Podrška Nacionalne kriminalističke agencije Velike Britanije crnogorskom MUP-u

Britanska ambasada Podgorica i Nacionalna kriminalistička agencija (NCA) u saradnji sa operativnim profesionalcima iz Radne grupe koju čine predstavnici MUP – Uprave policije i pravosuđa dijele najbolju praksu sa istražiteljima, socijalnim radnicima, tužiocima, sudijama i stručnom službom Vrhovnog državnog tužilaštva. Ova podrška je pružena u cilju razvoja njihovih kapaciteta i sposobnosti za obezbjeđivanje najboljih dokaza putem audio-vizuelnog saslušavanja djeteta kao žrtve seksualnog iskorišćavanja i zlostavljanja, saopšteno je iz Britanske ambasade.

Evropski dan zaštite djece od seksualnog zlostavljanja i iskorišćavanja obilježava se 18. novembra na inicijativu Savjeta Evrope od 2015. godine.

“Budući da je riječ o posebno teškim kaznenim djelima koja imaju teške i doživotne posljedice po žrtve, a na inicijativu vladinih i nevladinih organizacija koje zahtijevaju stroge kazne za kaznena djela seksualnog zlostavljanja i iskorišćavanja djece, NCA je uz podršku Britanske ambasade u Podgorici sprovela projekat koji traje od juna 2021. godine”, navodi se u saopštenju.

Kako su istakli, ovaj projekat obuhvata uspostavljanje radne grupe koju čine predstavnici MUP – Uprave policije, tužilaštva, stručne službe Vrhovnog državnog tužilaštva i NCA, izradu strategije istražnog postupka koji je usmjeren na žrtve, radionicu na temu i nacionalnu konferenciju kojoj su prisustvovali istražitelji, tužioci, sudije, stručne službe, socijalni radnici, zdravstveni radnici i predstavnici nevladinih organizacija sa ciljem unapređenja cjelokupnog sistemskog pristupa, kojim bi se uspostavila dobra saradnja, blagovremena razmjena informacija i usvojio multidisciplinarni pristup po pitanju pružanja „prvog odgovora“ žrtvama, te prevencije, edukacije, liječenja, i vođenja standardizovane evidencije u ovoj oblasti.

NCA je sprovela niz specijalizovanih obuka za policijske službenike, socijalne radnike i tužioce, sa ciljem unapređenja saradnje među tim institucijama i uspostavljanja mreže stručnjaka u Crnoj Gori za prevenciju seksualnog zlostavljanja i eksploatacije djece, te radila na razvoju nacionalnih Standardnih operativnih procedura za postupanje u ovoj oblasti.

Tokom juna 2021. godine održana je posebna obuka crnogorskih policijskih službenika na temu „Istrage usredsređene na žrtve sa ciljem jačanja kapaciteta i sposobnosti istražitelja i tužilaca za bolje uključivanje žrtava seksualnih delikata i CSAE-a (seksualno zlostavljanje i eksploatacija djece) u proces krivičnog pravosuđa“.

“Takođe smo pokrenuli upotrebu policijskih provjera, putem Međunarodnog sertifikata o zaštiti djece (ICPC). Sertifikat je namijenjen organizacijama koje nijesu iz Ujedinjenog Kraljevstva, a koje zapošljavaju britanske državljane za rad sa djecom. Naime, transnacionalni seksualni prestupnici nad djecom prepoznati su kao ključna prijetnja u strateškoj procjeni Komande Centra za eksploataciju dece i onlajn zaštitu (CEOP)”, navode iz Britanske ambasade.

Jedan od odgovora Komande na ovu prijetnju, iz perspektive prevencije, jeste preporuka školama u inostranstvu, ili organizacijama koje rade sa djecom, da od svih britanskih državljana i osoba koje su imale prebivalište u Ujedinjenom Kraljevstvu traže da im prije zaposlenja daju na uvid Međunarodni sertifikat o zaštiti djece (ICPC) sa ciljem da poslodavcima omoguće pristup većem nivou informacija o prikladnosti njihovih zaposlenih za rad sa djecom. ICPC omogućava ovu provjeru institucijama širom svijeta kao dodatni resurs za pružanje informacija o procjeni rizika.

“Promociji Međunarodnog sertifikata o zaštiti djece, čiju su upotrebu početkom ove godine pokrenuli britanska ambasadorka Karen Medoks i direktor Uprave policije Zoran Brđanin, prisustvovali su predstavnici relevantnih nevladinih organizacija, međunarodnih škola i Britanskog savjeta”, piše u saopštenju.

Tokom obuke za policijske službenike i socijalne radnike koji uzimaju prvu izjavu od žrtvi, uveden je novi nacionalni obrazac u vezi sa evidencijom silovanja i teških seksualnih delikata u cilju standardizacije nacionalnih procedura, koji će unaprijediti i podržati dosljedan tretman žrtava krivičnih djela seksualnog zlostavljanja i eksploatacije u Crnoj Gori.

“Posljednja obuka u nizu kojom se unapređuju stručne vještine uzimanja iskaza od svjedoka, kojoj su prisustvovali tužioci, tri predstavnika MUP – Uprave policije i dva predstavnika Stručne službe Vrhovnog državnog tužilaštva, imala je za cilj da učesnici steknu uvid u metodologiju najbolje prakse prikupljanja dokaza u istragama krivičnih djela seksualnih delikata”, kazali su iz Ambasade Velike Britanije.

Podsjećaju da je, Britanska vlada pružila podršku i time što je obezbijedila sredstva za adaptaciju prostorija da budu prilagođena djeci u krivičnom postupku, i unaprijedila kapacitete Osnovnog državnog tužilaštva u Nikšiću za intervjuisanje djece uz upotrebu tehničkih sredstava – putem audio-vizuelne veze, a takođe planiraju da urade isto i za potrebe Osnovnog državnog tužilaštva u Kotoru.