačili drugu klijentelu. Na ovaj način idemo u sindikalni turizam, što nije dobro -tvrdi Vukalović.
KOTOR OBARA REKORDE
Direktorka Turističke organizacije Kotora Ana Radović kazala je da na osnovu podataka o naplati boravišne i izletničke takse, Kotor ove godine bilježi rekordno visoku posjetu turista.
-Broj gostiju koji na današnji dan borave u Kotoru je skoro 9.700, odnosno tri odsto više u odnosu na isti dan prošle godine, pri čemu je tokom juna i jula zabilježen značajan porast broja prijava gostiju u privatnom smještaju od čak osam odsto. Od hotela najbolje posluju oni u najvišem segmentu, jer je jedan od segmenata promocije išao upravo ka visokoplatežnim turistima najrazvijenijih zemalja, a to je i dugoročni cilj pravca razvoja turizma, jer da bi se spriječila preopterećenost destinacije, a istovremeno povećali prihodi, neophodno je ciljati na turiste čija je platežna moć najveća kaže Radović.
Grad je do danas posjetilo nešto više od 250.000 registrovanih izletnika u grupama, odnosno 18 odsto više nego prošle godine. Najveći broj njih čine putnici sa kruzera, zatim gosti koji borave u Dubrovniku, kao i u drugim crnogorskim primorskim gradovima.
Radović ističe da na posjetu Kotoru loše vremenske prilike nijesu negativno uticale, budući da su se promotivne aktivnosti odvijale ukazujući na potencijale kulturnog turizma, dok su pozitivni trendovi rezultat strateškog pristupa ciljanim tržištima. TO Kotor se tokom prethodne zime nije dodatno fokusirala na tržišta na kojima postoji značajan broj agencija kod kojih su crnogorske destinacije uvrštene u ponudu, već smo se fokusirali na promociju na tržištu SAD i skandinavskih zemalja kazala je ona.
Prema ocjenama korisnika usluga kompanija koje organizuju putovanja kruzerima Kotor se našao na drugom mjestu, odmah nakon Venecije, zvanično je saopštio je tim vodećeg svjetskog sajta za ocjenu ove vrste putovanja Cruise Critic, koji svakog mjeseca posjeti više od šest miliona ljudi. Zauzimanje drugog mjesta na listi važećoj za 2019. godinu najbolji je plasman Kotora u istoriji ovog ocjenjivanja, s obzirom na to da je do sada najbolji rezultat dostigao prošle godine, kada se našao na trećem mjestu. Korisnici usluga kompanija koje organizuju putovanja kruzerom ocjenjivali su grad iz različitih aspekata, a od ukupno 722 ocjene, čak 573 ukazuju na to da je iskustvo putnika tokom boravka u Kotoru bilo odlično, 210 veoma dobro, 55 prosječno, 13 slabo i 14 loše. U komentarima kao obrazloženje odličnih ocjena posjetioci Kotora naveli su da su oduševljeni istorijskim jezgrom grada, lučkim uslugama i pogledom sa gradskih zidina, a neki su ovo nazvali najboljim porodičnim putovanjem u životu. Prvoplasirana na listi destinacija na istoku Mediterana i dalje je Venecija, a nakon drugoplasiranog Kotora slijede Dubrovnik, Split i Rodos.
Smeće na javnim plažama nije ,,ničija odgovornost
Ekipa Pobjede tokom boravka u Budvi razgovarala je sa nekoliko ugostitelja. Većina I njih nije zadovoljna dosadašnjim prihodima. Međutim, najviše su kritikovale djelove javnih plaža bez mobilijara. Kažu, često predstavljaju ruglo jer kupači ostavljaju smeće za sobom. Naglašavaju da su zvali Morsko dobro, ali da su ih oni uputili na komunalnu inspekciju, koja ih je ponovo uputila na Morsko dobro.
I dok oni prebacaju odgovornost jedni na druge, to smeće stoji tako danima. Nemamo taj luksuz da to sebi dozvolimo, nego je potrebno reagovati i riješiti problem. Ovako gostima šaljemo jaku ružnu sliku o nama, i onda se pitamo šta je sa sezonom kaže jedan od ugostitelja koji je tražio da ostane anoniman.
Praktično smo još uvijek u procesu uspostavljanja saradnje sa turističkim agencijama koje su u zakonskoj obavezi da plate izletničku taksu za organizovanu posjetu turističkog lokaliteta Stari grad. Naplata je započela i očekujemo da će rezultati biti još bolji, tim više što će sredstva biti namijenjena poboljšanju turističke ponude Starog grada ističu iz TOB-a.
I Hrvatska ima pad turista od 40 odsto
-Odgovorno tvrdim da su cijene u Budvi i Crnoj Gori konkurentne u odnosu na Hrvatsku. Konkurencija sve vrijeme pokušava da umanji turističke rezultate kad je Crna Gora u pitanju. A pojedini ljudi odavde zdušno to podržavaju, kao da se raduju što možemo eventualno da pretrpimo neku štetu, a turizam generiše skoro 35% GDP-a. Činjenica je da Hrvatska ima značajan pad turista od oko 40 odsto. Opatija koja je autodestinacija za Centralnu Evropu i dio Zapadne je priznala da joj je ova sezona skoro propala. Crna Gora nije u toj situaciji, mi se držimo dosta dobro ističe Žarko Radulović.
ULCINJ: Veći broj turista za 11 odsto
U opštini Ulcinj juče je bilo registrovano oko 41.500 gostiju, što je za 11 odsto više u odnosu na prošlu godinu, saopštili su iz Turističke organizacije tog grada.
Kako navode, odlična je posjećenost u hotelima, u kojima je smješteno oko 6.000 turista, dok je u privatnom smještaju evidentirano 34.728 gostiju, a u odmaralištima i kampovima više od 800. Oni smatraju da se Ulcinj polako vraća na turističku kartu regiona i Evrope.
-Raduje nas što je u Ulcinju značajno poboljšan kvalitet ukupne ponude, a to će dovesti do produženja sezone i većih prihoda. Grad je bio bolje pripremljen nego ranijih godina, što je uticalo i na dobru predsezonu. Završeni su radovi na važnoj putnoj infrastrukturi treće dionice magistralnog puta prema graničnom prelazu Sukobin, zatim opština je formirala “Parking servis i tako znatno poboljšala protok saobraćaja u užem dijelu grada ističu iz TO Ulcinj.
Oni dodaju da su mnogo uradili i na promociji grada, organizujući brojne manifestacije, što je urodilo plodom.
-Veoma značajno je to što prijavljivanje gostiju ide mnogo bolje nego ranijih godina. Državni organi i institucije, u saradnji sa opštinskim vlastima i TO Ulcinj, pokrenuli su kampanju da se što više gostiju na Ulcinjskoj rivijeri evidentira i u tome smo uspjeli ističu oni.