Više državno tužilaštvo u Podgorici je u rješenju od 11. maja 2022, ocjenilo da je odbacivanje krivične prijave protiv deset službenika CB Podgorica koji su osumnjičeni za mučenje Jovana Grujičića u istrazi „bombaških napada“ preuranjeno i zasnovano na nepotpuno utvrđenom činjeničnom stanju.
Osnovnom državnom tužilaštvu u Podgorici (ODT) je naloženo da u potpunosti utvrdi činjenice ovog slučaja, a da potom donese pravičnu i zakonitu odluku, saopštili su iz Akcije za ljudska prava (HRA).
Akcija za ljudska prava pozdravlja ovakvu odluku Višeg tužilaštva u Podgorici i apeluje na ODT da što prije postupi po instrukcijama, imajući u vidu da su skoro dvije godine protekle od zlostavljanja Jovana Grujičića, a da nije, kako navode, “donijeta ni naredba o sprovođenju istrage, iako je nalazima vještaka i domaćih i inostranih nesumnjivo utvrđeno da je on bio žrtva policijske torture.
Na listi osumnjičenih za mučenje Grujičića bili su Miloš Vučinić, načelnik odjeljenja Kriminalističke policije u CB Podgorica i Srđan Korać, rukovodilac Stanice kriminalističke policije za suzbijanje krvnih delikata i nasilja u porodici, kao i inspektori Vukašin Leković, Dalibor Ljekočević, Bojan Vujačić, Nemanja Vujošević, Radoman Vujičić, Miodrag Jovović, Ivan Peruničić i Ljubisav Striković.
“HRA podsjeća da je osnovna državna tužiteljka u Podgorici Maja Knežević 8. marta 2022. donijela rješenje kojim je odbacila krivičnu prijavu protiv svih deset prijavljenih službenika Uprave policije u čijem pritvoru je bio Jovan Grujičić 26. 5. 2020. Tužiteljka Knežević je zaključila da je bilo „očigledno” da Grujičića niko od prijavljenih službenika koji su ga ispitivali i stalno bili zaduženi za njega nije mučio, jer to nisu priznali, a on nije mogao da ih prepozna jer su bili maskirani. Ustanovila je da su osumnjičeni policajci Grujičića priveli iz Specijalne psihijatrijske bolnice u CB Podgorica, da su ga maltretirali „da bi dobili odgovarajuće priznanje ili informacije od njega, vršili su pritisak na njega i nanijeli mu određene tjelesne povrede kako je navedeno u nalazima i mišljenjima medicinskih vještaka”; da su gotovo svi osumnjičeni potvrdili da su bili nadležni, da su znali da je Grujičić priveden i saslušan, ili da su oni aktivno učestvovali u navedenom saslušanju, ali pošto niko nije priznao krivično djelo, a oštećeni nije mogao da prepozna nijednog od njih, zaključila je da „očigledno prijavljena lica to nisu učinila””, pojasnili su iz Akcije.
HRA napominje da su u istrazi „bombaških napada“ zlostavljane tri osobe, što je moralo biti, kako su naglasili, “rađeno planski i vrlo vjerovatno od strane istih policijskih službenika, koji su imali iste pretpostavljene”.
Prema tome, dodaju, malo je vjerovatno da za takvu praksu, kako kažu, “koja je izvjesno postojala, starješine u CB Podgorica nijesu znale”.
“Kako su u ovim predmetima izviđaji vođeni ograničeno, uz ignorisanje šire slike od strane rukovodioca ODT Podgorica, to je za posljedicu imalo da u odnosu na sve osumnjičene za iznuđivanje iskaza od Grujičića državna tužiteljka Knežević odbaci krivičnu prijavu, dok druga tužiteljka, Romina Vlahović, za iznuđivanje iskaza od Marka Boljevića ipak optuži petoricu policijskih inspektora, među kojima i one osumnjičene za mučenje Grujičića. Na potvrdu ove optužnice se još uvijek čeka, posle više odlaganja”, istakli su iz HRA.
U istrazi slučaja tzv. bombaških napada, pojašnjavaju iz HRA, službenici Uprave policije,” iznuđivanjem iskaza od Marka Boljevića, Benjamina Mugoše i Jovana Grujičića, nastojali su da nedužne ljude okrive za krivična djela koja oni nijesu izvršili, pretpostavljamo da bi zaštitili one koji su ih stvarno izvršili”.
“Ipak, sticajem okolnosti, koje su bile van domašaja policije, obojica osumnjičenih za „bombaške napade“, Benjamin Mugoša i Jovan Grujičić su oslobođeni svake sumnje da su izvršili krivična djela. Sudija Nenad Vujanović je, oslobađajući okrivljenog Grujičića ocijenio da mu je iskaz iznuđen, dok su medicinski vještaci utvrdili da su žrtve mučene udarcima i elektrošokerima. Strani vještaci, koje je HRA angažovala uz pomoć UN fonda za žrtve torture, u detaljnim izvještajima su kod Boljevića i Grujičića, osim tragova fizičke torture, utvrdili i postojanje postraumatskog stresnog sindroma”, naglasili su iz HRA.
HRA ističe da je Evropska komisija u non–paper dokumentu objavljenom ovog mjeseca u pogledu mučenja i zlostavljanja navela da “Crna Gora mora da reaguje na produžene i nedjelotvorne istrage, blage sankcije koje ne služe prevenciji kao i na nekažnjivost izvršilaca zlostavljanja”.
“Nadalje, Komitet protiv torture UN je u Zaključnim zapažanjima o Crnoj Gori, koja su objavljena 13. maja, istakao zabrinutost zbog izvještaja o fizičkoj i psihičkoj torturi osoba lišenih slobode od strane policije, prilikom njihovog ispitivanja, u cilju iznuđivanja iskaza ili dobijanja informacija, kao i zbog nedostatka djelotvornih istraga. HRA je Komitetu ukazala na slučaj Jovana Grujičića i drugih 14 prijava iznuđivanja iskaza od strane crnogorske policije. Jovana Grujičića zastupa advokat Damir Lekić, u okviru programa HRA koji finansijski podržava UN fond za žrtve torture (UNVFVT)”, zaključuju iz HRA.