Novi misteriozni virus do juče je u Kini odnio šest života, dok je čak 258 osoba zaraženo. Zbog trenutne situacije o epidemiji će danas raspravljati stručni odbor SZO, dok u Institutu za javno zdravlje Crne Gore uvjeravaju da je rizik od širenja ovog oboljenja u našoj zemlji trenutno nizak.
Rizik za dalje širenje novog soja koronavirusa, identifikovanog u kineskom gradu Vuhan, je nizak do veoma nizak, pokazala je trenutna procjena rizika od širenja tog oboljenja na teritoriji Evrope, saopšteno je iz Instituta za javno zdravlje Crne Gore (IJZ).
“Trenutna procjena rizika za dalje širenje obolijevanja ako dođe do identifikovanja slučajeva unutar Evrope ukazuje da je rizik za dalje širenje – nizak do veoma nizak”, kazali su iz IJZ.
Nema rizika za putnike
S obzirom da se Kineska nova godina obilježava 25. januara, značajno kretanje stanovništva unutar države tokom navedenog praznika povećava rizik od širenja zaraznih bolesti, uključujući i pneumonije uzrokovane novim koronavirusom. Međutim, iz Instituta navode da trenutno nema rizika za putnike u međunarodnom saobraćaju.
“Trenutna procjena rizika za putnike u međunarodnom saobraćaju ukazuje da se radi o niskom riziku za obolijevanje, imajući u vidu ograničeni potencijal za interhuani prenos virusa”, objašnjavaju u IJZ, gdje navode da će u saradnji sa međunarodnim partnerima pratiti navedenu situaciju i na osnovu novodobijenih podataka sprovodiće periodičnu procjenu rizika od importacije i širenja obolijevanja u Crnoj Gori.
Umrlo šest osoba
U kineskom gradu Vuhan preminula je juče šesta osoba od posljedica bolesti izazvane koronavirusom, a potvrđeno je 258 slučajeva zaraženih. Zbog trenutne situacije, o epidemiji će danas raspravljati stručni odbor za hitne slučajeve Svjetske zdravstvene organizacije (SZO).
„O koronavirusu se još ne zna dovoljno. Nije poznat način njegove transmisije, izvor samoga virusa, mutacija, i kako utiče na ljude“, kazala je šefica SZO u Crnoj Gori Mina Brajović agenciji Mina i naglasila da se ovaj virus ne prenosi jednostavno i lako sa čovjeka na čovjeka. Prema njenim riječima, još se ne može sa sigurnošću i precizno govoriti o izvoru epidemije. „Dok se istragom ne utvrdi izvor virusa, SZO preporučuje da se pažnjom prati situacija, identifikovanja i zbrinjavanja osoba oboljelih od virusa“, rekla je Brajović. Ona je navela da su u skladu sa Međunarodnim zdravstvenim pravilnikom kineske vlasti obavijestile SZO o slučajevima obolijevanja od upale pluća uzrokovanih novim virusom.
„Generalni direktor SZO sazvao je Komitet za vanredne situacije, a SZO će na osnovu preporuke ekspertskog tijela donijeti odluku da li neki događaj predstavlja prijetnju po javno zdravlje na globalnom nivou“, kazala je Brajović. Ona je podsjetila da je Crna Gora prošle godine izvršila procjenu kapaciteta i nivoa pripremljenosti da reaguje u takvim situacijama, kao i da je planirana izrada Acionog plana za dalje osnaživanje kapaciteta za detekciju, prevenciju, pripremljenost i odgovor. „S obzirom da još uvijek ne postoje informacije o novom virusu, na snazi su standardne SZO preporuke čiji je cilj smanjivanje izloženosti i širenja oboljenja, a koje prije svega obuhvataju higijenu ruku i procedure za bezbjednu pripremu hrane“, zaključila je Brajović.
Žarište pijaca morskih plodova
Podsjećamo, 31. decembra 2019. godine SZO je obaviještena o grupisanju slučajeva atipične pneumonije u gradu Vuhan, u kineskoj provinciji Hubei. Kasnijom analizom utvrđeno je da su izazvani novim sojem koronavirusa koji do sada nije identifikovan kod ljudi i koji je preliminarno (od 7. januara) označen kao Novi Corona virus ili 2019-nCoV.
“Ovo je tek sedmi tip koronavirusa za koji je pouzdano dokazano da izaziva bolest kod ljudi”, pojašnjavaju iz Instituta za javno zdravlje. Kao moguće mjesto izlože nosti virusu označena je pijaca za prodaju ribe i plodova mora u Vuhanu koja je 1. januara zatvorena. “Prema navodima kineskih vlasti, kod određenog broja pacijenata registrovan je teži oblik bolesti sa dokazanim ali ograničenim potencijalom prenosa sa čovjeka na čovjeka. Izvor obolijevanja sa sigurnošću nije utvrđen ali preliminarni podaci ukazuju da je primarni izvor infekcije životinjskog porijekla”, napominju iz Instituta.
Teška klinička slika
Kako iz Instituta naglašavaju, znakovi infekcije kod oboljelih uključuju povišenu tjelesnu temperaturu praćenu respiratornim simptomima kao što su kašalj, nedostatak daha i otežano disanje.
“U teškim slučajevima infekcija sa 2019-nCoV izaziva upalu donjih respiratornih puteva i pluća, jak akutni respiratorni distres, respiratornu insuficijenciju, insuficijenciju bubrega i moguću posljedičnu smrt”, napominju iz IJZ. SZO trenutno ne preporučuje posebne mjere za putnike u međunarodnom saobraćaju koji putuju u pogođeno područje u smislu ograničenja putovanja niti postoje preporuke koje se tiču sprečavanja prometa roba i usluga.
“Susjedne zemlje i regioni: Hong Kong, Tajvan, Tajland, Malezija, Vijentam, Filipini i Singapur, uvele su “skrining” na ulasku u zemlju za sve putnike koji dolaze iz pogođene oblasti a slične mjere uvele su i Sjedinjene Američke Države na tri aerodroma sa direktnim letovima ka Vuhanu. Od evropskih gradova aerodrom Vuhan ima direktne letove sa Parizom, Londonom i Rimom. Zdravstvene vlasti u ovim gradovima i evropskim državama, pažljivo prate trenutnu epidemiološku situaciju u Kini”, dodaju iz IJZ.
Šta su koronavirusi?
Koronavirusi (CoV), objašnjavaju u IJZ, su velika porodica virusa koji uzrokuju različite bolesti čija se klinička slika može manifestovati u rasponu od „obične“ prehlade do težih upala respiratornih puteva.
“Najpoznatija i najozbiljnija oboljenja koja izazivaju koronavirusi su bliskoistočni respiratorni sindrom (MERS) ili teški akutni respiratorni sindrom (SARS). Osnovna karakteristika koronavirusa je multipotentnost, odnosno zoonotičnost, što znači da koronavirusi mogu da izazovu oboljenje kod različitih „domaćina“ – životinja i ljudi. Detaljnim epidemiološkim istraživanjima je utvrđeno da su jedan od izvora SARS-CoV bile mačke dok su domaćin i izvor infekcije MERS-CoV-om različite vrste kamila”, kazali su iz IJZ.