Evropska unija pokrenula je istragu protiv TikToka u vlasništvu kineske kompanije zbog optužbi da je Rusija koristila tu društvenu mrežu da utiče na rezultat prvog kruga predsjedničkih izbora u Rumuniji na kojem je pobjedio krajnje desničarski kandidat naklonjen Moskvi.
Manje-više dotad nepoznati nezavisni kandidat Kalin Đorđesku ostvario je šokantnu pobjedu u prvom krugu izbora 24. novembra s oko 23 odsto osvojenih glasova. U drugom krugu 8. decembra je trebalo da se suoči s proevropskom kandidatkinjom s desnog centra Elenom Laskoni .
Međutim, pošto je Savjet za nacionalnu bezbjednost Rumunije skinuo tajnost s dokumenata koji navodno ukazuju na “državnog aktera” koji nije imenovan, ali se činilo da je riječ o Rusiji, Ustavni sud Rumunije je poništio prvi krug glasanja i naložio da se ponovo održi u narednih nekoliko mjeseci.
Shodno tome je produžen mandat aktuelnom predsjedniku Klausu Johanisu , iako mu je drugi petogodišnji mandat istekao sredinom decembra.
“Poslije ozbiljnih indicija da su se strani akteri mješali u rumunske predsjedničke izbore koristeći TikTok, sada temeljno istražujemo da li je TikTok prekršio Zakon o digitalnim uslugama zato što nije spriječio takve rizike”, navela je u saopštenju u utorak šefica Evropske komisije Ursula fon der Lajen .
Ona je dodala da odluka o otvaranju istrage uzima u obzir informacije dobijene iz obavještajnih izvještaja rumunskih vlasti sa kojih je skinuta oznaka tajnosti, kao i iz izvještaje trećih strana, prenio je Rumunski servis RSE.
U saopštenju se navodi da će komisija nastaviti da prikuplja dokaze, “na primjer, slanjem dodatnih zahtjeva za informacijama, sprovođenjem akcija praćenja, intervjua, inspekcija i traženjem pristupa algoritmima”.
EU je 5. decembra izdala nalog TikToku da zamrzne i sačuva podatke koji se odnose na “stvarne ili predvidive sistemske rizike” u vezi s izborima u Rumuniji.
TikTok će sada morati da pruži podatke i dokumente zadržane prema nalogu od 5. decembra, rekla je fon der Lajen.
Grupa američkih senatora takođe je izdala saopštenje u kojem osuđuje navodni ruski uticaj na rumunskim izborima.
“Napad Vladimira Putina na izbore u Rumuniji je još jedan primjer hibridnog rata koji on vodi protiv naših evropskih saveznika i partnera”, naveli su u saopštenju senatori, republikanac Pit Rikets (Pete Ricketts), demokrata Ben Kardin (Cardin), republikanc Džim Riš (Jim Risch) i demokratkinja Džin Šahin (Jeanne Shaheen).
“Kao snažan saveznik u NATO-u, podržavamo Rumuniju dok se bori za integritet svojih izbora. Osuđujemo Putinovu manipulaciju TikTokom koji kontroliše Komunistička partija Kine (KPK) kako bi se potkopao demokratski proces u Rumuniji”, naveli su senatori.
