„Konvencionalni rat i potencijalno širenje sukoba vratili su nas na teme iz hladnoratovskog perioda, pa sada ponovo prebrojavamo tenkove, borbena oklopna vozila, sa jednom nadogradnjom koje su donijele nove tehnologije, a to je mogućnost daljinskog upravljanja sredstvima, takozvane dronove“, kazao je Aleksandar Radić, predstavnik Balkan Security Network-a, na današnjoj konferenciji povodom pokretanja nove bezbjednosne inicijative američkog State Departmenta i Balkan Security Networka, namijenjena državama Zapadnog Balkana, u partnerstvu sa Ministarstvom odbrane Crne Gora.
„Sada je potrebno pronaći nove mehanizme za prepoznavanje potreba savremenih vojski, po inerciji, još uvijk se priča o potrebi balansiranja snaga na području Evrope, naročito na prostoru Zapadnog Balkana, zbog naslijeđa iz ratova devedesetih godina, ali i velike, duboke modernizacije koja će sada da se pokrene, jer neminovno slijedi militarizacija evropskih društava“, naglašava Radić.
Prema njegovim riječima godine pred nama obilježiće tema obaveznog služenja vojnog roka širom Evrope, a ta tema neće zaobići ni region Zapadnog Balkana, takođe evropske države kupovaće velike količine naoružanja i vojne opreme, a biće povećan i broj ljudi koji će nositi uniformu.
Teme o uticaju proliferacije naprednog konvencionalnog naoružanja (ACW) na regionalnu i međunarodnu bezbjednost sve više dobijaju na značaju zbog složenog globalnog bezbjednosnog ambijenta uključujući rusku invaziju na Ukrajinu.
„Nema sredstva koje će promijeniti tok rata ali mijenja dnevnu dinamiku, odražava se na to gdje je ukrajinska vojska. Za potrebne resurse za rat Ukrajina se obraća Zapadu, a Rusija nastavlja rat iz svojih resursa, što iz proizvodnje, a takođe imaju i svoje saveznike, Sjevernu Koreju i Iran“, smatra Radić.
Stručnjaci i zvaničnici iz Crne Gore, SAD, Srbije, Slovenije i Rumunije, zajedno sa slušaocima iz državnog i nevladinog sektora, akademske zajednice i medija, govorili su na konferenciji o modernizaciji naprednog konvencionalnog naoružanja, strategijama jačanja kontrole, smanjenju zavisnosti i pronalaženju alternativa, tehnologijama dvojne namjene, sankcijama, dezinformacijama i eroziji normi neproliferacije oružja za masovno uništenje.
„Zemlje Zapadnog Balkana se suočavaju sa komleksnim izazovima, vezano za modernizaciju naoružanja kao i prijetnju od konvencionalnog naoružanja, zato smo baš u Podgorici pokrenuli ovu inicijativu koja će se nastaviti kroz pomenuti region“, izjavio je Džon Kapelo, predstavnik Balkan Security Network, iz SAD-a.
On smatra da iako Crna Gora ima malu vojsku, uspješno pokušava izgraditi svoje sposobnosti i svoju nacionalnu bezbjednost i tako doprinijeti NATO savezu.
„To je proces ali Crna Gora napreduje u pozitivnom smjeru do postizanja ovog cilja“, zaključio je Kapelo.
Crna Gora je prva država regiona u kojoj se realizuje ova inicijativa, nakon čega će biti održana u Sjevernoj Makedoniji, Bosni i Hercegovini i Srbiji. Njen cilj je da zemljama Zapadnog Balkana omogući razmjenu iskustava o ovim važnim temama i podrži njihove integracione i reformske procese.
