Država mora imati osposobljenu vojsku, a Vojska Crne Gore, da bi bila osposobljena, mora imati vježbovni poligon. Nakon analiza i izviđanja terena Crne Gore iz vazduha i kopna pronađena je, vojničkim jezikom rečeno, odgovarajuća zemljišna prostorija, u državnom vlasništvu, koja bi se koristila kao poligon za vježbe jedinica. Riječ je o istočnoj strani planine Sinjajevina, pišu Dnevne novine.
Ipak, vlasnici katuna i mještani sela u podnožju Sinjajevine protive se namjeri Vlade da baš tu bude stacioniran vojni poligon za potrebe Vojske najavljujući proteste.
Njihovi glavni argumenti su da bi izgradnja vojnog poligona uništila planinu na koju stočari iz Bjelopavlića duže od 140 godina izdižu stoku od maja do septembra, a tu je i strah od zagađenja životne sredine.
Na drugoj strani, iz Ministarstva odbrane stižu uvjeravanja da će se poligon koristiti za bojeva gađanja, najviše dva puta godišnje u periodu kada se ne koriste katuni.
Tokom ostalog perioda bi se radila obuka bez gađanja. Njihov kontraargument je i da bi korist za građane bila mnogostruka od izgradnje infrastrukture, odnosno probijanje puteva do katuna, uređenja terena do regulisanja vodosnabdijevanja.
“Jedan od ključnih preduslova za realizaciju vježbi i razvoj sposobnosti Vojske jeste poligon za kolektivnu obuku i vježbe jedinica. Vojska Crne Gore već duži period nema takav poligon, što predstavlja problem u osposobljavanju jedinica”, objašnjava pukovnik Aleksandar Pantović, načelnik Štaba Generalštaba Vojske Crne Gore.
Zbog toga je, kaže, donesena odluka da se izvrši analiza i izviđanje terena Crne Gore iz vazduha i kopna kako bi se pronašla, rečeno vojničkim jezikom, odgovarajuća zemljišna prostorija, u državnom vlasništvu, koja bi se koristila kao poligon za vježbe jedinica.
“Tokom tog procesa, koji je trajao više godina, sagledan je i analiziran niz faktora koji se tiču pristupačnosti terena, bezbjednosnih uslova, postojeće infrastrukture i tako dalje. Takav prostor, koji odgovara svim pomenutim zahtjevima, a koji je adekvatan za potrebe realizacije vježbi i gađanja, pronađen je na istočnoj strani planine Sinjajevina, sa dimenzijama 18×6 kilometara”, objasnio je pukovnik Pantović.
Važno je, ističe, napomenuti da bi Vojska na tom prostoru izvodila vježbe i gađanja u trajanju oko mjesec godišnje.
“Poligon je prilično udaljen od naselja, što je ključno u pogledu bezbjednosti, a sami teren obezbjeđuje neophodne uslove za manevar jedinica i različite vrste uvježbavanja. Takođe, postojeća putna infrastruktura se može relativno brzo sanirati i dodatno unaprijediti, s obzirom da je taj prostor ranije koristila i Jugoslovenska narodna armija. Pored toga što će Vojska dobiti adekvatan poligon za kolektivnu obuku, opštine i stanovništvo koje gravitira ovim predjelima imaće takođe benefite, jer će Vojska angažovati svoje kapacitete za opravku i održavanje puteva”, kazao je Pantović.
Kako bi cijeli proces učinilo što transparentnijim, Ministarstvo odbrane se obratilo institucijama koje se bave pitanjima životne sredine i opštinama, na čijim teritorijama se nalazi navedeni prostor, iako se odredbe Zakona o procjeni uticaja na životnu sredinu ne primjenjuju na projekte namijenjene odbrani. To je i stav koji su u resoru odbrane zvanično dobili na upit od Agencije za zaštitu životne sredine.
Komenatrišući neslaganje dijela građana oko izbora lokacije za vojni poligon, Pantović kaže da je prirodno da ima različitih mišljenja i pogleda na sva pitanja koja su od javnog značaja, pa tako i na ovo.
Međutim, u jednom se, poručuje, moramo svi složiti a to je da su stabilnost, bezbjednost i ekonomski razvoj ključne karike u funkcionisanju svake države.
“Moramo biti svjesni da bezbjednost nije kategorija koja je zagarantovana po automatizmu. Zbog toga i postoje institucije koje se bave pitanjima odbrane i bezbjednosti. A da bi te institucije uspješno odgovorile zadacima, koji se postavljaju pred njih, moraju realizovati obuku i vježbe i tako razvijati sposobnosti do nivoa zahtijevanih standarda”, kazao je Pantović.
Jedna od od tri misije Vojske je i pružanje pomoći civilnim institucijama, što podrazumijeva da se kapaciteti i efektive Vojske po potrebi angažuju za pomoć stanovništvu.
U prethodnom periodu imali su, dodaje, više situacija kada su skoro sve raspoložive kapacitete i sposobnosti angažovali u saniranju posljedica prirodnih nepogoda, poplava, požara, sniježnih padavina, u kojima je bila neophodna kao i medicinske evakuacije…
“Pored toga, naša inžinjerijska jedinica je do sada realizovala brojne projekte na izgradnji i popravci lokalnih puteva u mnogim opštinama. Tako da ćemo ukupno kao društvo imati koristi od razvoja sposobnosti Vojske, jer ćemo biti spremni da efikasno i kvalitetno reagujemo na izazove koje savremeni svijet nosi sa sobom. Pripadnici Vojske razumiju brigu pojedinaca i organizacija, ali ćemo i mi , ne samo kao profesionalci, nego i kao građani ove države voditi brigu o tom prostoru, sigurno i jače i posvećenije od drugih. Svjesni smo ljepote i prirodnih potencijala, tako da je neosnovana i primisao da će prisustvo vojske na tom prostoru devastirati životnu sredinu”, kazao je Pantović.
Kao inžinjerijski oficir, dodaje, imao je priliku da godinama radi u mnogim krajevima Crne Gore. Zajedno sa svojim vojnicima bio je, kaže u prilici da za potrebe izgradnje i opravke puteva u najnepristupačnijim predjelima aktiviraju na desetine tona eksploziva, i nije mu poznato da je bilo prigovora u vezi sa štetnim uticajem eksploziva na životnu sredinu.
“Da bi Vojska imala sposobnosti da, pored čisto vojničkih zadataka, realizuje i projekte od opšteg interesa, mora imati i poligon za obuku i vježbe”, zaključuje načelnik Štaba Generalštaba Vojske Crne Gore.
Ministar odbrane Predrag Bošković nedavno je poručio da se poligon na istočnoj strani planine Sinjajevina neće koristiti za izgradnju NATO baze, niti za uništavanje municije, viška naoružanja, kao ni zaostalih neeksplodiranih ubojnih sredstava, što je u nadležnosti Ministarstva unutrašnjih poslova.
Takođe je istakao da neće doći do uništavanja biodiverziteta i vodenih potencijala.