Jubilej svetosavskog terora i jednog kontejnera: Desantna akcija srpske komande napunila 15 godina

Spska pravoslavna crkva (SPC) u Crnoj Gori i njeni vjernici obilježili su juče veliki jubilej – 15 godina od kad je u klasičnoj desantnoj akciji, uz pomoć vojnog helikoptera podgoričkog garnizona tadašnje Vojske Srbije i Crne Gore, postavljena limena crkva na Rumiju. Nažalost, epidemiološka situacija nije dozvoljavala veće slavlje, pa je ovaj veliki jubilej svetosavlja, osim u srcima vjernika, obilježen skromno uz solo-akciju barskog popa Jovana Plamenca koji je nakon liturgije na Rumiji priveden.

Metalni objekat na vrh Rumije je donijet u vrijeme zahuktavanja političkih priprema za referendum 2005. godine, uz rizik izazivanja međuvjerskih sukoba, čak i građanskog rata. Od tog turbulentnog perioda pa do danas ova “crkva” (kako čelnici  svetosavske organizacije SPC vole da je nazivaju), postala je simbol uzurpatorske sile Srpske crkve u Crnoj Gori, ali i najsvetiji pravoslavni kontejener za višenamjensku upotrebu prepoznat među vjernicima u regionu i šire.

Od kad je postavljena 2005. godine ova, kako joj lider MCP Amfilohije Radović tepa “crkvica” ne prestaje  da bude izvor javnih polemika. Predstavnici albanskih nacionalnih partija, Crnogorske pravoslavne crkve i stručna javnost, tražili su njeno uklanjanje više puta, tužili, podnosili zahtjeve državnim organima. Iako je iz Vlade više puta najavljivano da će crkva biti uklonjena, do uklanjanja  pravoslavnog kontejnera za višenamjensku upotrebu nije došlo.

Lokacija u Buljaricama na čekanju

Nakon rušenja nelegalnog konaka u Ulcinju sredinom juna, u određenim krugovima izvršne vlasti ozbiljno je razmatran najbolji plan za uklanjanje metalnog kontejnera sa vrha Rumije, koji je lider MCP Amfilohije Radović simbolično krstio “Crkva Svete Trojice”.

Tada je postojala opcija da se limena crkva sa Rumije “preseli” na plažu Buljarice. Razlozi za razmatranje ovakve opcije bili su prije svega praktične prirode, jer bi tako bile zadovoljene vjerske potrebe eventualnih turista iz Srbije koji bi došli na taj dio crnogorskog primorja. Takođe bi se izbjegle velike neprijatnosti i histerija koja bi nastupila ako bi se nelegalno postavljeni limeni objekat nasilno uklonio sa Rumije.

Međutim, za sada se ovaj plan ne razmatra s obzirom da je zbog epidemije koronavirusa državljanima Srbije zabranjen ulazak u Crnu Goru.

Po svemu sudeći limeni kontejener ostaće još neko vrijeme na Rumiji i pored brojnih tužbi i prigovora koji su upućeni državnim organima, ali i pored toga što je stručni tim koji je radio Elaborat o kulturnim vrijednostima  naglasio da “metalna crkva na Rumiji devastira Kult Svetog Vladimira i obesmišljava običaj iznošenja Vladimirovog krsta na vrh planine, u kojem učestvuju pripadnici tri vjere – pravoslavne, katoličke i islamske”.

Ostaje nerazjašnjeno da li se metalni kontejner sa Rumije ne uklanja zbog nemara ili korumpiranosti državnih službi, ili jednostavno zbog straha od kletve koju je Mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije uputio svakome ko bi se usudio da sruši ovaj objekat.

Suverena država ili beogradska kolonija

Potpredsjednik savjeta Mitropolije Crnogorske pravoslavne crkve Stevo Vučinić kazao je u izjavi za portal Aktuelno, da je više puta govorio i pisao da se “na vrhu Rumije, oličenom u limenome objektu, u simboličkoj ravni sukobljavaju crnogorska i srpska državna i nacionalna ideja”.

“Od razrešenja toga sukoba zavisi da li će Crna Gora biti suverena država ili beogradska kolonija. Onaj limeni objekat je “prst u oko”, ne samo uzornim, razboritim i ljudskim  međunacionalnim i međukonfesionalnim  odnosima podrumijskoga stanovništva, nego i prijeteći prst uperen protiv najstarije crnogorske nacionalne institucije, Dukljansko-barske arcibiskupije, Katoličke crkve u Crnogoraca katoličke vjere. Njih ima ukupno oko 6.000 duša, potomaka slavnih predaka koje je u Barskoj bici protiv Vizantije, 1043. godine predvodio i pobijedio Vojislav, otac budućega prvoga crnogorskoga kralja Mihaila Vojislavljevića, kojem se papa Grgur VII, 1078. godine obraća sa “Michaeli Sclavorum regi”, priznajući ga za jednoga od nekoliko suverena onovremene Evrope”, kazao je Vučinić.

