Srpska crkva je instrument Beograda i Moskve, lomi se jedino Crnogorskom crkvom kao kontraargumentom

Za aktuelno.me

Piše: Stevo Vučinić

Posljednje dane 2021. godine obilježile su tri vijesti.

Prva, na posljednjoj ovogodišnjoj sjednici Skupštine opštine Žabljak, odbornici DPS-a jednoglasno su odlučili da se u centru varoši, 600 kvadrata opštinskog zemljišta, ustupi Eparhiji budimljansko-nikšićkoj za izgradnju saborne crkve.

Druga, da je Vlada za narednu godinu Srpskoj crkvi opredijelila 300, a Crnogorskoj 30 hiljada eura i treća da će se nagradom Miroslavljevo jevanđelje dičiti brat šefa cetinjske filijale beogradske patrijaršije Joanikija, Milutin Mićović.

Da počnemo od placa za sabornu crkvu na Žabljaku. Takva odluka odbornika DPS-a bila je očekivana, čak je i zakasnila koju godinu. Jedini je na takvu odluku bio ozlojeđen profesor u penziji, Milika Popović, koji je sam sebe spasio čast, i napuštio stranku u kojoj mu nije mjesto. Odavno je, na svakome mjestu i u svim gradovima, javno očitovana međusobna ljubav onovremene DPS državne i opštinskih vlasti i visokoga klira Beogradske patrijaršije, i njihov bijes zbog samoga postojanja Crnogorske crkve. Bivši državni vrh iz iste stranke, posredstvom jednoga mnogonagrađenoga i veleuglednoga građanina, uspio je da spriječi Crnogorsku crkvu da dobije plac u Podgorici.

”Dolazite da pravite probleme”

Doduše, s ruke mu je bila i prepredena i pokvarena administracija koja je kasnije podlački odlagala rješenje toga pitanja, do konstituisanja nove vlasti, koja je na to konačno stavila tačku. Namjerno, spriječili su Crnogorsku crkvu da u ovo teško vrijeme ponese krst i bude utjeha Crnogorcima. Umišljali su da će im opštinski odbori stranke biti centri okupljanja Crnogoraca, a oni trgovački putnici crnogorskim interesima. Njihovu vrhušku samo zanima da se ponovo vrati na vlast i nastavi da zloupotrebljava resurse. Intelektualno, moralno i kretivno impotentna ukrala je čak i simbol Liberalnoga saveza – stisnutu šaku sa ispruženima kažiprstom i palcem koji međusobno čine pravi ugao. U Danilovgradu je ta ista vlast, takođe dodijelila Srpskoj crkvi plac za gradnju saborne crkve. A u Baru dodijelila je placeve za gradnju vjerskih objekata svim crkvama i vjerskim zajednicama, sem Crnogorskoj crkvi, kojoj nije dozvoljavala ni da se primakne. Molbe za dodjelu placa za gradnju saborne crkve odbijali su riječima “što dolazite da ni pravite probleme” ili uličarski, u formi pitanja, “ajd recite, što će vi crkva u Baru!?”.

Napad na Crnogorsku crkvu iz svih oružja počeo je 2009. godine kad je ispitivanje javnoga mnjenja pokazalo da ima 35,4 odsto podrške, a Srpska 49,1 odsto. Onda su bijesne, združene, Srpska crkva i crnogorska država krenule frontalno na nju, s ciljem da je integrišu unutar Srpske, promijenjenoga imena u Pravoslavnu. Protagonisti ideje o Pravoslavnoj crkvi, kojoj u novije vrijeme tepaju crkvom Srba i Crnogoraca, Crnogorskoj crkvi i državi nanijeli su štetu takvih razmjera, koja se može mjeriti s onom nastalom prodajom Liberalnoga saveza, posljedično i njegovim gašenjem. Za račun vlasti, kao i u slučaju Liberalnoga saveza, za beneficije i novac prodavali su interese Crnogorske pravoslavne crkve. S tom razlikom što je novac od prodaje Liberalnoga saveza završio u Pragu, nešto Podgorici i Kotoru a od crkve pretočen je u stanovima po Podgorici, Budvi i u Beogradu. To su zločini sa dalekosežnim posljedicama čije će razmjere u budućnosti utvrđivati istoričari. U slučaju Crnogorske crkve, na sreću, pokvareni i bezočni Crnogorci nijesu joj uspjeli naškoditi. Ali izdaju Crnogorske crkve brane rječnikom kojem bi im pozavidio svaki profesor koji drži katedru na Moskovskom Teološkom fakultetu i etike na pariškoj Sorboni. Zato sam provociram da im, po ko zna koji put, javno odgovorim.

