Zagađujuće čestice uticale su na lošiji kvalitet vazduha u urbanim djelovima, posebno u Nikšiću na čijoj se teritoriji nalazi planina Vojnik, gdje je proteklih dana aktivan veliki šumski požar – kazao je Gazdić
Požari nanose štetu u svim oblastima, pa tako i vazduhu, čiji je kvalitet u Podgorici i Nikšiću proteklog vikenda bio duplo iznad propisanih vrijednosti. Iz Instituta za javno zdravlje ističu da povećanje PM čestica predstavlja rizik, posebno za plućne i kardiovaskularne bolesnike.
U sezoni šumskih požara povećana je koncentracija PM čestica na tim lokalitetima, kao i široj okloni, u zavisnosti od meteoroloških uslova, prvenstveno pravca i smjera vjetra.
Mjerenja
– Na automatskim stacionarnim stanicama u okviru Državne mreže za praćenje kvaliteta vazduha koje se nalaze u urbanim djelovima gradova, tokom prethodnih dana registrovane su, indikativnom metodom mjerenja na automatskim analizatorima, povremeno povećane srednje satne koncentracije PM10 čestica (za koje ne postoji propisana granična vrijednost) – kazao je Pobjedi direktor Agencije za zaštitu životne sredine Milan Gazdić.
Ističe da su najvisočije srednje satne koncentracije PM10 čestica izmjerene proteklog vikenda na mjernoj stanici u Nikšiću.
– Da li je bilo prekoračenja dozvoljenih graničnih vrijednosti srednjih dnevnih koncentracija, za koje postoje propisane granične vrijednosti, znaćemo nakon laboratorijske obrade uzoraka i validacije izmjerenih vrijednosti primjenom referentne metode mjerenja. Ovi podaci će biti dostupni u mjesečnom izvještaju o kvalitetu vazduha koji Agenciji dostavlja CETI, u svojstvu akreditovane laboratorije koja vrši validaciju izmjerenih vrijednosti – kazao je Gazdić.
Za sada, kako je naveo, na osnovu pomenutih indikativnih podataka, iako su požari aktivni u nenaseljenim područjima, zagađujuće čestice su uticale na lošiji kvalitet vazduha u urbanim djelovima, posebno u Nikšiću na čijoj se teritoriji nalazi planina Vojnik, gdje je proteklih dana aktivan veliki šumski požar.
Iz Instituta za javno zdravlje zagađenost vazduha predstavlja jedan od najznačajnijih rizika po zdravlje koji ugrožava sve kategorije stanovništva.
– Rizik od narušavanja zdravlja kao posljedice udisanja i izloženosti praškastim česticama (PM česticama) u zagađenom vazduhu nije jednak za sve kategorije stanovništva – neke kategorije stanovništva su pod većim rizikom i one uključuju: osobe sa bolestima srca i krvnih sudova, osobe sa hroničnim bolestima pluća i organa za disanje , starije osobe i djecu, koje su i pod najvećim rizikom od izloženosti ovim česticama, trudnice, i novorođenčad, gojazni, osobe sa hrničnim metaboličkim bolestima kao što je dijabetes – navode iz IJZ.
Kao posljedica kratkotrajnog izlaganja zagađenom vazduhu i kod zdravih ljudi, kako su naveli, nastaju simptomi kao što su su iritacija sluzokože očiju, nosne šupljine i grla, kašljanje, stezanje u grudma, otežano disanje. Ovi simptomi nastaju privremeno i nestaju kada se popravi kvalitet vazduha.
Hronični bolesnici
– Osobe s bolestima srca i krvnih sudova uključuju sve osobe s poznatim bolestima koronarnih arterija, ishemijske bolesti srca, osobe koje imaju ili su imale anginu i/ili srčani udar, operacije na srcu (npr. stent, bajpas), zatajenja srca, aritmije, periferne vaskularne bolesti, prolazne ishemijske napade ili cerebrovaskularne bolesti. Kod osoba sa bolestima srca i krvnih sudova, izlaganje zagađenom vazduhu će uzrokovati pogoršanje simptoma i bolesti čak iako se simptomi ne osjećaju neposredno. Ova grupa uključuje i starije osobe, jer postoji vjerovatnoća da imaju nedijagnostifikovane bolesti srca i krvnih sudova, kao i osobe s višestrukim faktorima rizika, kao što su osobe sa šećernom bolesti, visokim krvnim pritiskom, povišenim holesterolom, osobe koje konzumiraju duvan i slično – objasnili su iz IJZ.
Takođe, osobe koje imaju neku bolest pluća i organa za disanje (uključujući astmu i hronične opstruktivne bolesti pluća), neće biti u mogućnosti da dišu duboko i snažno kao što to inače čine kada vazduh nije zagađen.
– Ove osobe mogu iskusiti simptome kao što su kašalj, bol u grudima, otežano disanje, zamor – kažu iz IJZ i poručuju da je u slučaju javljanja navedenih simptoma potrebno obratiti se izabranom ljekaru, kao i slijediti uputstva u pogledu uzimanja terapije i liječenja bolesti kod pacijenata koji su na terapiji.