Prema podacima koje je Akcija za ljudska prava (HRA) dobila od državnog tužilaštva i Uprave policije, zbog masovnih okupljanja koja su održana protivno naredbi ministra zdravlja (na prijedlog NKT) ispred Sabornog hrama u Podgorici 31. avgusta, na skupovima na Cetinju i Trgu nezavisnosti u Podgorici, zaključno sa ispraćajem i sahranom mitropolita, Uprava policije nije podnijela ni jednu krivičnu prijavu, a državno tužilaštvo je samo protiv jedne osobe podiglo optužni prijedlog, protiv tri je odbacilo krivične prijave, dok šest predmeta i dalje izviđa.
Sva pomenuta okupljanja su održana u vrijeme kada je okupljanje na otvorenom prostoru bilo ograničeno na najviše 100 osoba, saopšteno je iu HRA.
“Prema procjenama Uprave policije, na ovim skupovima je učestvovalo i do 50.000 ljudi. Policija ni jedno okupljanje nije pokušala da prekine ili da ograniči broj učesnika, već ih je i obezbjeđivala i o njima izvještavala javnost snimcima iz vazduha. HRA podsjeća da su za vrijeme prvog talasa korona virusa, od sredine marta do sredine aprila, kada je u Crnoj Gori bilo aktivno samo 308 slučajeva koronavirusa, a svega nekoliko preminulih (ukupno devet na kraju prvog talasa), nadležni organi procesuirali i kaznili čak 123 osobe zbog kršenja naredbi o ograničenju okupljanja”, dodaju u saopštenju.
Ljudi su kažnjavani kaznama od 600 do 800 eura zbog toga što su se na javnoj površini okupili sa još jednom osobom (44) ili sa njih dvije (79). Vršilac dužnosti Vrhovnog državnog tužioca Ivica Stanković, u aprilu i maju je izdavao upozorenja da će svi koji su “svojim postupanjem prekršili donijete propise krivično odgovarati zbog toga” jer je “zakon isti za sve”.
Međutim, dodaju, u drugom talasu takvih upozorenja više nije bilo, a masovna okupljanja počev od kraja avgusta zaključno sa 1. novembrom, doprinjela su tome da Crna Gora sada ima preko 11000 aktivno zaraženih, 126 umrlih od početka novembra (ukupno 430 u drugom talasu) i treća je država u svijetu, a druga u Evropi po broju zaraženih u odnosu na broj stanovnika.
HRA smatra da su propuštanjem da primjenjuju svoja ovlašćenja i spriječe i sankcionišu okupljanja koja su održana protivno zdravstvenim propisima, direktor policije Veselin Veljović, ministar unutrašnjih poslova Mevludin Nuhodžić, i v.d. vrhovni državni tužilac Ivica Stanković, podržali masovno kršenje zakona i time zloupotrijebili službeni položaj, što je za posljedicu imalo ogromno povećanje broja zaraženih i umrlih.
“Smatramo da bi oni zbog toga trebalo da odgovaraju. U protivnom će se stvoriti opasan presedan da razni društveno-politički događaji mogu da stave van snage vladavinu prava, i to po cijenu tragičnih posljedica. HRA je dobila odgovor od Uprave policije u kojem je navedeno da je od 1. septembra zaključno sa 17. novembrom 2020. godine, podneseno samo osam krivičnih prijava zbog kršenja mjera zabrane okupljanja stanovništva u zatvorenim i na otvorenim javnim mjestima i to samo u Ulcinju i Budvi. To znači da policija u masovnim okupljanjima građana u Podgorici i na Cetinju u ovom periodu nije vidjela osnov za procesuiranje bilo koga”, ističu u HRA.
Prema informacijama koje su dobili od podgoričkog tužilaštva, povodom okupljanja na ispraćaju i sahrani mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija formirana su tri predmeta u kojima je izviđaj u toku. Jedna osoba je procesuirana zbog okupljanja u Podgorici, odbačene su krivične prijave protiv dvije osobe u Podgorici, jedne na Cetinju, dok se šest predmeta u Podgorici još uvijek izviđa.
“Primili smo i odgovor zamjenika rukovodioca Osnovnog državnog tužilaštva u Podgorici, Miroslava Turkovića, s obrazloženjem stava tog tužilaštva da nema elemenata krivičnog djela u ponašanju sveštenika Srpske pravoslavne crkve, Dragana Mitrovića, koji je, kako je izvijestio portal CdM, ustao iz bolničkog kreveta i zaražen od kovida učestvovao u ispraćaju iz KBC i sahrani mitropolita Amfilohija.
Turković je objasnio da Mitrović nije prisustvovao sahrani i da mu nije bila izrečena mjera samoizolacije koja bi mu ograničavala kretanje.
“Iz svih prikupljenih obavještenja i dokaza utvrđeno je da sveštenik nije napuštao Klinički centar, već da se samo kretao u okviru Kovid centra u Kliničkom centru, u okviru kojeg se i inače i liječe pacijenti od koronavirusa. Kao i da su obaviješteni od strane zdravstveno-sanitarnog inspektora Uprave za inspekcijske poslove da “svešteniku nije donijeto rješenje o samoizolaciji, niti je primjenjena neka druga mjera koja bi sprječavala ili ograničavala njegovo kretanje sa ciljem sprječavanja širenja bolesti”, pa je državni tužilac na osnovu toga donio odluku da nema osnova sumnje da je on izvršio krivično djelo nepostupanje po zdravstvenim propisima za suzbijanje opasne zdravstvene bolesti ili drugo za koje se goni po službenoj dužnosti. Saopšteno je i da je formiran predmet u kome se još ispituje da li je u tome što su druge osobe, koje su 30. oktobra ušle u zonu Kovid centra KCCG nezakonito postupale, odnosno da li je u vezi s tim neko službeno lice učinilo krivično djelo koje se goni po službenoj dužnosti”, zaključuju u HRA.