Prodaja crnogorskih interesa

Znam, kad Crnogorac krene krivim putem, kao što su oni krenuli, nikad se više na pravi neće vratiti. Ali će verbalnom ekvilibristikom krivi braniti do smrti, koristeći se terminima dostojnim najvećih svjetskih filozofa koji se bave etikom. E po tome se i prepoznaju. O načinu rješavanja crkvenoga pitanja, više puta sam pisao, ali zaludu tim podlacima koji lijepo podšišani, s osmjehom na licu, složenih boja tašne i mašne i uljuđeni prodaju crnogorske interese. Prave se gluvi i slijepi na dokaze da iz pogrešnih pretpostavki, doduše, utemeljenih u njihovoj ličnoj koristi, dolaze do pogrešnoga zaključka, posljedično i rješenja crnogorskoga crkvenoga pitanja, koje je samo njihovom džepu u korist. Pa ću dokaze skoro istim riječima po drugi put ponoviti.

Političke strukture koje su pokušale crnogorsko državno, nacionalno i crkveno pitanje da riješe kroz Srpsku pravoslavnu crkvu, zemlju su bačile na koljena, i pitanje je kad ćemo se uzdić. Namjerno i organizovano omogućile su joj i finansijski podržale sa 14 milona eura, a Srbija sa još 14, da izgradi i obnovi 84 manastira, više od 720 crkava i upisale su joj u vlasništvo 12 kvadratnih kilometra zemljišta. Istovremeno, sve što je crnogorsko stavili su na pjacu, trgovačkim kantarom izmjerili, procijenili i prodali Srbiji. Bojeći se Cetinjana, bolje reći, bojeći se njihovoga bijesa i da ne izgube njihove glasove, jedino se nijesu usudili da to urade sa Cetinjskim manastirom, pa je to uradila nova vlast.

Geostrateški instrument Beograda i Moskve

Svako razuman zna da nije moguće transfromisati jednu nacionalnu crkvu, kao što je Srpska, u bilo kakvu drugu, iz dva razloga. Prvi: nije moguće transformisati nacionalno biće jedne crkve, u ovom slučaju Srpske, u drugo, recimo crnogorsko ili napraviti neku anacionalnu vjersku zajednicu. Takav pokušaj komunističkih vlasti u Jugoslaviji, da liše Srpsku crkvu nacionalnoga znaka i svetosavskoga nacionalizma, propao je u velikome stilu. Nacionalni žar, ne samo kod jedne Crkve, nego i kod građana, ne može se ugasiti ili transformisati. Pod prijetnjom pendreka i zatvora prijeći će u stanje tinjanja, do prve prilike kad će se ponovo razgoreti. Tako je bilo i u slučaju Srpske crkve i srpskih masa. Nakon četrdeset godina, devedesetih godina prošloga vijeka, taj nacionalni žar se razgorio i u Srpskoj crkvi i u masama, kada su združeno potkopali Jugoslaviju i srušili je.

Drugi razlog: Srpska crkva je geostrateški instrument Beograda i Moskve kojim ,,drže šaku u perčin“ Crne Gore. Svim sredstvima braniće i odbraniti njen srpski karakter, privezan neraskidivim nitima za Srbiju i njene interese na Jadranu. Osim ako se Crna Gora ne transformiše u svjetsku velesilu, sposobnu da im se odupre. Argument vanjskih i unutrašnjih sila, kojima se podupire Srpska crkva u Crnoj Gori, kao stožer anticrnogorske lige, lomi se samo i jedino Crnogorskom crkvom kao kontraargumentom. Ona će, i kod vjerujućih i kod njenih poštovaoca, osnažit crnogorski identitet i konsolidovati i multiplicirati sile koje podupiru državni suverenit. A Srpska crkva biće prinuđena da koegzistira u bitno smanjenom kapacitetu, nemoćna da ugrozi državne temelje. I to pitanje se može riješiti samo na ovaj način i samo na ovaj način. Svaki drugi je s ruke “srpskom svetu” i periodično će dovoditi u pitanje egzistenciju Crne Gore kao suverene države.

