Svjetska nedjelja dojenja se svake godine obeležava u više od 170 zemalja, kako bi se povećao nivo znanja i svijesti o značaju i prednostima dojenja i obezbijedila podrška dojenju u cilju unapređenja zdravlja majke i djeteta. Ove godine Svjetska nedjelja dojenja obilježiće se pod sloganom „Istupi za dojenje. Edukuj i podrži“. Istraživanje višestrukih pokazatelja u Crnoj Gori (MICS) koje je sprovela Uprava za statistiku (MONSTAT) tokom 2018. godine uz podršku UNICEF-a pokazalo je da procenat djece mlađe od dvije godine, koja su podojena u toku prvog sata nakon rođenja porastao je sa 20 na 41 odtso u romskoj populaciji i sa 14 na 24 odsto u opštoj populaciji.
“Podaci su pokazali da je zdravsvstveno vaspitanje uticalo na povećanje zastupljenosti djece koja se isključivo doje u ranom djetinjstvu”, ističe IJZ.
Ciljevi Svjetske nedjelje dojenja 2022. su informisati stanovništvo o njihovoj ulozi u učvršćivanju karika lanca podrške dojenju; učvrstiti dojenje kao dio zdrave i sigurne ishrane; angažovati pojedince i organizacije u lancu podrške dojenju; podsticati osnaživanje učesnika i sistema za promjene iz korjena; dojenje predstavlja najjednostavniji, najzdraviji i najekonomičniji način da se obezbijedi zadovoljenje potreba novorođenčeta za adekvatnom ishranom, te je dojenje ključni faktor preživljavanja, zdravlja i blagostanja odojčadi i majki.
“Majčino mlijeko je potreba svakog novorođenčeta, odojčeta i djeteta do navršene druge godine života. Prvi podoj trebalo bi da bude u roku od jednog sata od porođaja, isključivo dojenje tokom prvih 6 mjeseci”, navodi IJZ.
Sastav i količina majčinog mlijeka prilagođeni su uzrastu djeteta i njegovim potrebama.
“Sisanjem, osim što zadovoljava potrebu za hranom, dijete ostvaruje povezanost sa majkom i zadovoljava potrebu za bliskošću, stimuliše razvoj svih svojih čula, postiže bolji psihomotorni razvoj i razvoj inteligencije. Novorođenčetu dojenje obezbjeđuje pravilan rast i razvoj, podstiče razvoj i sazrijevanje imunog sistema, smanjuje rizik od gojaznosti, podstiče razvoj inteligencije, štiti od mnogih bolesti i infekcija, smanjuje rizik od pojave alergija i iznenadne smrti odojčeta. Prednosti dojenja za majku su uspostavljanje emocionalnih odnosa s djetetom, smanjenje postporođajnog krvarenja, doprinosi normalizaciji tjelesne težine, smanjuje rizik od osteoporoze, malignih oboljenja dojke i jajnika, postporođajne depresije i pojave anemije”, navodi IJZ
Kako bi se formirao pravilan odnos prema dojenju u zajednici, dojenje nije isključiva odgovornost žena – zaštita, promocija i podrška dojenju je kolektivna društvena odgovornost.
“Podršku majkama koje doje moguće je obezbjediti na različite načine. Tradicionalno, podršku pruža uža, ali i šira porodica. Potrebna je međutim i podrška šire okoline, a pored zdravstvenih radnika i savjetnika za dojenje i podrška prijatelja, kao i zajednice u cjelini”, ističe IJZ.
Podrška društvene zajednice podrazumijeva stvaranje kutaka za dojenje na javnim mjestima; dojenje na radnom mjestu i sistemska edukacija kroz redovno obrazovanje djece i omladine.
“Zablude vezane za dojenje su da ne mogu sve žene da doje, čekanje da “dobiju” pravo mlijeko, iako kolostrum, gusto žućkasto mlijeko, zadovoljava i količinu i sastav bebinih potreba u prvim danima života. Takođe, zabluda je da su bebama koje su hranjene majčinim mlijekom potrebni čaj i voda, zatim da bolesne bebe ne bi trebale dojiti, da malokrvne majke imaju “loše” mlijeko, da majka ima mlijeko samo za jednu bebu”, navode iz IJZ.
Ističu da nije istina da je najbolji sjedeći položaj prilikom dojenja, kao i da postoje velika ograničenja u ishrani porodilja i dojilja, ali je tačno da dojilje treba da izbjegavaju upotrebu duvanskih proizvoda, alokohola i drugih psiho-aktivnih supstancija, gazirana pića, veće količine kafe, jake začine.
“Potvrđeno je da kvalifikovano savjetovanje o dojenju je ključno za poboljšanje stope dojenja i da treba započeti s ovim aktivnostim prije porođaja. Poboljšanje pristupa stručnom savjetovanju za dojenje može produžiti trajanje dojenja i promovisati isključivo dojenje, sa beneficijama za bebe, porodice i zajednicu. Posebno treba naznačiti da je tokom pandemije COVID-19, više nego ikad, majkama je potreban pristup stručnoj podršci za dojenje”, navodi IJZ.
Institut za javno zdravlje Crne Gore podržaće Svjetsku nedjelju dojenja promovisanjem ovog događaja kroz ključne poruke a svom sajtu i putem društvenih mreža.