On napominje da je sam limeni objekat, na očigled cijeloga Bara, mjesecima rađen u Barskoj luci, i preko  grada, uz policijsku pratnju dovezen na mjesto s kojega je helikopterom odpremljen na vrh Rumije.

“Ne bih rekao da se iko od onih koji su saučestvovali u tome zločinu protiv milenijumske tradicije iznošenja Vladimirovoga krsta na Rumiju o Trojičinudne, uz učešće pripadnika sve tri vjere i sva četiri naroda, prekinutom upravo ovim brutalnim aktom, zbog toga danas stidi. ‘Zaglušujuća’ je tišina koja se ‘razliježe’ oko Vladimirovoga krsta, stavljenoga pod Amfilohijev omofor i u funkciji velikosrpskih interesa, uprkos tradiciji da se oko njega okupljaju pripadnici sve tri vjere, pogaženoj nasiljem onih koji su trebali da je čuvaju”, poručio je Vučinić.

Državna administracija ćuti

Vučinić naglašava da do danas, tišina “odjekuje” i iz državne administracije koja, kako ističe, nije imala ni skoposti ni pameti da na vrijeme spriječi taj zločinački čin.

“Bio sam zapanjen kad sam te 2005. godine saznao da tumul na vrhu Rumije nije zaštićen kao nacionalna materijalna kulturna baština, a sama procesija iznošenja Vladimirovoga krsta o Troičinudne kao nematerijalna. To je zastrašujuće saznanje koje se, očito, nikoga nije doticalo. Ali svakoga koji upre prstom u tu činjenicu oglase crnogorskim ekstremistom, zbog koje bi u svakoj evropskoj zemlji, svojevremeno, tim povodom cijela nadležna administracija pošla u zatvor. Sve državne institucije kojima smo se obraćali,  uključujući i nadležnu Državnu inspekciju, koja je, nakon što je poperen limeni objekat na vrhu planine, trebala da razoreni tumul na vrhu planine vrati u prvobitno stanje, oglušile su se o naše apele”, naveo je Vučinić.

On ističe da je “očiti navijački odnos djelova administracije prema ovome zločinačkome aktu dao krila Beogradskoj patrijaršiji”.

“Nakon njega ona je podivljala i svu kulturnu baštinu koja joj je dopala ruka, u materijalnoj sferi, do detalja i neometano reinterpretirala u svetosavskome duhu. Administracija ju je namjerno, ne miješajući se u svoj posao, nemušto podsticala da crnogorske crkve i manastire preoblikuje kako bi oličavale, upravo, svetosavski identitet” rekao je Vučinić.

Kriminal zaklonjen Amfilohijevom i Joanikijevom omoforom

Naglasio je da je cilj takve politike da se Crnogorci liše nacionalnoga identiteta i izgradi njihov novi kao Srba.

“Taj oblik kriminala organizovan je u vidu uništavanja svega što je Crnogorcima sveto. Zaklonjen je Amfilohijevim i Joanikijevim omoforom i epitrahiljom prepredenih i podlih beogradskih popova i ima institucionalnu, naravno, i političku podršku skoro cijele opozicije. Primjera sličnoga tome nema u Evropi. Kad je taj posao u sferi kulturne baštine skoro dovršila, onda je Beogradska patrijaršija uzbičila i digla narod na ustanak tepajući mu litije. Tako je usnopljenim djelovanjem ove patrijaršije i naklonjenoga joj dijela državne administracije, u konačnici, dovedena u pitanje i sama Crna Gora kao država. A nje može bit samo ukoliko bude Crnogoraca, kao okosnice na kojima počiva, u protivnom sljeduje nam bosanski scenario s podjelom zemlje na entitete ili, čak, ponovna aneksija Srbiji. Mnogi bi se veselili takvim scenarijima. Stoga su na redu najviše državne adrese koje bi trebalo da se ravnaju prema ovim činjenicama”, poručio je Vučinić i zaključio da bi “nakon nedavnoga iskustva s masovnim takozvanim litijama, trebalo da razumiju da ništa više ne bi smijelo bit kao što je bilo”.

B.Knežević