Odbor udruženja šumarstva, drvne industrije, grafičke i izdavačke djelatnosti Privredne komore Crne Gore, na sjednici održanoj 5. marta 2021, zatražio je da se produži Odluka o privremenom ograničenju izvoza šumskih drvnih sortimenata koja ističe u maju 2021. godine. Privrednici traže da produženje ograničenja izvoza bude na što duži rok, jer je time u posljednje dvije godine značajno stabilizovano tržište drvnih sortimenata, saoipšteno je iz Privredne komore Crne Gore
“Ako se ova odluka ne produži, pola pilana će da se zatvori i izgubićemo veliki broj radnih mjesta”, smatraju članovi Odbora.
Privrednici apeluju na državu da što prije donese Program gazdovanja šumama i dodijeli koncesije za korišćenje drvnih sortimenata za tekuću godinu, te produži ugovore sa drvoprerađivačima koji su istekli krajem prethodne godine.
U cilju podsticanja proizvodnje peleta, predloženo je da se inicira smanjenje PDV-a na sedam odsto.
“Predložena je organizacija sastanka u Privrednoj komori sa ministrima poljoprivrede, ekonomskog razvoja i finansija u cilju rješavanja problema koji opterećuju sektor šumarstva i drvoprerade.
Odbor je razmotrio informaciju o poslovanju u sektoru tokom 2020. godine, a prezetovana je i Analiza dualnog sistema obrazovanja za period 2017-2021. godine”, navodi se u saopštenju.
Sjednicu je vodio predsjednik odbora Milovan Gojković uz podršku sekretara Gorana Popovića, a u radu su pored članova učestvovali predstavnici Ministarstva poljoprivrede i ruralnog razvoja Goran Đalović, Centra za ekotoksikološka ispitivanja Nikola Svrkota i Tomislav Anđelić, direktor Centra za stručno obrazovanje Duško Rajković, te direktorica Sektora udruženja Privredne komore Slavica Pavlović.
“Na osnovu podataka Uprave za šume, ukupna ostvarena proizvodnja bruto drvne mase za 2020. godinu iznosi 196.782 m3 i veća je za 12,67 odsto u odnosu na 2019. godinu. Drveta je ukupno izvezeno u vrijednosti 31,60 miliona eura, a uvezeno 31,32 miliona eura, a u strukturi izvoza najveći dio odnosi se na izvoz rezane građe u vrijednosti od 20,94 miliona eura, te peleta 9,08 miliona eura”, ističu u saopštenju.
Odbor ocjenjuje da je, u skladu sa isksutvom iz prethodnih godina, raspodjela državnih šuma na korišćenje privrednim društvima izazvala najveće probleme.
“Zato smatramo da je potrebno uraditi novi Pravilnik sa uslovima i kriterijumima za davanje državnih šuma na korišćenje, kojim bi sva privredna društva koja uredno izmiruju poreze i doprinose, imala ravnopravne uslove na javnom pozivu, i dobila količinu sirovine u odnosu na proizvodne kapacitete i broj zaposlenih radnika. Ovim bi se razriješio problem raspodjele šuma na korišćenje, sirovina usmjerila prema proizvodnim pogonima, povećala proizvodnja i koristili proizvodni kapaciteti, zaustavila preprodaja sirovine, i povećala zaposlenost”, ocijenjeno je na sjednici.
Istaknuto je da je situacija takva da se iz godine u godinu smanjuje broj zaposlenih radnika, neka preduzeća dobijaju više sirovine nego što im je potrebno za preradu, koju preprodaju, a druga preduzeća nemaju sirovine, zatvaraju kapacitete i otpuštaju radnike. U nekim opštinama koje raspolažu značajnom drvnom masom, imamo zatvorene proizvodne pogone i svega nekoliko zaposlenih radnika, a sva drvna masa sa tog područja se izvozi.
“Neophodna su investiciona ulaganja u preduzeća iz ovih djelatnosti. Investiranjem u savremenu tehnologiju odnosno u proizvodne linije sa modernom kompjuterskom opremom, postiže se optimalno iskorišćavanje, podizanje konkurentnosti i prisustvo na drugim tržištima”, istaknuto je na sjednici.
Smatraju, da je potrebno je nastaviti sa kreditnom podrškom mikro, malim i srednjim preduzećima preko Investiciono – razvojnog fonda.
“Osnovni cilj u narednom periodu treba da bude povećanje broja preduzeća koja svoje proizvodne programe i biznis planove zasnivaju ka finalnoj proizvodnji, izradi i plasmanu proizvoda veće vrijednosti, povećanju obima proizvodnje i kvaliteta izvoznih proizvoda, a izvoz sirovine i poluproizvoda, treba destimulisati i opredijeliti strateškom razvoju”, naglašavaju iz PKCG.
Na odboru je zaključeno da treba nastaviti i ubrzati proces sertifikacije šuma po FSC standardima, čime se potvrđuju da su proizvodi šumarstva proizvedeni odgovornim gazdovanjem šumama, i kojim se dokazuje da nije bilo nekontrolisane eksploatacije. Sa sertifikacijom šuma pomaže se domaćoj drvnoj industriji da izađe na zapadno tržište, gdje je uslov da drvo potiče iz sertifikovanih šuma, kojima se gazduje na održiv način.
Ocijenjeno je da koronavirus ozbiljno narušava poslovanje u drvoprerađivačkom sektoru, uzrokuje niz problema i stvara ozbiljnu krizu, koja se odražava kroz povećanje zaliha, otkazivanje narudžbi te posljedično smanjenu likvidnost. Procjene budućeg poslovanja su takve da se očekuje pad narudžbi i tražnje, a time i pad cijena proizvoda od drveta.
“Zaključak odbora je i da usljed smanjenog izvoza i pada cijena proizvoda od drveta, zbog epidemije korona virusa treba predložiti Vladi da se u naredni paket mjera podrške, ovom sektoru odobri subvencija na zarade za šest mjeseci tekuće godine,u iznosu od 50% na zarade u bruto iznosu, kao što je isplaćeno za april i maj 2020. godine. Neophodno je urediti posebne dozvole za šumske kamione koji se koriste u pretovaru, po ugledu na zemlje okruženja”, zaključuju iz PKCG