Jačanje vladavine prava i obezbjeđivanje efikasnosti i nezavisnosti pravosudnih sistema u zemljama Zapadnog Balkana – od ključnog je značaja za njegovanje povjerenja javnosti, unapređenje demokratskih institucija i obezbjeđivanje dugoročnog mira i stabilnosti u regionu.
Kako se navodi u saopštenju OEBS-a ovo je jedan od zaključaka regionalne konferencije „Efikasan odgovor pravosuđa na organizovani kriminal i korupciju na Zapadnom Balkanu“, organizovanoj u okviru OEBS-ovog regionalnog projekta praćenja suđenja u Budvi 26. i 27. septembra.
Konferencija, koja je okupila 75 vodećih predstavnika pravosuđa i pravnih stručnjaka iz svih šest jurisdikcija u regionu, bila je značajna platforma za zajedničke diskusije nakon objavljivanja prvog regionalnog „Izvještaja o praćenju suđenja na Zapadnom Balkanu“ ranije ove godine. Izvještaj, koji pokriva preko 300 slučajeva organizovanog kriminala i korupcije visokog profila, otkrio je potrebu za jačom pravosudnom saradnjom, transparentnošću i odgovornošću u regionalnoj borbi protiv organizovanog kriminala i korupcije, istovremeno pružajući preporuke za put naprijed.
Na regionalnoj konferenciji najavljena je i odluka Republike Srbije da se pridruži OEBS-ovom projektu regionalnog praćenja suđenja 2024. godine, što ukazuje na značajnu posvećenost suočavanju sa široko rasprostranjenom i sistemskom korupcijom i organizovanim kriminalom. Uz učešće Srbije, projekat proširuje aktivnosti praćenja suđenja na svih šest jurisdikcija Zapadnog Balkana, uz podršku terenskih operacija OEBS-a u Beogradu, Podgorici, Prištini, Sarajevu, Skoplju i Tirani.
Otvarajući događaj, vršilac dužnosti šefa Misije OEBS-a u Crnoj Gori Giovanni Gabassi izjavio je:
„Ponosni smo što vidimo da veliki broj preporuka koje su podijeljene u prvom javnom izvještaju projekta već počinje da se sprovodi u nekoliko jurisdikcija, uključujući i Crnu Goru, što je pokazano usvajanjem važnih zakona u oblasti reforme pravosuđa prije nekoliko mjeseci.”
Programska koordinatorka OEBS-a Eirini Patsea istakla je vrijednost regionalnog izvještaja i konferencije.
„Naši nalazi ističu i napredak koji je postignut, i izazove koji ostaju. U regionu se već dešava značajan napredak. Moramo konsolidovati napore i fokusirati se na održivo sprovođenje reformi“, kazala je Patsea.
Savjetnik za politiku i programe u Generalnom direktoratu za susjedstvo i pregovore o proširenju (DG NEAR) Matteo de Simone kazao je:
„Jačanje vladavine prava zatvaranjem jaza po pitanju nekažnjivosti za ozbiljan organizovani kriminal i korupciju je pravna, društvena, etička i ekonomska neophodnost. I to je suštinski uslov za napredovanje u procesu evropskih integracija.”
Tokom konferencije, oformljene su tri radne grupe za rješavanje kritičnih pitanja kao što su transparentnost pravosuđa, reformski izazovi i prakse izricanja kazni.
Ova konferencija predstavlja ključni korak naprijed u promovisanju pravosudnog integriteta i transparentnosti, uz unapređenje regionalne saradnje u rješavanju jednog od najhitnijih pitanja sa kojima se Jugoistočna Evropa danas suočava. Ishodi ovog stručnog skupa će usmjeravati buduće reforme usmjerene na izgradnju jačeg, transparentnijeg pravosuđa u cijelom regionu.
