Skijalište u Kolašinu ove godine ima sreće - na ruku su mu išli vremenski uslovi sa dosta snijega. Ipak, i ove godine se potvrdilo da bez osnježavanja, Skijališta Crne Gore ne mogu čekati narednu godinu jer su i ove, kada su vremenski uslovi bili povoljni, imali oko 15 dana prekida u radu jer se snijeg na njihovim stazama rano otopio.
Razlog tome je što su staze na Kolašinu 1600, laički rečeno, na osunčanoj strani planine, pa se snijeg brže topi zbog sunca i vjetra. Sa druge strane, Ski rizort Kolašin 1450 gotovo da nije prekidao skijašku sezonu, iako na nižoj nadmorskoj visini, zbog povoljnijeg prirodnog položaja.
I ova sezona je, dakle, potvrdila da Kolašin kao tursitička destinacija ne smije da čeka još jednu sezonu bez vještačkog osnježavanja.
Na Bjelasici je prvi snijeg pao već u novembru, i da je bilo sreće, znanja i poštovanja zakona, i da je projekat vodosnabdijevanja završen, Kolašinci ne bi morali da brinu za sezonu.
Da snijeg nije sam po sebi dovoljan, pokazala je i ova sezona. Sa vještačkim osnježavanjem, državno preduzeće Skijališta Crne Gore imali bi popunjenu čitavu sezonu, umjesto 15-ak dana koliko se bijeli pokrivač zadržao na stazama na ovom dijelu Bjelasice, pa su čekali novi snijeg.
Sezona se ne smije oslanjati samo na prirodne uslove
Bolja situacija je u Ski rizortu Kolašin 1450 koji je gotovo čitave sezone imao staze u funkciji i dobru posjećenost, uglavnom zbog položaja staza na ovom skijalištu i prirodnih uslova.
Da je sistem osnježavanja završen, Skijalište Kolašin bi bilo najkonkurentnije u ovom dijelu Evrope.
Postoje svi uslovi zavještačko osnježavanje
Da bi čitaocima bilo jasnije, za vještačko osnježavanje, kada se naprave akumulacije i instalira potrebna tehnologija, dovoljno je sedam do deset dana kada su temperature najniže, a to je, prema mjerenjima koje se radi više od deceniju, kraj novembra i početak decembra. Dakle, vještačko osnježavanje bi moglo da bude obezbijeđeno, sa prvim snijegom u Kolašinu, i bilo bi ga dovoljno za sezonu. Za vještačko osnježavanje, potrebne količine vode se obezbjeđuju iz akumulacija, a osnježavanje se vrši uglavnom noću kada je potrošnja vode minimalna. Tako se čuva i nivo vode rijeke Ljevaje u periodu kada su manji vodostaji.
Vještački snijeg se tako zove ne zbog toga što se u njegovom pravljenju upotrebljavaju hemijske formule, već naprotiv, nastaje prirodnim putem, ali se pravi korištenjem vode iz akumulacionih jezera. Voda u tim jezerima se puni u jesen i u proljeće, kada ima najviše padavina, pa se uzimaju viškovi vode kako se ne bi opteretio tok rijeke u zimskom periodu. Kada se akumulacije napune, potrebno je oko nedjelju dana niskih temperatura da se naprave dovoljne količine vještačkog snijega. Bjelasica je planina koja je hladna, posebno noću kada se i vrši vještačko osnježavanje. Prošle sezone je, prema mjerenjima, od decembra do ferbruara bilo 48 dana kada se temperatura spuštala ispod nule.
Za projekat vještačkog osnježavanja je sve spremno. On je vezan za projekat vodosnabdijevanja turističkih rizorta na Bjelasici, ali i Kolašina. Da podsjetimo, idejno rješenje za projekat vodosnabdijevanja je finansirao Ski rizort Kolašin 1450, za dovođenje vode na skijalište, dok je projekat osnježavanja 12 kilometara staza uradio Dopelmayer, a platila država. Taj projekat je u skladu sa prostornim planom i na osnovu urbanističko-tehničkih uslova iz plana. Dopelmayer je, na osnovu tendera za isporuku i ugradnju šestosjeda K8 imao obavezu izgradnje 12 kilometara staza i izradu projekta za njihovo osnježavanje. Sada se čeka vodovod, i tehnologija za osnježavanje…
Samovolja koči razvojne projekte
Projekat predviđa 110 litara u sekundi za Kolašin, 30 litara u sekundi za oba naselja Kolašin 1450 i 1600 i to kad se naprave u punom kapacitetu, znači za par godina i 20 litara u sekundi za vještačko osnježavanje, ukupno 160 litara u sekundi.
Projekat osnježavanja i vodosnabdijevanja Skijališta Kolašin kasni već godinama, a Kolašinci su se ponadali da će, nakon što ga je Skupština Opštine Kolašin većinom glasova usvojila, uz obezbijeđena sredstva i urađen projekat, napokon dobiti vještačko osnježavanje koje bi im osiguralo uspješnost zimske turističke sezone.
Šest ljudi ugrožava napredak Kolašina i dovodi u pitanje budućnost Kolašinaca
Ovaj važan državni projekat, međutim, i pored toga što spada u red kapitalnih investicija, i smatra se jednim od najvažnijih u jačanju turističkih kapaciteta i ponude Crne Gore, ni pored odluka nadležnih organa, nije mogao da se nastavi zbog samovolje par pojedinca koji su uzurpirali državno zemljište i ne dozvoljavaju da se radovi realizuju. Samo par građana koji su zauzeli državno zemljište i nisu dozvolili da se nastave radovi koji bi, u prvom redu, omogućili državnom preduzeću Skijališta Crne Gore da osnježavaju staze na svom dijelu Skijališta Kolašin, ali i da Kolašin pozicioniraju na vodeće mjesto regionalnih turističkih centara.
I dok ostali ski centri regiona imaju punu zimsku turističku sezonu, Kolašinci zbog samovolje pojedinaca i dalje gledaju u nebo. Iako su ove sezone prirodni uslovi uglavnom išli na ruku skijalištima na Bjelasici, prošla zimska sezona je pokazala svu pogubnost takve politike oslanjanja na vremenske prilike, a kolašinski hotelijeri, ugostitelji, vlasnici privatnih apartmana, i čitav reprolanac malih i srednjih preduzeća u oblastima turizma, ugostiteljstva i poljoprivrede pretrpio je veliku finansijsku štetu.
I dok Kolašinci trpe štetu, u Srbiji skoro da svaki ski centar ima vještačko osnježavanje, od Kopaonika do Zlatibora, kao i na njima bliskoj Jahorini u Bosni i Hercegovini. Ne treba ni pominjati da se njihovi građani nijesu bunili kada su se ti sistemi pravili...
L.P.Đ.
