Otvoreno pismo Gojku Peroviću: Neznanje i nepoznavanje istorije Ukrajine

Piše: Božidar Proročić

U vremenu kada se na svaki mogući način želi osporiti pravo Crne Gore i samih Crnogoraca za očuvanje sopstvenog identiteta, jezika, a posebno crkve (CPC) medijski lični ali i politički pritisak je na Crnu Goru velik. No Crna Gora je i pod težim pritiscima znala da se  izbori i očuva i mir i stabilnost. Njavljujući posjetu  Kijevskog mitropolita (Ruske pravoslavne crkve u Ukrajini) Onufrija sveštenik Perović ističe sljedeće: ,,U petak 28. februara, u posjetu Crnoj Gori dolazi poglavar Ukrajinske Pravoslavne Crkve Blaženjejši Mitropolit Kijivski i cijele Ukrajine g. Onufrije. On će, sjutradan, u pratnji nekoliko ukrajinskih arhijereja, zajedno sa vjernim narodom, sveštentsvom i monaštvom SPC u Crnoj Gori predvoditi Svetosimeonovsku litiju podgoričkim ulicama, od Hrama Vaskrsenja do Nemanjinog grada”.

Poštovani svešteniče Peroviću kada već dajete ovakve neutemeljene izjave onda morate da znate šta su zapravo istorijske činjenice. Ovom svojom izjavom pokazali ste prije svega neznanje i nepoznavanje istorije Ukrajine. Ukrajina nije samo žitnica Evrope ona je jedna od najstarih slovenskih država i kultura koja se kao i Crna Gora kroz više vjekova borila da očuva svoj, kulturni, jezički, a posebno crkveni  i istorijski identitet i nezavisnost. Zato ću vam ovdje iznijeti samo neke od istorijskih (neosporivih) činjenica i dokaza.

Ukidanje autonomije i formiranje Ruskog Carstva:

• 1686. – likvidacija autonomije Ukrajinske crkve; nasilno pripajanje Kijivske mitropolije Moskovskoj patrijaršiji; uvođenje kontrole nad duhovnim i svjetovnim životom Ukrajine;

• 1689. – zabrana štampanja knjiga u Kijivskoo-pečerskoj lavri bez dozvole Moskovske patrijaršije;
• 1690. – proglašenje anateme Moskovskog crkvenog sabora na knjige pisaca ukrajinskog baroka pisane tadašnjim ukrajinskim književnim jezikom;
• 1693. – Moskovska patrijaršija zabranjuje unošenje ukrajinskih knjiga u Moskvu;
• 1709. – ruski car Petar I uvodi cenzuru nad ukrajinskim knjigama štampanim u Moskvi;
• 1720. – izlazi Ukaz cara Petra I o zabrani štampanja novih knjiga na ukrajinskom jeziku u štamparijama Ukrajine; istim Ukazom ispravljaju se jezične razlike u svim novim izdanjima starih ukrajinskih knjiga kako se ne bi razlikovale od ruskog jezika;
• 1721. – izlazi novi Ukaz cara Petra I o cenzuriranju ukrajinskih knjiga;
• 1729. – izlazi Ukaz ruskog cara Petra II o obveznom prepisivanju svih državnih naredbi sa ukrajinskog na ruski jezik (ovaj akt spada u jedan od onih koji se smatraju aktivnom europeizacijom Ruskog Carstva);
• 1755. – prva Zabrana crkvenog sinoda za štampanje ukrajinskih knjiga u Peterburgu;
• 1769. – izlazi Ukaz Sinoda o oduzimanju ukrajinskih bukvara od stanovništva i ukrajinskih tekstova iz crkvenih knjiga;
• 1775. – Manifest ruske carice Katarine II: Uništenje Zaporoške Siči i pripajanje središta Maloruskoj oblasti ; zatvaranje ukrajinskih škola pri kozačkim vojnim odredima;
• 1784. – državno propagiranje rusificiranja prosvjete u Ukrajini;
• 1786. – zabrana crkvenih liturgđija na ukrajinskome i uvođenje ruskog govora u crkvenoslovenskim tekstovima; izdana je naredba o uvođenju obaveznog ,,čistog ruskog jezika” u Kijrevsku akademiju. Ako če vam biti lakše ovaj proces je poznat kao ,,Rusifikacija Ukrajine” i ovo je samo dio hronološki složenih činjenica, a ima ih itekako puno.