Čudo da je samo 300 hiljada

Što se dodijeljenih 300 hiljada eura Srpskoj crkvi tiče, čudi me što Vlada nije bila daleko izdašnija prema njoj. Za čudo, čemu se niko nije nadao, Crnogorskoj je dodijelila 30 hiljada, nešto malo manje, za oko 20 hiljada, nego prethodna, koja ju je, inače, pomagala, isto mizernim godišnjim iznosom od 50 hiljada eura i na svakom koraku saplitala. Ko joj je branio da Crnogorskoj crkvi godišnje dodijeljuje 300 hiljada ili joj da 30 miliona eura, uvede da služi u nekolika manastira, dodijeli placeve za gradnju sabornih crkava u Budvi, Baru i Podgorici i crkvenu imovinu zadrži u vlasništvo države. Niko, ali nije šćela, i sad njeni eksponenti neka ćute, da se ne bismo javno raspravljali i prstom upirali poimenice u krivce.

Aktuelna Vlada decenijama se borila da dobije takvu priliku i dobila ju je, upravo zahvaljujući prethodnoj. Većina članova je od prethodne čašćavana raskošnim stanovima, državljanstvima, nagradama, profesurama i najvećim funkcijama. A etničke Crnogorce je ponižavala i socijalno satirala dovodeći mnoge, osobito liberale, posebno cetinjske, do stanja socijalnoga očaja. Kad sam svojevremeno upozorio jednoga funkcionera da je zbog takve politike patriotizam spao na najniže grane i zemlja klizi u propast, prebogat i umišljen, odgovorio mi je cinično i podrugljivo “jel, hm, što veliš?! nijesam znava!”. A mome prijatelju, na isti prigovor drugi je nedavno odgovorio “Boli me ku***, imam pare”. Ovo je pametnome dovoljno da bez mene sam izvede zaključak o ovome pitanju.

Rječnik dostojan minhenskih pivnica

Narečeni Joanikijev brat, Milutin, zaslužio je nagradu Miroslavljevo jevanđelje. Potvrdio je to i Ministar unutrašnjih poslova Srbije, Aleksandar Vulin, novogodišnjom izjavom: “Čvrsto vjerujem u potrebu stvaranja ‘srpskog sveta, da Srbi budu jedinstven politički narod koji o ključnim pitanjima donosi jedinstvene političke odluke i formuliše ih u Beogradu. To je ključ našeg opstanka“. Zaslužio ju je služeći “srpskom svetu”, da se, kako Vulin kaže, odluke donose u Beogradu, i nema se  što ko čudit. Ni njemu ni njegovima nije stalo do mišljenja začuđenih u Crnoj Gori.

Zaslužio ju je pismenim i usmenim “častima” kojima čašćava Crnu Goru, Crnogorce i sve njihovo i odriče Hrvatima, Albancima i Bošnjacima nacionalni identitet, rječnikom dostojim minhenskih pivnica iz tridesetih godina prošloga vijeka. Samo još fali Zakon o zaštiti Crne Gore kao svetosavske klerikalno-feudalne države. To je rezulutat dojučerašnjih političara koji uglavnom nijesu imali ličnost i karakter, a većinom su bili još i nebrazovani i glupi za posao kojim su se bavili.  Kad ih je jednom prilikom, odmah nakon podjele DPS-a, 1998. godine, neko okarakterisao kao inteligentne, jedan znameniti crnogorski intelektualac je na to prigovorio: “Ne miješaj inteligenciju s lopovskom snalažljivošću”. Dakle, krivi smo mi, i ja lično, što smo provincijskim autsajderima dali blanko podršku da vode državu, koja im nije bila domovina nego imovina. Red je i da se lišimo kultova političkih ličnosti, koji limitiraju slobodu i razvoj društva, jer su u funkciji privatnih interesa, da ih sve zajedno pošaljemo u istoriju i uputimo da se suoče s mačem pravde. A Beogradu da poručimo i dokažemo da je Crna Gora nepobjediva tvrđava slobode!