Crna Gora mora više da iskoristi pomorske potencijale, kako bi poboljšala pristup kako tržištima Evrope, tako i svijeta, navodi se u Strategiji razvoja pomorske privrede za period od 2020. do 2030. godine. Posebno raduje činjenica da će naša država biti dio tzv. “plavih auto-puteva”, odnosno pomorskih koridora Evrope.
“PLAVI AUTO-PUTEVI”
Koncept “plavi auto-putevi” ima za cilj uvođenje novih intermodalnih logističkih lanaca, što bi u konačnom trebalo da doprinese kvalitetnijoj i efikasnijoj organizaciji transporta. “Intermodalni logistički lanci će biti održivi i donijeće značajnije, ne samo transportno-logističke, nego i komercijalne benefite. Na taj način biće poboljšan pristup tržištima širom Evrope i svijeta, a istovremeno će se doprinijeti rasterećenju evropske saobraćajne putne mreže”, navedeno je u pomenutoj strategiji. Kako bi od “plavih auto-puteva” mogao biti ostvaren puni doprinos, podrazumijeva se da će se morati značajnije koristiti ne samo resursi pomorskog saobraćaja, nego i potencijali željezničke i putne infrastrukture, kao i unutrašnji plovni putevi, kao neizostavni djelovi integrisanog transportnog lanca.
ČETIRI KORIDORA
Za postavljanje ovog projekta od evropskog interesa određena su četiri koridora. Prvi – “auto-put Baltičkog mora”, koji povezuje države članice Baltičkog mora sa zemljama članicama srednje i zapadne Evrope, uključujući put preko kanala Sjeverno more / Baltičko more). Drugi je “pomorski autoput zapadne Evrope” koji vodi od Portugala i Španije preko Atlantskog luka do Sjevernog i Irskog mora. Crna Gora je obuhvaćena trećim pomorskim koridorom. “Pomorski auto-put jugoistočne Evrope” povezivaće Jadransko more sa Jonskim morem i istočnim Sredozemljem, uključujući i Kipar. Četvrti je “pomorski autoput jugozapadne Evrope”, kojim je obuhvaćeno zapadno Sredozemlje, a on će spajati Španiju, Francusku, Italiju, uključujući Maltu i povezuje se sa “pomorskim auto-putem jugoistočne Evrope”, uključujući veze s Crnim morem.
Pomorski prostor bez prepreka
Smjernice TEN-T5 iz 2013. godine (Uredba Evropske unije) redefinišu “plave auto-puteve” kao morsku dimenziju transevropske saobraćajne mreže koja će doprinijeti postizanju evropskog pomorskog prostora bez prepreka.
Crna Gora je prihvatila i Integrisanu pomorsku politiku Evropske unije, koja predstavlja koherentan pristup svim politikama koje se odnose na more, a podrazumijeva pojačanu koordinaciju između različitih i raznovrsnih sektora i oblasti kao što su brodarstvo, luke, životna sredina, istraživanje mora i podmorja, proizvodnja energije iz izvora koji potiču od mora, brodogradnja, druge prateće djelatnosti u pomorskom saobraćaju, pomorski i priobalni turizam, ribarstvo i marikultura, zapošljavanje, razvoj obalnog područja, kao spoljnu politiku koja se odnosi na pomorstvo.
Osnovni ciljevi Integrisane pomorske politike su postizanje održivosti u iskorišćavanju mora kako bi se omogućio ekonomski rast priobalnih područja u segmentima brodskog prevoza, morskih luka, brodogradnje i brodoopravljanja, životne sredine, upravljanja živim resursima mora. Takođe i podsticanje istraživanja i inovacija i jačanje naučnih kapaciteta i znanja, kao i unapređenje kvaliteta života u priobalnim područjima i položaja i porepoznatljivosti Evropske unije u globalnoj pomorskoj industriji.