KAD SE EKSPERTI DOSJETE Popunjavaju budžet prodajom pšenice “upitnog stanja”?

Vlada je odlučila da javnim nadmetanjem ili prikupljanjem ponuda za 2,6 miliona eura proda 10.500 tona pšenice koja je nabavljena u aprilu prošle godine. Riječ je o dragocjenom tovaru za koji je početkom godine ista Vlada kazala kako je “upitnog stanja”, da bi CETI sada dao pozitivnu ocjenu.

Naime, u novoj Informaciji o valorizaciji 10.500 tona pšenice koju je Uprava za katastar i državnu imovinu dostavila Ministarstvu finansija i socijalnog staranja, dat je kratak pregled svega što se do sada dešavalo. U njemu se podsjeća kako je prethodna Vlada donijela odluku o proglašavanju postojanja ozbiljnih poremećaja na tržištu izazvanih epidemijom COVID-19 i plan interventnih nabavki u takvim uslovima. Zatim je Ministarstvo ekonomije sredstvima budžetskih rezervi uspjelo u jeku krize da nabavi pšenicu preko Francuske i dalo uputstva o načinu njene distribucije po opštinama.

U nastavku se, pak, ne navodi raniji plan nove Vlade da pšenicu iz silosa Luke Bar (koja je u državnom vlasništvu) premjesti u Nikšićki mlin (u privatnom vlasništvu).

“Pšenica je nabavljena zbog potrebe za brašnom, u koje do danas nije pretvorena, te je njeno stanje upitno. Troškovi skladištenja na mjesečnom nivou iznoslili su: 47.250 eura (za mjesece sa 30 dana), a 48.825 eura (za mjesece sa 31 danom). Ukupni troškovi skladištenja, zaključno sa 31. decembrom, iznose 340.200 eura. Napomenuto je da je u julu pribavljena informacija od Nikšićkog mlina u kojoj se nudi skladištenje u njihovim silosima za 35.000 eura za šest mjeseci”, zaključeno je na sjednici održanoj 14. januara, a precizirano je da se roba po povoljnoj cijeni može smjestiti i u silosima kompanije “Šajo” u Spužu.

Dodaju da je pšenica bila zaražena i zbog toga su tri puta vršili fumigaciju (suzbijanje štetočina u skladištima koja podrazumijeva i elevaciju – izdizanje iz silosa), te da su ukupni troškovi za 2020. godinu 360.200 eura. Najavili su tada i da će cijena pšenice biti uvećana za sedam odsto zbog carinjenja kada se pšenica bude izmiještala iz Luke Bar. Sve to bili su razlozi za „hitan prevoz pšenice kako bi se skladištila u uslovnim silosima i počeo postupak mljevenja“.

No, na pšenicu se zaboravilo narednih šest mjeseci, pošto je aktuelna Vlada 20. maja donijela odluku o prestanku postojanja ozbiljnih poremećaja na tržištu izazvanih pandemijom COVID-19, a tek 17. juna Uprava za katastar i državnu imovinu zadužena da pšenicu upiše u evidenciju državne imovine i uradi njenu procjenu kako bi je prodala. Takođe, ista Uprava je 5. avgusta i zvanično preuzela sve obaveze o ovom vrijednom tovaru od barskog Jadroagenta. Dvije sedmice kasnije, dobili su obavještenje da je Luka Bar ponovo izvršila elevaciju i fumigaciju pšenice.

“Nezavisni procjenjivač Predrag Drecun izvršio je procjenu fer vrijednosti robe – pšenice količine 10.500 tona, na osnovu zvanične evidencije Uprave, tržišne analize, dokumentacije koja je preuzeta do Ministarstva ekonomskog razvoja, zatim sajtova berzi, inspekcije silosa i uporednih iskustava u sličnim procjenama. Procijenjena vrijednost pšenice 30. avgusta iznosi 2.598.750 eura, odnosno 247,5 eura po toni”, precizira se u Vladinom dokumentu, te potcrtava kako se roba nalazila u slobodnoj carinskoj zoni, pa za nju nije plaćana carina.

“Ukazuje se da je 6. septembra Upravi za katastar i državnu imovinu dostavljena nova analiza kvaliteta i stanja pšenice od strane Centra za ekotoksikološka ispitivanja (CETI), koja odgovara uslovima Pravilnika o minimalnom kvalitetu žita, mlinskih i pekarskih proizvoda od žita i tjestenine i Pravilnika o maksimalnom nivou rezidua sredstava za zaštitu bilja”, navedeno je u dokumentu.

Na osnovu Zakon o državnoj imovini, ova pšenica biće prodata javnim nadmetanjem ili na osnovu prikupljenih ponuda, mada je ostavljena mogućnost da država to učini i neposrednom pogodbom. Ostaje neizvjesno da li će se to zaista i dogoditi, ali bi manjak u državnoj kasi svakako uticao da do toga dođe što prije.