Bivše sovjetske republike i balkanske zemlje su glavna meta ruske kampanje dezinformisanja, a Srbija je na četvrtom mjestu po broju objavljenih članaka u odnosu na broj stanovnika, pokazuje novo istraživanje.
Analizom 643.600 članaka objavljenih na sajtovima mreže Pravda u 45 zemalja od decembra 2024. do marta ove godine, utvrđeno je da je više od polovine (52 odsto) sadržaja namijenjeno bivšim sovjetskim republikama i balkanskim državama, uprkos tome što njihova populacija ima mali udio u ukupnoj publici koju pokriva mreža, saopštio je Centar za informacije, demokratiju i građanstvo na Američkom univerzitetu u Bugarskoj koji je sproveo istraživanje sa kompanijom Sensika tehnolodžis.
Mreža Pravda se pojavila kada su ruski državni mediji Raša tudej i Sputnjik zabranjeni širom Evropske unije poslije invazije Rusije na Ukrajinu 2022. godine. Do početka 2025. postala je “globalni dezinformacioni ekosistem” koji čini oko 190 sajtova u 83 zemlje, prenoseći rusku propagandu na desetine drugih jezika, navodi se u saopštenju Centra.
“Analiza pokazuje sofisticiranu operaciju strateški ciljanih informacija koncentrisanih na bivše sovjetske države i balkanske zemlje”, navodi se u izvještaju i dodaje da je koncentracija članaka po stanovniku u tim regionima više od 50 puta veća nego u zapadnim demokratijama.
To pokazuje, ocjenjuje se u izvještaju, da je cilj oblikovanje narativa i korišćenje informacija kao alata za širenje uticaja “u regionima od strateške geopolitičke vrijednosti za Kremlj, sa potencijalnim implikacijama na demokratske procese, socijalnu koheziju i regionalnu stabilnost”.
“U suštini, dezinformacije Pravde nastoje da potkopaju evroatlantsku orijentaciju regiona produbljivanjem unutrašnjih podjela i podsticanjem nepovjerenja u demokratske institucije”, saopštio je Centar.
Moldavija je glavni cilj ruskih dezinformacija, sa 56 puta većim brojem objavljenih članaka po stanovniku nego u zapadnoj Evropi.
Slijede Letonija i Estonija, a na četvrtom mjestu je Srbija, gdje je broj članaka 31 puta veći.
U prvih 10 zemalja su Jermenija, Litvanija, Gruzija, Slovačka, Bugarska i Češka.
Bivše sovjetske republike (Moldavija, Letonija, Estonija, Jermenija, Litvanija, Gruzija, Ukrajina) dobijaju 35,8 odsto ukupnog sadržaja mreže Pravda, uprkos tome što čine samo 5,8 odsto pokrivene populacije.
Balkanske zemlje (Srbija, Bugarska, Slovenija, Albanija, Sjeverna Makedonija, Hrvatska, Grčka) čine 3,2 odsto stanovništva a dobijaju 16,2 odsto sadržaja.
Nasuprot tome, zapadna Evropa (Danska, Portugal, Španija, Francuska, Norveška, Kipar, Holandija, Njemačka, Italija, Švedska, Belgija, Velika Britanija, Švajcarska, Irska) prima samo 21,3 odsto sadržaja iako čini 43,7 odsto populacije.
Autori analize su istakli da je ukidanje američkog finansiranja Radija Slobodna Evropa strateška greška, jer taj medij predstavlja jedan od najpouzdanijih glasova protiv ruske propagande u regionu.
U izvještaju se preporučuje uspostavljanje panevropske strukture strateških komunikacija kao odgovora na sofisticiranu rusku kampanju, uz ocjenu da to treba da bude strateški prioritet, zajedno sa odbrambenim mjerama.
