Situaciona analiza zdravstvene zaštite, koju je uradio Institut za javno zdravlje, pokazuje da Crnoj Gori nedostaje oko 150 ljekara i preko 300 medicinskih sestara, dok postoji neusklađenost između kapaciteta bolnica i iskorišćenosti kreveta, kao i da četvrtina zaposlenih u bolnicama čine administrativni i nemedicinski radnici, piše Dan.
U analizi Instituta za javno zdravlje ističe se da u zdravstvenom sistemu radi 1.1616 doktora medicine ili 28 odsto, 489 medicinara s višom školom i 3.493 medicinskih sestara i tehničara.
,,Obezbijeđenost stanovništva doktorima opšte medicine, specijalistima opšte medicine i specijalistima porodične medicine u Crnoj Gori, prema poslednjim podacima iz 2016. godine, u poređenju sa zemljama regiona i Evropske unije, je niska. Obezbijeđenost stanovništva doktorima medicine (sa specijalizacijom ili bez nje), na 1000 stanovnikau 2016. godini, niža je od zemalja EU i regiona. Potrebno je povećavati broj doktora medicine za 2-3 odsto godišnje u naredne četiri godine”, ističe se u analizi.
Prisutna je, dodaju, nejednakost po regionima i ustanovama u broju i strukturi zdravstvenih radnika, pa je neophodno unaprijediti proces planiranja zapošljavanja kadra i specijalizacija u skladu s procjenom sadašnjih i budućih potreba stanovništva za zdravstvenom zaštitom.
Planirati povećanje posteljnog fonda
,,Sa obezbijeđenošću brojem postelja od 3,98 postelja na 1000 stanovnika, prema podacima iz 2016. godine, Crna Gora u poređenju sa zemljama regiona i zemljama EU zone, još uvijek ima nešto niži broj u odnosu na njih”, navodi se u analizi Instituta.
Iz Instituta upozoravaju da još uvijek nije definisan posteljni fond na akutni i hronični, što će biti potrebno uraditi u procesu reforme sekundarnog i tercijarnog nivoa zdravstvene zaštite.
,,Treba planirati povećanje posteljnog fonda prioritetno za zdravstvenu i palijativnu njegu. Stopa hospitalizaci je je u 2017. godini bila 130,3 i viša je u odnosu na prethodnu godinu. Sa 3,79 postelja na 1000 stanovnika i uz korišćenje kapaciteta od 67,06 odsto (približno kao i u 2016) svakodnevno je u Crnoj Gori bila dnevno slobodna 791 postelja, od ukupno postojećih 2.403”, navode oni.
Analizirajući indikatore funkcionisanja opštih bolnica primjećuje se niska iskorišćenost kapaciteta.
U strukturi zdravstvenih radnika i saradnika u javnim zdravstvenim ustanovama, a prema stručnom obrazovanju, najviše je zaposlenih s višom i srednjom stručnom spremom (62,0 procenta), doktora medicine (26,68 odsto), doktora stomatologije (0,51 procenta), diplomiranih farmaceuta (0,12 odsto), ostalih zdravstvenih radnika i saradnika s visokom stručnom spremom (8,68 odsto).
,,Odnos broja postelja po ljekaru i medicinskoj sestri/ tehničaru, pokazuje neujednačenost po ustanovama i nivoima posteljnih kapaciteta. Bolnička zdravstvena zaštita predstavlja najskuplji segment zdravstvenog sistema na kojem se rješavaju najsloženiji zdravstveni problemi stanovništva, uz angažovanje brojnih, dijelom usko specijalizovanih kadrova i korišćenje skupe medicinske opreme. Kako je njeno funkcionisanje uslovljeno utroškom znatnih finansijskih sredstava, opravdan je svaki pokušaj da se ovi sistemi na svim nivoima što racionalnije koriste”, ističe se u analizi.
Analiza pokazatelja korišćenja bolničkih kapaciteta ukazuje da je njihov stepen iskorištenosti različit i po nivoima i po ustanovama.
,,Na osnovu podataka domova zdravlja za pružanje primarne zdravstvene zaštite u Crnoj Gori u 2017. godini angažovano je 420 timova izabranih doktora medicine (ID), odnosno 381 izabrani doktor za djecu i odrasle i 39 izabranih doktora za žene. Programom zdravstvene zaštite za 2017. godinu, planirano je da se u toj godini na primarnom nivou zdravstvene zaštite ostvari 2.457.511 pregleda izabranih doktora, a ostvareno je za 55 odsto više”, navodi se u analizi.
Nedostaju i pedijatri i ginekolozi
Iz Instituta navode da je prema nornativima u vanbolničkoj službi predviđeno da na 100 zaposlenih radnika medicinske struke kod ID medicine na primarnom nivou radi 20,7 uposlenih nemedicinske struke, odnosno u strukturi zaposlenih 82,86 odsto će biti medicinskih i 17,14 odsto nemedicinskih uposlenih, a u bolničkoj službi odnos medicinskog i nemedicinskog kadra će biti usklađen s evropskim i regionalnim iskustvom.
,,Obezbijeđenost stanovništva izabranim doktorima je u odnosu na usvojene standarde i normative u primarnoj zdravstvenoj zaštiti (pravilnik za PZZ) relativno dobra kada su u pitanju izabrani doktori za odrasle, ali nešto niža kod izabranih doktora za djecu i žene. Indeks ostvarenja u odnosu na plan kod ID za odrasle je 1,76, kod ID za žene iznosi 0,72, az a IDza djecu iznosi 1,41. Ukoliko se posmatraju ovi indikatori na nivou opština primjećuju se značajne razlike, odnosno u pojedinim opštinama imamo značajno niži broj obavljenih preventivnih pregpeda u odnosu na ukupan prosjek”, navode u analizi.