Sada kada Vi i sveštensvo predvodite litije svuda po Crnoj Gori pri tome vješto obmanjujući narod koristeći čak i djecu za svoje propagandističke skupove, a sa vaših skupova odzvanjaju kletve mržnje i razdora sa porukom ,,Nedamo svetinje”. Pri tome zaboravljate da su te svetinje gradili i moji i vaši preci. I da će te svetinje biti i ostati đe su bile vjekovima. Ne zaboravite samo koliko ste starih sakralnih spomenika u Crnoj Gori uništili vašom divljom gradnjom a vaša ,,obnova” je išla u pravcu rušenja autentične crnogrske arhitekture, a pri tom ste joj nametnuli raški stil neprepoznatljivosti nepoznat u našim krajevima.  Isto tako zaboravljate da od početka devedesetih pa sve do današnjih dana SPC i SANU, uz nesebičnu pomoć ostrašćenih ,,intelektualaca”  pomračenih umova – ,,Srba” po ugovoru, vodili ratno-huškačke hajke i ratove za “spas Srpstva i Svetosavlja” pri tome negirajući sve druge narode, i nacije. To su vaši grjehovi koje će kao takve istorija pamtiti. Kada govorimo o Crnoj Gori vaša SPC je bila i ostala sve samo ne hrišćanska institucija koja je pozivala na mir i praštanje.

I sama Carigradska patrijaršija je započela proces davanja nezavisnosti crkvi u Ukrajini u odnosu na Rusku pravoslavnu crkvu. Tada je saopšteno iz Carigradske patrijaršije da je ukinuta odluka iz 1686. godine, prema kojoj je Kijevska mitropolija predata Moskovskoj patrijaršiji. Početkom januara, vaseljenski patrijarh Vartolomej je pravom i jedinom priznatom ukrajinskom mitropolitu Epifaniju (a ne lažnom instruiranom iz Moskve Onufriju) u Istanbulu, nakon liturgije u Katedrali Svetog Đorđa, predao Tomos – dekret o autokefalnosti kojim se Ukrajinskoj ptavoslavnoj crkvi dodjeljuje nezavisnost u odnosu na Rusku pravoslavnu crkvu.

Vi veoma dobro znate svešteniče Peroviću da je na takav isti način i Crnogorska Pravoslavna crkva ukinuta i predata nekom drugom na upravljanje ako ne znate podsjetiću vas: Odlukom Svetog Arhijerejskog Sinoda Vaseljenske patrijaršije br. 2056 od 19. marta 1920. godine se “priznaje proglašeno ujedinjenje Crkava Srpske, Crnogorske i Karlovačke, kao i dviju dalmatinskih eparhija”. O tome se zvanično nalazi podatak u Glasniku Srpske pravoslavne crkve od 14. oktobra 1920. godine, đe piše da Carigradska patrijaršija “priznaje proglašeno ujedinjenje autokefalnih Crkava Srpske, Crnogorske i Karlovačke, kao i dviju dalmatinskih eparhija”. Srpska pravoslavna crkva je od Carigradske patrijaršije dva puta anatemisana, jer je njena “autokefalnost nekanonski ustanovljena”. Formalno je priznata 1879. g. (kao Mitropolija). Dakle, tek nakon proglašenja samostalne i nezavisne srpske države na Berlinskom kongresu 1878. g., što je još jedna potvrda pravoslavnog principa o poklapanju nezavisne države i samostalne, nacionalne autokefalne crkve u okviru njenih granica.

Kada već govorite o takozvanom Mitropolitu Kijevskom Onufriju treba da kažete da je on mitropolit ,,Ruske Pravoslavne Crkve u Ukrajini” a ne nikao poglavar ,,Ukrajinske Pravoslavne Crkve” kakvim ga vi predstavljate. Ne zaboravite da mitropoliti poput Onufrija su samo instruirani ,,službenici” političkih i vojnih krugova ,,Velikog slovenskog brata” koji i dalje sanja da se pod njegovom čizmom imperijalizma nađe Evropa. Ne treba biti puno mudar da shvatimo ko se iza vaše ,,crkvene politike” vješto krije i na tako perfidan način pokušava da naruši mir i stabilnost ne samo u Crnoj Gori nego i na Balkanu. Zapamtite svešteniče Gojko istorija će o svemu dati svoj sud i pamtiće uvjek pobjednike i poražene. Ja znam među kojima sam  a znate li VI!

Autor je književnik i publicista